Chủ tịch cộng đồng người Kurd tại Iraq nói với đài VOA rằng tình hình trong nước đã làm gia tăng tính cấp thiết của việc thành lập một quốc gia độc lập cho người Kurd. Thông tín viên VOA Al Pessin tại London ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Chiến binh Peshmerga thuộc khu tự trị của người Kurd đã đáp lại những vụ lấn đất của các phần tử chủ chiến Sunni bằng những hành động riêng, chiếm đóng thành phố Kirkuk đang có tranh chấp, và những khu vực lân cận.
Nay, chủ tịch cộng đồng người Kurd ở Iraq, ông Massoud Barzani, nói với đài VOA rằng đây là thời điểm để thành lập một quốc gia của người Kurd.
“Ðây là một quyền tự nhiên cần phải đạt được. Phải đạt được độc lập. Tôi tin nay các điều kiện cũng thuận lợi cho độc lập.”
Hoa Kỳ tiếp tục chống đối việc Kurd đòi độc lập. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Marie Harf nói:
“Không có sự thay đổi chính sách ở đây. Chúng tôi từng nói rằng một nước Iraq thống nhất là nước Iraq vững mạnh nhất.”
Nhưng các nhà lãnh đạo người Kurd có một sách lược để làm Hoa Kỳ có thể chấp nhận độc lập.
Ông Bill Park của trường Ðại học King ở London phát biểu qua Skype:
“Họ muốn tự trình bày mình như không phải công bố độc lập tách khỏi một quốc gia Iraq có chức năng đã hiện diện, mả là buộc phải đòi độc lập vì hậu quả của tình trạng hỗn mang quanh họ.”
Ðiều đó thể hiện rõ trong cuộc phỏng vấn ông Barzani do ban tiếng Ba Tư của đài VOA thực hiện:
“Tình hình hỗn loạn và đáng sợ. Nay dọc theo đường biên giới 1050 kilomet, chúng tôi phải đối đầu với các phần tử khủng bố và các tổ chức cực đoan và những người mà chúng tôi không biết là ai. Ðây là một tình hình mới. Tôi nghi là Iraq có thể trở lại tình trạng trước đây.”
Và ông Barzani nói sự chống đối mạnh mẽ trước đây đối với nền độc lập của người Kurd không còn nữa.
“Chúng tôi đã thảo luận vấn đề này với Hoa Kỳ, với tất cả các bên và với phía châu Âu. Trước đây, phản ứng rất nghiêm trọng, nhưng chúng tôi không còn thấy điều đó nữa.”
Tuy nhiên, ông Barzani phải thận trọng chớ nên quay lưng lại với những người bạn cũ ở Washington, những người bạn mới ở Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, và thậm chí một số người Kurd nữa, theo nhận định của ông Bill Park.
“Ðây là một hình thức sách lược nhiều rủi ro, nhưng nay mang tính cách bớt rủi ro hơn nhiều so với trước đây.”
Thực vậy, nhiều chuyên gia tin rằng, cho dù điều gì xảy ra ở Kurdistan, thì Iraq sẽ không bao giờ trở lại như trước đây, trước khi các phần tử chủ chiến Sunni chiếm đóng những khu vực rộng lớn ở miền tây và miền trung nước này.
Tham vấn chính trị Mỹ Sam Patten từng làm cố vấn cho người Kurd ở Iraq và những người Sunni ôn hòa. Ông nói chuyện với đài truyền hình Alhurra.
“Quan hệ đã tồn tại cho đến nay giữa Baghdad và các khu vực sẽ không bao giờ giống như trước nữa. Các khu vực không còn nằm dưới sự kiểm soát của Baghdad sẽ phải được hưởng một mức độ tự trị nào đó mà trước đây họ chưa từng có.”
Các chiến binh chủ chiến Sunni nay tự xưng là Quốc gia Hồi giáo. Cho dù nó có thể duy trì được tình trạng này thì còn phải chờ xem, nhưng có thể họ đã tạo cơ hội cho người Kurd thực hiện giấc mơ lập quốc đã ấp ủ từ lâu, và nêu nghi vấn về tương lai của quốc gia Iraq.
