Một số nghị sĩ Mỹ đã chỉ trích Trung Quốc về điều mà họ nói là sự thiếu chân thành trong cam kết của nước này không quân sự hóa những bãi đá và những đảo đang tranh chấp ở Biển Đông.
"Chủ tịch Tập Cận Bình tiếp tục nói rằng Trung Quốc không có ý định theo đuổi quân sự hóa tại Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), nhưng nhiều chuyên gia lập luận rằng Trung Quốc đã làm điều này rồi, và rằng những đảo nhân tạo có cả ứng dụng dân sự và quân sự," Dân biểu Steve Chabot phát biểu trong một phiên điều trần hôm thứ Tư do Tiểu ban châu Á-Thái Bình Dương của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện tổ chức, để thảo luận về những lợi ích chiến lược của Mỹ ở châu Á.
Chủ tịch tiểu ban Hạ viện, Dân biểu Cộng hòa Matthew Salmon, cũng bày tỏ lo ngại: "Tôi nghĩ rằng họ nói một đằng làm một nẻo. Họ nói rằng họ không có ý đồ xấu trong việc xây cất những đảo này, nhưng hành động mới quan trọng hơn lời nói."
Trung Quốc, tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, đã tăng cường hoạt động bồi đắp và xây cất tại những đảo và những bãi đá có tranh chấp, khơi lên lo ngại từ Mỹ và các nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Trong chuyến thăm tới Tòa Bạch Ốc trong năm nay, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo. "Hoạt động xây cất có liên quan mà Trung Quốc đang tiến hành tại những đảo thuộc quần đảo Nam Sa (Trường Sa) không nhắm mục tiêu hoặc gây ảnh hưởng tới bất cứ nước nào, và Trung Quốc không có ý định theo đuổi quân sự hóa," ông Tập phát biểu.
Chính quyền Obama bảo đảm với Quốc hội rằng sẽ họ sẽ ra sức ngăn chặn việc quân sự hóa những đảo tranh chấp này. "Phần lớn khu vực đang lo ngại về những hành động đang diễn ra ở Biển Nam Trung Hoa. Chúng tôi đang nỗ lực bảo đảm rằng có sự đồng thuận trong khu vực để bảo đảm rằng không có việc quân sự hóa thêm nữa những tiền đồn này. Đó là mục tiêu của chúng tôi," Phó Trợ lý Ngoại trưởng Michael Fuchs phát biểu trong buổi điều trần.
Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc ngưng xây cất những đảo nhân tạo, và gần đây đã thể hiện quyết tâm của mình bằng cách điều tàu quân sự USS Lassen vào khu vực 12 hải lý quanh những bãi đá đang tranh chấp. Máy bay quân sự của Mỹ cũng đã thực hiện những chuyến bay thường lệ trong không phận quốc tế ở những khu vực có tranh chấp.
"Tôi nghĩ đó là một hành động thích đáng của Mỹ nhắc nhở tất cả các bên trong khu vực rằng họ không thể hành xử mà không gặp phải hậu quả nào. Họ không được hăm dọa các nước láng giềng. Và Mỹ sẵn sàng chống lại việc đó nếu cần thiết. Tôi nghĩ việc bay ngang là một cách khiêm tốn nhưng cương quyết để gửi đi thông điệp đó," Dân biểu Dân chủ Gery Connelly nói.
Nghị sĩ Cộng hòa Matthew Salmon cũng tin rằng Mỹ phải gửi một thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc. "Tôi nghĩ rằng chúng ta cần phải liên tục cảnh giác để lên tiếng một cách nhất quán và nói rằng điều đó là không chấp nhận được đối với chúng ta."
Trung Quốc đã nhiều lần nói, theo lời của ông Tập Cận Bình, là họ "cam kết tôn trọng và duy trì quyền tự do hàng hải và bay ngang mà các nước được hưởng theo luật pháp quốc tế."
