Các nhật báo bây giờ có thể thoải mái đăng hình bà Aung San Suu Kyi, chuyện này một thời đã bị cấm. Tuy nhiên, luật kiểm duyệt có từ 50 năm nay, một di sản của xã hội chủ nghĩa, vẫn còn hiệu lực.
Tại một hội thảo mới đây về tự do truyền thông, ông Ye Htut thuộc Bộ Thông tin biện minh cho sự hiện hữu của kiểm duyệt, nhưng ông cũng hứa việc này sẽ chấm dứt vào cuối năm nay.
Các tổ chức truyền thông lưu vong cũng tham dự hội thảo. Đối với một số người đây là lần đầu tiên họ trở về quê hương sau 23 năm. Ông Toe Zaw Latt là trưởng văn phòng của Đài Tiếng nói Dân chủ Miến Điện. Ông nói:
“Hôm qua ông Bộ trưởng Thông tin có mặt tại đây, ông công khai nói là chính phủ muốn thay đổi và cải cách. Đây là điều rất khích lệ. Ông nói vai trò của nhà nước trong việc phát triển truyền thông là làm cho dễ dàng chứ không phải kiểm soát. Đây là một tuyên bố hoàn toàn làm kinh ngạc do một cấp có thẩm quyền đưa ra.”
Dù những biên tập viên và nhà báo đã tiên đoán việc kiểm duyệt sẽ chấm dứt, tự do mới có chắc chắn sẽ đi kèm với sự cạnh tranh, theo lời ông Ross Dunkley thuộc tuần báo tiếng Anh The Myanmar Times. Ông nói:
“Sẽ có tắm máu, ý tôi muốn nói là chắc chắn sẽ có một số nhật báo được ra đời và phát hành. Và rồi tôi chắc là trong năm đầu tiên, ít nhất sẽ có 100 tờ báo đóng cửa.”
Một số đề tài vẫn được xem là nhạy cảm, ví dụ thành lập công đoàn. Tuần trước, trong báo The Myanmar Times có một câu chuyện về một cuộc họp đầu tiên với ý định thành lập một công đoàn ký giả độc lập Miến Điện, tin này đã bị kiểm duyệt cắt bỏ.
Các tờ báo hàng ngày như tờ The New Light of Myanmar, do nhà nước nắm.
Tuy nhiên luật mới có nghĩa là hàng ngày sẽ có những tin tức độc lập, lần đầu tiên kể từ năm 1962.
Công đoàn nhà báo còn đang soạn thảo nội quy. Aye Aye, phóng viên Thông tấn xã AP là một trong những đồng sáng lập công đoàn mới:
“Đã một năm chính phủ mới lên cầm quyền nên tôi nghĩ bây giờ là lúc tất cả các tổ chức nghề nghiệp nên thành lập công đoàn riêng để giúp đỡ nhau, tự bảo vệ và tăng tiến quyền của mình.”
Chấm dứt kiểm duyệt và tăng cường cạnh tranh hứa hẹn những thay đổi lớn cho ngành truyền thông tại Miến Điện, và cho những độc giả và khán thính giả trong nước.
Miến Điện là một trong những nước có luật kiểm duyệt nghiêm khắc nhất thế giới, tuy nhiên chính phủ mới bắt đầu soạn một luật truyền thông mới, trong đó có nhiều thay đổi quan trọng.