Quốc hội nên nhanh chóng chuẩn thuận việc bán máy bay chiến đấu F-16 trị giá 8 tỉ đôla cho Đài Loan trong khi hòn đảo tự trị này phải đối mặt với áp lực từ việc Trung Quốc tăng cường hiện diện quân sự trong khu vực, các nhà lập pháp Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa hàng đầu của Mỹ nói hôm thứ Sáu.
Trung Quốc lên án thương vụ đã được hoạch định này, một trong những thương vụ lớn nhất của Mỹ với Đài Loan, mà Bắc Kinh coi là một tỉnh li khai. Trung Quốc cũng cảnh báo về những “biện pháp phản kích” nhưng không nói rõ là gì.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Jim Risch, một nghị sĩ Cộng hòa, hoan nghênh đề xuất bán máy bay F-16V của công ty Lockheed Martin. “Những máy bay chiến đấu này rất quan trọng để cải thiện khả năng của Đài Loan bảo vệ không phận có chủ quyền của mình, vốn đang chịu áp lực ngày càng tăng từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa,” ông nói trong một phát biểu.
Chủ tịch ủy ban Vũ trang Thượng viện Jim Inhofe và Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Cornyn nói Đài Loan “vẫn là một trụ cột quan trọng về an ninh và ổn định” trong khu vực. Việc bán các máy bay phản lực sẽ “răn đe hành vi gây hấn trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng quyết đoán và đang tăng cường binh lực,” họ nói trong một tuyên bố chung.
Tương tự, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, nghị sĩ Dân chủ Eliot Engel, cùng thành viên cao cấp Cộng hòa, Michael McCaul, nói trong một tuyên bố chung rằng thỏa thuận này “gửi một thông điệp mạnh mẽ” về cam kết của Mỹ đối với an ninh và dân chủ trong khu vực.
Washington không có quan hệ chính thức với Đài Loan tự trị và dân chủ nhưng bị ràng buộc theo luật phải giúp cung cấp cho hòn đảo này phương tiện để tự vệ. Mỹ là nước cung cấp vũ khí chính cho Đài Loan và có sự ủng hộ rộng rãi cho việc này trong Quốc hội Mỹ.
Trung Quốc chưa bao giờ từ bỏ sử dụng vũ lực để thu phục Đài Loan và đã nhiều lần lên án những lần Mỹ bán vũ khí của mình cho hòn đảo này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói Bắc Kinh đã đệ trình kháng nghị nghiêm khắc với Mỹ về thương vụ vũ khí đã được lên kế hoạch.
Hãng thông tấn Tân Hoa Xã của nhà nước Trung Quốc dẫn lời bà Hoa nói rằng đó là sự vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc “một Trung Quốc,” theo đó Washington công nhận Bắc Kinh chứ không phải Đài Bắc, và làm suy yếu chủ quyền và những lợi ích an ninh của Trung Quốc.
Bà Hoa kêu gọi Mỹ ngừng bán vũ khí và liên lạc quân sự với Đài Loan, nếu không, phía Trung Quốc chắc chắn sẽ có “biện pháp phản kích,” Tân Hoa Xã nói.
