9 ứng viên Tổng thống của Đảng Cộng hoà Mỹ tối thứ Ba đã tranh cãi với nhau về các vấn đề an ninh quốc gia trong cuộc tranh luận trực tiếp lần thứ 5 trên truyền hình.
Cuộc tranh luận tại Las Vegas của phe Cộng hoà diễn ra trong lúc chưa đầy hai tháng nữa là tới ngày bầu cử ở Iowa, là cuộc đầu phiếu quan trọng đầu tiên của mùa bầu cử sơ bộ để chọn ứng viên của đảng ra tranh chức tổng thống vào tháng 11.
Phần đầu của cuộc tranh luận tập trung vào chủ trương của tỉ phú Donald Trump, người đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò ý kiến, là tạm thời cấm người Hồi giáo vào nước Mỹ, tiếp theo sau những vụ tấn công khủng bố hồi gần đây ở Paris và California.
Trùm địa ốc và là ngôi sao truyền hình này đã bênh vực cho đề nghị gây nhiều tranh cãi của ông: "Chúng tôi không nói về tôn giáo. Chúng tôi nói về an ninh. Đất nước chúng ta đã vượt khỏi tầm kiểm soát".
Mặc dù nhiều nhân vật lãnh đạo đảng Cộng hoà đã lên tiếng chỉ trích đề nghị cấm người Hồi giáo của ông Trump, hầu hết các ứng viên tham gia cuộc tranh luận hôm qua đã tỏ ra ngần ngại, không muốn trực tiếp đối đầu với ông Trump về vấn đề này.
Ông Trump là người có tài đưa ra những câu nói ngắn gọn, gây nhiều ấn tượng, nhưng ông ấy là một ứng viên gây hỗn loạn và sẽ là một tổng thống gây hỗn loạn.Cựu Thống đốc Florida, ông Jeb Bush, nói.
Cựu Thống đốc Florida, ông Jeb Bush, là một ngoại lệ. Ông nói: "Điều đó sẽ làm cho thế giới Hồi giáo xa rời chúng ta trong lúc chúng ta cần giao thiệp với họ để có được một chiến lược nhằm tiêu diệt Nhà nước Hồi giáo. Ông Trump là người có tài đưa ra những câu nói ngắn gọn, gây nhiều ấn tượng, nhưng ông ấy là một ứng viên gây hỗn loạn và sẽ là một tổng thống gây hỗn loạn".
Phần lớn cuộc tranh luận xoay quanh vấn đề làm thế nào để đánh bại nhóm Nhà nước Hồi giáo, một vấn đề mà Thượng nghị sĩ Ted Cruz của tiểu bang Texas và Thượng nghị sĩ Marco Rubio của tiểu bang Florida, xem là vấn đề quan trọng nhất hiện nay.
Ông Cruz nhắc lại chủ trương là tiến hành một vụ dội bom theo kiểu rải thảm để đánh bại Nhà nước Hồi giáo.
Ông nói: "Chúng ta cần phải sử dụng sức mạnh áp đảo trên không. Chúng ta cần phải cung cấp vũ khí cho người Kurd. Và chúng ta cần phải chiến đấu và hạ sát Nhà nước Hồi giáo tại nơi bọn chúng có mặt".
'Xây dựng liên minh'
Ông Rubio nhấn mạnh tới việc điều động lực lượng tác chiến trên bộ tới Iraq và Syria: "Nhà nước Hồi giáo là một tổ chức cực đoan của Hồi giáo Sunni. Bọn chúng không thể bị đánh bại chỉ bằng những vụ không kích. Không kích là một phần rất quan trọng, nhưng bọn chúng phải bị đánh bại ngay tại chỗ bởi một lực lượng trên bộ".
Trong khi đó, Thống đốc John Kasich của tiểu bang Ohio, cho rằng cần phải xây dựng liên minh để đánh bại Nhà nước Hồi giáo: "Điều đầu tiên và quan trọng hơn cả là chúng ta cần phải ra tay tiêu diệt Nhà nước Hồi giáo và chúng ta cần phải thực hiện điều này với các nước bạn trong khối Ả Rập và với các nước bạn ở Âu châu".
Vẫn còn có những người, đa số những người tham gia cuộc tranh luận này, muốn lật đổ ông Assad để rồi chúng ta sẽ phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn và tôi nghĩ rằng Nhà nước Hồi giáo lúc đó sẽ nắm quyền kiểm soát Syria.Thượng nghị sỹ Rand Paul nói.
Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Rand Paul của tiểu bang Kentucky cho rằng điều quân tới Syria là lập lại những sai lầm trong quá khứ: "Vẫn còn có những người, đa số những người tham gia cuộc tranh luận này, muốn lật đổ ông Assad để rồi chúng ta sẽ phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn và tôi nghĩ rằng Nhà nước Hồi giáo lúc đó sẽ nắm quyền kiểm soát Syria".
Các ứng viên Cộng hoà cũng tranh cãi với nhau về cách thức để giúp cho người Mỹ được an toàn.
Thống đốc Chris Christie của tiểu bang New Jersey cho rằng cần phải tăng cường khả năng theo dõi của các nhân viên chấp hành pháp luật.
Ông nói: "Tôi muốn nói với quí vị điều này. Tôi từng làm công tố viên liên bang. Tôi đã chiến đấu chống khủng bố và đã thắng; và khi chúng ta trở lại Tòa Bạch Ốc, chúng ta sẽ chiến đấu chống lại bọn khủng bố và chúng ta sẽ thắng một lần nữa, và nước Mỹ sẽ được an toàn".
Các ứng viên Cộng hoà sẽ gặp nhau lại trong cuộc tranh luận kế tiếp vào trung tuần tháng giêng.