Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn ngày 3/11 ghé thăm đảo Guam của Mỹ trên Thái Bình Dương trên đường trở về sau khi thăm các đồng minh ngoại giao tại Thái Bình Dương-một chuyến đi gây nên sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc vốn xem Đài Loan thuộc lãnh thổ nước này.
Bắc Kinh yêu cầu Hoa Kỳ không cho phép bà Thái quá cảnh lãnh thổ Mỹ trong chuyến đi của bà bao gồm hai ngày tại Hawaii trước khi lên đường đi Tuvalu, quần đảo Solomon và quần đảo Marshall.
Thời điểm đến Guam của bà Thái đặc biệt nhạy cảm vào lúc Tổng thống Donald Trump sẽ đến Bắc Kinh vào tuần tới.
Trung Quốc xem Đài Loan tự trị và dân chủ thuộc chủ quyền lãnh thổ Trung Quốc và thường xuyên gọi Đài Loan là một vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Bắc Kinh lâu nay mạnh mẽ chống lại những chuyến quá cảnh của Tổng thống Đài Loan.
Dù văn phòng của Thống đốc Guam Edward B. Calvo mô tả chuyến viếng thăm của bà Thái là “riêng tư và không chính thức”, bà đã được cảnh sát hộ tống khi đến đảo.
Phát biểu tại buổi tiệc chào mừng, bà Thái nói “Đài Loan và Guam chia sẻ tình hữu nghị đặc biệt.”
Bà mô tả Guam như là “phần đất của Hoa Kỳ gần Đài Loan nhất” và nói thêm rằng “nhân dân Đài Loan cám ơn sự ủng hộ của các bạn.”
Ông James F. Moriarty, Chủ tịch Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, tức phái bộ Mỹ tại Đài Loan, nhấn mạnh Hawaii, Guam và Đài Loan ràng buộc với nhau không chỉ bởi Thái Bình Dương nhưng còn vì “khát vọng dân chủ.”
Guam là nơi có căn cứ quân sự lớn của Hoa Kỳ và sẽ là vị trí quan trọng cho bất cứ sự trợ giúp nào của Mỹ đối với Đài Loan trong trường hợp có xung đột với Trung Quốc.
Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ khả năng sử dụng vũ lực để đặt Đài Loan dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Đài Bắc xuống thấp kể từ khi bà Thái Anh Văn đắc cử Tổng thống hồi năm ngoái.
Trung Quốc cho là bà Thái muốn độc lập chính thức cho Đài Loan, một điều cấm kỵ đối với Bắc Kinh.
Về phần mình, nữ Tổng thống Đài Loan khẳng định muốn gìn giữ hòa bình với Trung Quốc nhưng sẽ bảo vệ dân chủ và an ninh của Đài Loan.
