Các giới chức Hoa Kỳ, hôm Chủ nhật, quy trách cho các lực lương Iraq về sự tiến công của nhóm Nhà nước Hồi giáo ở Iraq trong mấy ngày gần đây, trong khi tin cho hay nhóm chủ chiến này đã chiếm một đồn biên giới khác và giết hàng trăm người ở Syria.
Truyền thông nhà nước Syria loan tin các chiến binh nhóm IS hành quyết ít nhất 400 người trong tuần trước kể từ lúc nhóm này chiếm thị trấn Palmyra còn được gọi là Tadmor.
Trong nước láng giềng Iraq, nơi nhóm Nhà nước Hồi giáo chiếm quyền kiểm soát đồn biên giới Al-Walid trong 24 giờ qua, các lực lượng bán quân sự và quân đội đang gia tăng phản công nhóm nổi dậy trong quận Anbar. Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn phát sóng hôm Chủ nhật Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter chỉ trích phản ứng của Iraq đối với nhóm Nhà nước Hồi giáo. Ông nói với đài CNN rằng việc nhóm IS chiếm Ramadi vào tuần trước cho thấy các lực lượng Iraq không có “ý chí chiến đấu.” Bộ trưởng Carter nói:
“Điều xảy ra cho thấy các lực lượng Iraq không thể hiện ý chí chiến đấu. Phe bên kia không đông hơn họ. Thực tế là quân số họ đông hơn nhiều. Điều đó nói lên với tôi, và tôi nghĩ với hầu hết trong chúng ta, rằng chúng ta có vấn đề về ý chí của người Iraq chiến đấu chống lại nhóm ISIL và tự bảo vệ.”
Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Susan Rice cũng nói lên cùng mối quan ngại trong một cuộc phỏng vấn trên đài truyền hình CBS. Bà nói:
“Các lực lượng an ninh Iraq đương đầu với những thách thức nội bộ của chính họ. Một quân lực không đồng bộ về ý chí, trang bị và lãnh đạo.”
Bà nói thêm rằng Hoa Kỳ đang làm việc với họ để giải quyết điều mà bà xếp vào “những điểm yếu.”
Ngay sau khi cuộc phỏng vấn phát sóng, người đứng đầu uỷ ban an ninh và quốc phòng của quốc hội Iraq, Hakim al-Zamili, nói với hãng tin AP rằng những nhận định của Bộ trưởng Carter “không thực tế và vô căn cứ.” Ông nói rằng Hoa Kỳ đang tìm cách đổ lỗi cho Iraq vì Washington không cung cấp “thiết bị, súng ống tốt và yểm trợ trên không” cho các lực lượng Iraq.
Liên minh do Hoa Kỳ dẫn đầu đã tiến hành cuộc không kích nhắm vào các vị trí của nhóm IS trong đêm Chủ nhật, với 11 vụ oanh kích ở Syria và 17 vụ ở Iraq, theo tin của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ.
Trong thành phố Ramadi, các vụ đánh bom đã phá huỷ 19 xe bọc thép, mặc dù hiện chưa rõ liệu thiết bị đó có nằm trong số các món lực lượng Iraq đã bỏ lại khi họ rút lui hay không.
Lên tiếng tại Baghdad hôm Chủ nhật, ông Rafal Mahdi, giám đốc đài truyền hình tin tức Alhurra, nói với VOA rằng các phần tử chủ chiến không kiểm soát toàn tỉnh Anbar. Một số khu vực vẫn còn giao tranh, nhưng ít nhất 2 thành phố nằm dọc theo xa lộ từ Ramadi đến biên giới Syria – Haditha và Baghdadi đang bị nhóm IS bao vây, mặc dù họ chưa bị nhóm này chiếm. Ông Mahdi nói:
“Các lực lượng an ninh được các chiến binh bộ tộc hỗ trợ vẫn còn trong các thành phố đó, tuy nhiên với khả năng yếu so với nhóm ISIS, vì nhóm này có các võ khí và xe quân sự do các lực lượng quân đội và cảnh sát bỏ lại.”
Trong khi nhóm IS tiến vào Ramadi trong 10 ngày qua, các viên chức tỉnh Anbar và các nguồn tin từ bộ tộc nói với ban tiếng Kurd đài VOA rằng họ tin là sư ứng phó của chính phủ trung ương với trận tuyến mới nhất chống lại nhóm IS diễn ra chậm chạp.
Học giả kỳ cựu của Trung tâm Woodrow Wilson, mô tả quân đội Iraq được huấn luyện đầy đủ và mạnh mẽ - nhưng thiếu tinh thần. Ông nói:
“Họ được huấn luyện đầy đủ hơn ai hết và quân số họ động, nhưng họ không biết họ đang chiến đấu cho điều gì, họ được lãnh đạo kém.”
