Một báo cáo mới đây của Viện Fraser, một tổ chức nghiên cứu-phân tích hàng đầu ở Canada, cho thấy Việt Nam vẫn trong nhóm áp chót về tự do kinh tế tính đến năm 2021 dù tăng vị trí được 4 bậc và đứng trên Trung Quốc.
“Báo cáo Thường niên 2023 – Tự do Kinh tế của Thế giới” được Viện Fraser công bố hôm 19/9 về 165 nền kinh tế trên toàn cầu ở thời điểm năm 2021 xác định rằng Việt Nam xếp thứ 106, đứng giữa nhóm thứ 3 trong 4 nhóm quốc gia. Nhóm thứ nhất gồm các nước tự do nhất về kinh tế và nhóm thứ tư gồm các nước kém nhất về tự do kinh tế.
Trong cùng nhóm 3, Việt Nam kém Ấn Độ (xếp thứ 87), Nepal (103) và Nga (104) nhưng đứng cao hơn Lào (107), Trung Quốc (111) và Ukraine (112).
Viện Fraser xếp hạng các nước và vùng lãnh thổ bằng cách chấm điểm về 5 tiêu chí gồm Quy mô chính phủ, Hệ thống pháp luật và các quyền về tài sản, Sức mạnh của đồng nội tệ, Tự do về giao dịch thương mại quốc tế, Chế tài của nhà nước.
Trong 5 tiêu chí đó, Việt Nam được 6,53 điểm và đứng thứ 83 về Quy mô chính phủ, 5,15 điểm (thứ 77) về Hệ thống pháp luật và các quyền về tài sản, 7,02 điểm (thứ 128) về Sức mạnh của đồng nội tệ, 6,52 điểm (thứ 98) về Tự do giao dịch thương mại quốc tế, và 6,10 điểm (thứ 103) về bàn tay can thiệp của nhà nước vào các định chế, thể chế.
Bắt đầu được Viện Fraser đưa vào báo cáo của họ từ năm 2000, thứ hạng của Việt Nam trồi sụt theo hình chữ V và chỗ đứng trong báo cáo lần này là mức tốt nhất từng có. Trước đây, các vị trí của Việt Nam là 110 vào năm 2000, 130 năm 2010, 132 năm 2015, 125 năm 2019 và 110 năm 2020.
Báo cáo năm 2023 của Viện cho thấy 10 nền kinh tế tự do nhất thế giới căn cứ vào số liệu có sẵn của năm 2021, theo thứ tự từ cao xuống thấp, là Singapore, Hong Kong, Thụy Sĩ, New Zealand, Mỹ, Ireland, Đan Mạch, Australia, Vương quốc Anh và Canada.
Các nước và vùng lãnh thổ khác có thứ hạng cao gồm Đài Loan (11), Nhật Bản (20), Đức (23), Hàn Quốc (42), Pháp (47), Italy (53), Mexico (68).
Đứng đầu các nước có mức độ kém tự do kinh tế nhất là Venezuela (xếp thứ 165/165), tiếp đến lần lượt là các nước Zimbabwe, Syria, Sudan, Yemen, Iran, Lybia, Argentina, Algeria và Congo.
Bản báo cáo lưu ý rằng những nền kinh tế trong nhóm số 1, nhóm tự do kinh tế nhất, có mức GDP (tổng sản phẩm quốc nội) tính theo đầu người trung bình là hơn 48.000 đô la trong năm 2021, so với mức hơn 6.300 đô la của các nước/vùng lãnh thổ trong nhóm 4, tức nhóm kém nhất.
Việt Nam tuy trong nhóm 3, nhóm áp chót, nhưng GDP đầu người năm 2021 của đất nước này chỉ ở mức hơn 3.700 đô la.
Diễn đàn