Dù Tổng thống Joe Biden sẽ không có tên trên lá phiếu vào tháng 11, nhưng cử tri vẫn sẽ đưa ra phán quyết về di sản của ông.
Trong lúc Phó Tổng thống Kamala Harris có thể trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ, những thành tích của ông Biden vẫn gặp nhiều rủi ro nếu như ứng cử viên Đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump, giành chiến thắng chung cuộc.
Nhiệm kì duy nhất của ông Biden và quyết định của ông bước sang một bên sẽ gắn liền với kết quả bầu cử của bà Harris vào tháng 11, đặc biệt là khi phó tổng thống thuyết phục cử tri bằng cách bám sát những thành tựu của chính quyền Biden.
Ông Biden sẽ có cơ hội xác lập di sản của mình — chẳng hạn thông qua những dự luật đối nội có ảnh hưởng rộng lớn, củng cố các liên minh ở nước ngoài, bảo vệ nền dân chủ — vào tối ngày thứ Tư khi ông phát biểu tại Phòng Bầu dục về quyết định rút khỏi cuộc đua và “điều đang chờ đợi phía trước.”
Ông Biden tuyên bố ủng hộ bà Harris ngay sau khi loan báo hôm Chủ nhật rằng ông sẽ chấm dứt tư cách ứng cử viên của mình.
Đó là một bước đi chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tranh cử tổng thống Mỹ thời hiện đại. Chưa có ứng cử viên tổng thống nào bỏ cuộc gần Ngày Bầu cử như vậy, hoặc sau khi các cuộc bầu cử sơ bộ đã chấm dứt, theo PolitiFact.
Nhìn lại bước đi lịch sử này, một số cử tri người Việt bày tỏ sự tiếc nuối và thông cảm về một quyết định khó khăn của tổng thống trong khi họ chuyển sự chú ý và sự cân nhắc sang bà Harris trong một cuộc đua mới không kém phần gay go.
“Khi mình nghe tin là ông rút lui thì tâm trạng của mình cũng hơi mâu thuẫn. Mình cảm thấy là điều đó có lẽ nó sẽ phải đến,” bà Hà Ái Vân, một cử tri sinh sống ở bang California chia sẻ. “Thế nhưng mà khi mình đối diện đi thực tế thì mình buồn lắm, mình rất là buồn.”
“Nhưng mà sau mình nghĩ lại thì mình thấy là phải thế, và phải có một cái người trẻ hơn, có năng lượng hơn. Có lẽ chỉ có mấy tháng nữa thôi, hơn ba tháng nữa thôi, phải có đủ năng lượng để mà tiếp tục trong cái cuộc tranh cử mà phải nói là rất là cam go như thế này.”
Bà Ái Vân, từng là một ca sĩ nổi tiếng nhưng giờ không hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nữa, là người ủng hộ nhiệt thành Tổng thống Biden. Bà nói bà đã theo dõi ông trong ba năm rưỡi qua và nhận thấy ông làm việc “hiệu quả” và là người “hết lòng vì nước vì dân.”
Bà bày tỏ sự ngưỡng mộ về quyết định rút lui của ông trong một hành động mà bà xem là gác lại lợi ích cá nhân của mình.
“Và với cái tuổi tác thì khó lòng có thể nào mà đi đến chiến thắng. Thế thì cái việc ông ngừng lại phải nói là một quyết định quá can đảm,” bà nói.
Đối với ông Nguyễn Tường Tuấn, một cử tri ở bang Illinois, việc ông Biden rút khỏi cuộc đua là điều tất yếu mà lẽ ra nên xảy ra sớm hơn. Ông chỉ ra rằng Tổng thống Biden đã có nhiều biểu hiệu của tuổi già trước khi diễn ra cuộc tranh luận với ông Trump gần đây. Ông Tuấn tỏ ra thông cảm cho ông Biden phải chịu nhiều áp lực đè nặng khi phải tiếp tục vận động tranh cử trong khi thể chất suy giảm.
“Tôi thấy là rất là tội nghiệp cho ông Biden nhưng mà tôi nghĩ rằng là [Đảng Dân chủ] đã cố gắng giữ ông lại là để tìm người thay thế, nhưng mà đến cuối cùng đó thì họ thấy là tức nước vỡ bờ rồi thì bắt buộc là phải yêu cầu ông ấy là rút lui thôi,” ông nhận định.
Theo góc nhìn của ông Tuấn, một người ủng hộ ông Trump, việc ông Biden rút lui là một “màn kịch chính trị” mang tính đảng phái. Ông Biden trước khi đưa ra quyết định này đã khăng khăng ông vẫn tiếp tục cuộc đua bất chấp những lời kêu gọi ông rút lui ngày càng tăng trong nội bộ đảng.
“Một mặt [cựu Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ] Nancy Pelosi vận động ông này ở phía trong dùng áp lực từng bước một thuyết thục ông, thuyết thục không được thì dọa dẫm ông không rút lui thì sẽ làm ầm lên thì ông cũng phiền lắm,” ông Tuấn đưa ra kiến giải của mình. “Thế nhưng mà sau khi ông rút lui rồi đó thì lại quay ra là khen đúng là nhà lãnh tụ tài giỏi. Tôi nghĩ rằng là cái đó là họ coi thường sự thông minh của dân Mỹ.”
Tuần này, ông Biden đã khẳng định với các nhân viên trong ban vận động tranh cử trước đây của ông rằng ông vẫn “tiếp tục lên đường” khi giao lại quyền điều hành tổ chức này cho bà Harris, nói thêm rằng, “Tôi sẽ không đi đâu cả.”
Các cố vấn của ông nói rằng ông dự định tổ chức các sự kiện vận động tranh cử và gây quỹ nhằm làm lợi cho bà Harris, theo AP.
Nhìn về cuộc đua phía trước giữa ông Trump và bà Harris, cử tri Nguyễn Tường Tuấn cho rằng nước Mỹ vẫn chưa sẵn sàng bầu chọn một người phụ nữ làm tổng thống, tám năm sau khi ứng cử viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton, một trong những nữ chính trị gia nổi bật nhất của đảng này, thất bại trong cuộc đua với chính ông Trump. Ông Tuấn cho rằng lý do không phải là giới tính hay chủng tộc.
“Đặt trước một người có kinh nghiệm và một người không có kinh nghiệm, chúng ta phải chọn bởi vì đây là tương lai nước Mỹ chứ đây không phải là vấn đề là tôi thích bà này là vì màu da, tôi thích là vì bà là da đen hay tôi thích là vì bà là phụ nữ,” ông giải thích.
Nhưng bà Ái Vân có quan điểm ngược lại. Sự hào hứng của giới trẻ dành cho tư cách ứng cử viên của bà Harris trong những những ngày qua khiến bà có thêm hi vọng vào chiến thắng của nữ phó tổng thống vào tháng 11.
Bà nói bốn năm cầm quyền của ông Trump đã cho người dân Mỹ thấy rõ vị cựu tổng thống là người như thế nào và những chính sách của ông ảnh hưởng đến họ ra sao. Ông Trump đã bị ông Biden đánh bại trong cuộc bầu cử năm 2020 và có phần chắc sẽ tiếp tục bị đánh bại trong mấy tháng nữa, bà nói.
“Tôi nghĩ là cuộc bầu cử vào tháng 11 năm 2024 này là cuộc bầu cử quan trọng nhất trong lịch sử Mỹ kể từ sau cuộc nội chiến,” bà nhận định “Đây là một cái sự sống còn giữa tự do dân chủ và độc tài.”
Diễn đàn