Trong khi cộng đồng quốc tế tiếp tục nỗ lực xoay chuyển tình thế ở Syria từ một cuộc xung đột vũ trang sang quá trình chuyển tiếp chính trị mà cho tới nay vẫn đạt được ít tiến bộ, giới chức hàng đầu về nhân quyền của LHQ hôm qua cảnh báo rằng cuộc khủng hoảng có nguy cơ leo thang và rằng hai bên phải chịu trách nhiệm về những vụ ngược đãi nghiêm trọng. Từ trụ sở LHQ, thông tín viên VOA Margaret Basheer tường thuật.
Cao ủy Nhân quyền LHQ Navi Pillay nói với các phóng viên rằng việc cung cấp vũ khí cho các lực lượng chính phủ Syria và phe đối lập vũ trang đang thổi bùng bạo lực, và rằng cần phải tránh việc tiếp tục quân sự hóa cuộc xung đột này.
Bà Pillay đổ lỗi cho cả hai bên, và nói rằng chính phủ đã gây ra một loạt các vụ ngược đãi.
Bà Pillay cho biết: "Các vụ pháo kích bừa bãi nhắm vào các khu vực có thường dân sinh sống; các vụ giết hại có chủ ý nhắm vào các nhà hoạt động, và những người ủng hộ phe đối lập; các vụ bắt giữ mà không đưa ra xét xử; tình trạng tra tấn, cưỡng hiếp và các vụ tấn công vào các bệnh viện và trạm xá, cũng như việc sử dụng các cơ sở y tế để phục vụ chiến dịch quân sự."
Bà Pillay cũng đề cập chi tiết tới các vi phạm của phe đối lập.
Bà Pillay nói: "Các vi phạm của lực lượng đối lập bao gồm việc giết hại những ai bị nghi là người chỉ điểm hay bị nghi là có hợp tác với chính phủ; việc gia tăng sử dụng các thiết bị nổ tự chế gây ra thương vong đối với thường dân. Và chúng tôi có những thông tin đáng tin cậy về việc các nhóm vũ trang chiếm ít nhất một cơ sở y tế để phục vụ cho các mục đích quân sự."
Bà Pillay nói rằng bà lặp lại lời kêu gọi đối với Hội đồng Bảo an, thúc giục cơ quan quyền lực nhất của LHQ đưa vấn đề ở Syria sang Tòa án Hình sự Quốc tế tại La Haye.
Bà Pillay cho biết: "Tôi tin rằng các bằng chứng cho thấy ủy ban về tội ác chống lại loài người cần phải vào cuộc. Chính phủ Syria đổ lỗi cho khủng bố gây ra các vụ vi phạm này. Chính phủ phải cho phép các nhà điều tra độc lập tiếp cận nước này để thẩm định thông tin. Tôi luôn sẵn sàng phái nhân viên của tôi tới điều tra cáo buộc này của chính phủ Syria."
Trong khi Phái đoàn Giám sát LHQ tại Syria (UNSMIS) bước vào tuần thứ ba buộc phải ngưng hoạt động vì tình trạng bạo lực theo thang tại thực địa, cũng như tương lai không chắc chắn của phái đoàn này, bà Navi Pillay thúc giục Hội đồng Bảo an củng cố và hỗ trợ 300 quan sát viên không vũ trang, để họ có thể theo dõi và báo cáo về tình hình ở Syria.
Đại sứ Pháp Gerard Araud nói rằng hội đồng sẽ thảo luận tương lai của phái đoàn trong khi thời điểm ngày 20/7 nhằm tái gia hạn nhiệm vụ của phái đoàn này đang tới gần. Ông nói một điều rõ ràng rằng bản thân các quan sát viên không thể ngưng bạo lực. Chính vì lẽ đó, theo ông, một tiến trình chính trị là điều cần thiết.
Ông Araud nói: "Vì thế chúng ta sẽ phải nghĩ về những câu hỏi như: ‘Chúng ta sẽ rút toàn bộ hay một phần phái đoàn? Chúng ta sẽ duy trì các quan sát viên trong khu vực hay chúng ta sẽ chỉ giới hạn họ tại Damascus’? Dĩ nhiên, điều đó còn phụ thuộc vào những gì sẽ xảy ra trong những ngày tới. Nếu có khả năng khởi động một tiến trình chính trị, dĩ nhiên, mọi chuyện sẽ khác, và lúc đó, các quan sát viên là một lực lượng cần thiết, thậm chí rất cần."
Nhưng khả năng có một tiến trình chuyển tiếp chính trị sớm khởi sự vẫn còn là điều không rõ ràng, trong khi các nhóm đối lập Syria bác bỏ lộ trình cho một quá trình chuyển tiếp chính trị mà cuộc họp ở Geneva đề ra, nói rằng ngôn từ mơ hồ, theo đó để ngỏ khả năng Tổng thống Syria Bashar al-Assad sẽ là một phần của chính phủ tạm quyền là điều không thể chấp nhận được.
Cao ủy Nhân quyền LHQ Navi Pillay nói với các phóng viên rằng việc cung cấp vũ khí cho các lực lượng chính phủ Syria và phe đối lập vũ trang đang thổi bùng bạo lực, và rằng cần phải tránh việc tiếp tục quân sự hóa cuộc xung đột này.
Bà Pillay đổ lỗi cho cả hai bên, và nói rằng chính phủ đã gây ra một loạt các vụ ngược đãi.
Bà Pillay cho biết: "Các vụ pháo kích bừa bãi nhắm vào các khu vực có thường dân sinh sống; các vụ giết hại có chủ ý nhắm vào các nhà hoạt động, và những người ủng hộ phe đối lập; các vụ bắt giữ mà không đưa ra xét xử; tình trạng tra tấn, cưỡng hiếp và các vụ tấn công vào các bệnh viện và trạm xá, cũng như việc sử dụng các cơ sở y tế để phục vụ chiến dịch quân sự."
Bà Pillay cũng đề cập chi tiết tới các vi phạm của phe đối lập.
Bà Pillay nói: "Các vi phạm của lực lượng đối lập bao gồm việc giết hại những ai bị nghi là người chỉ điểm hay bị nghi là có hợp tác với chính phủ; việc gia tăng sử dụng các thiết bị nổ tự chế gây ra thương vong đối với thường dân. Và chúng tôi có những thông tin đáng tin cậy về việc các nhóm vũ trang chiếm ít nhất một cơ sở y tế để phục vụ cho các mục đích quân sự."
Bà Pillay nói rằng bà lặp lại lời kêu gọi đối với Hội đồng Bảo an, thúc giục cơ quan quyền lực nhất của LHQ đưa vấn đề ở Syria sang Tòa án Hình sự Quốc tế tại La Haye.
Bà Pillay cho biết: "Tôi tin rằng các bằng chứng cho thấy ủy ban về tội ác chống lại loài người cần phải vào cuộc. Chính phủ Syria đổ lỗi cho khủng bố gây ra các vụ vi phạm này. Chính phủ phải cho phép các nhà điều tra độc lập tiếp cận nước này để thẩm định thông tin. Tôi luôn sẵn sàng phái nhân viên của tôi tới điều tra cáo buộc này của chính phủ Syria."
Trong khi Phái đoàn Giám sát LHQ tại Syria (UNSMIS) bước vào tuần thứ ba buộc phải ngưng hoạt động vì tình trạng bạo lực theo thang tại thực địa, cũng như tương lai không chắc chắn của phái đoàn này, bà Navi Pillay thúc giục Hội đồng Bảo an củng cố và hỗ trợ 300 quan sát viên không vũ trang, để họ có thể theo dõi và báo cáo về tình hình ở Syria.
Đại sứ Pháp Gerard Araud nói rằng hội đồng sẽ thảo luận tương lai của phái đoàn trong khi thời điểm ngày 20/7 nhằm tái gia hạn nhiệm vụ của phái đoàn này đang tới gần. Ông nói một điều rõ ràng rằng bản thân các quan sát viên không thể ngưng bạo lực. Chính vì lẽ đó, theo ông, một tiến trình chính trị là điều cần thiết.
Ông Araud nói: "Vì thế chúng ta sẽ phải nghĩ về những câu hỏi như: ‘Chúng ta sẽ rút toàn bộ hay một phần phái đoàn? Chúng ta sẽ duy trì các quan sát viên trong khu vực hay chúng ta sẽ chỉ giới hạn họ tại Damascus’? Dĩ nhiên, điều đó còn phụ thuộc vào những gì sẽ xảy ra trong những ngày tới. Nếu có khả năng khởi động một tiến trình chính trị, dĩ nhiên, mọi chuyện sẽ khác, và lúc đó, các quan sát viên là một lực lượng cần thiết, thậm chí rất cần."
Nhưng khả năng có một tiến trình chuyển tiếp chính trị sớm khởi sự vẫn còn là điều không rõ ràng, trong khi các nhóm đối lập Syria bác bỏ lộ trình cho một quá trình chuyển tiếp chính trị mà cuộc họp ở Geneva đề ra, nói rằng ngôn từ mơ hồ, theo đó để ngỏ khả năng Tổng thống Syria Bashar al-Assad sẽ là một phần của chính phủ tạm quyền là điều không thể chấp nhận được.
