Cơ quan giám sát nội bộ của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ mạnh mẽ chỉ trích cựu Giám Đốc FBI James Comey về cách xử lý cuộc điều tra về vụ email của bà Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016, nhưng kết luận rằng các nhà điều tra không tìm thấy bằng chứng cho thấy hành vi của Comey mang động cơ "thiên vị chính trị".
Tổng thanh tra Michael Horowitz chỉ trích ông Comey về một loạt các bước gây tranh cãi của ông trong tiến trình điều tra, kể cả công khai tuyên bố bà Clinton không có tội giữa chiến dịch tranh cử, để mở lại cuộc điều tra sau đó, rồi khép lại cuộc điều tra vào lúc ngày bầu cử vào tháng 11 đang tới gần.
Quyết định của ông Comey tuyên bố bà Hillary Clinton, ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ, không phạm bất kỳ hành vi sai trái nào tại cuộc họp báo ngày 5/7/2016, mà không thông báo trước cho Bộ trưởng Tư pháp, theo Tổng thanh tra Michael Horowitz, là một hành động "hết sức khác thường và bất tuân lệnh đối với cấp trên".
Quyết định của ông Comey gửi thư cho các thành viên Quốc hội hôm 28/10/2016 để thông báo ông mở lại cuộc điều tra, bất chấp sự chống đối của Bộ trưởng Tư pháp, cấu thành "một lỗi nghiêm trọng về óc phán xét", Tổng thanh tra Horowitz viết.
Những lỗi này và những sai lầm khác của ông Comey và các giới chức FBI và Bộ Tư pháp khác đã làm tổn hại uy tín của FBI, ông Horowitz kết luận trong báo cáo tái thẩm định cuộc điều tra. Phải mất tới 18 tháng để hoàn thành phúc trình này.
Ông Comey vẫn bảo vệ các hành động của ông. Ông nói với các nhà điều tra rằng cơ quan FBI lúc đó đang ở giữa một "trận lụt 500 năm mới xảy ra một lần" và ông đã "cân nhắc sự cần thiết phải bảo toàn uy tín và sự tín nhiệm đối với Bộ Tư pháp và cơ quan FBI."
"các kết luận của ông tổng thanh tra là hợp lý, cho dù tôi không đồng ý với ông về một số điểm."Cựu Giám Đốc FBI James Comey
Trong một cuốn sách mới xuất bản, cựu Giám Đốc FBI Comey viết rằng ông đã quyết định thực hiện "điều mà tôi không bao giờ có thể tưởng tượng" để bảo vệ uy tín của cơ quan FBI sau khi kết luận rằng Bộ trưởng Tư pháp Loretta Lynch đã "bị coi là không đáng tín cẩn về mặt chính trị" vì mối liên hệ giữa bà với vợ chồng bà Clinton.
Trong một thông điệp tải lên Twitter vào chiều thứ năm, ông Comey viết "các kết luận của ông tổng thanh tra là hợp lý, cho dù tôi không đồng ý với ông về một số điểm."
Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions nói rằng bản báo cáo phơi bày "một số lỗi lầm đáng kể của giới lãnh đạo cấp cao trong Bộ Tư pháp của chính quyền tiền nhiệm."
Ông Sessions nói tiếp:
"Vì vậy, báo cáo này phải được xem như một cơ hội cho FBI và tất cả chúng ta tại Bộ Tư Pháp rút kinh nghiệm và học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ".
báo cáo này phải được xem như một cơ hội cho FBI và tất cả chúng ta tại Bộ Tư Pháp rút kinh nghiệm và học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ".Bộ Trưởng Tư Pháp Jeff Sessions
Một ban lãnh đạo mới do tân Giám đốc FBI được ông Trump bổ nhiệm, ông Christopher Wray, là "một trong những người mà dân chúng Mỹ có thể tin tưởng", ông Sessions nói.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở trụ sở FBI, ông Wray cho biết cơ quan FBI chấp nhận những kết luận trong bản báo cáo nhưng lưu ý rằng phúc trình này không "tác động gì tới uy tín" của cơ quan.
Ông Wray nói FBI đã thực hiện một số bước, chẳng hạn như điều động nhân viên sang những vị trí mới, và đưa một số trường hợp lên bộ phận nhân sự nội bộ của FBI xem xét.
Giám Đốc FBI cho biết cơ quan này giờ có một chính sách mới liên quan đến các cuộc tiếp xúc với phóng viên vàcc vụ rò rỉ tin tức. Ông cho biết các nhân viên FBI sẽ phải trải qua các khóa "đào tạo chuyên sâu" và cơ quan sẽ xác định rõ những nội quy mới.
Sáng thứ năm 14/6, Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein đã thông báo với Tổng thống Trump về báo cáo của Tổng thanh tra Michael Horowitz trước khi báo cáo với các thành viên Quốc hội.
Người phát ngôn của Tòa Bạch Ốc, bà Sarah Huckabee Sanders nói rằng báo cáo này tái khẳng định những nghi ngờ của Tổng thống Trump về hành vi của ông Comey và sự thiên vị chính trị của một số thành viên FBI.
Tổng thống Trump, người từng ca ngợi ông Comey về việc mở lại cuộc điều tra vào vụ email của bà Clinton không lâu trước ngày bầu cử, hồi năm ngoái lại chỉ trích cách xử lý vụ điều tra của ông Comey khi ông Trump đột ngột sa thải ông Comey khỏi chức giám đốc FBI. Ông Trump sau đó thừa nhận rằng ông đã có nghĩ tới "cái vụ Nga" khi sa thải ông Comey.
Ông Trump không đăng dòng tweet nào về báo cáo của Tổng thanh tra Horowitz, nhưng tuần trước ông lên Twitter khiếu nại về "những sự chậm trễ" trong việc công bố bản báo cáo và nói ông hy vọng bản báo cáo sẽ "không bị thay đổi để làm yếu đi."
Tổng thanh tra Horowitz mở rộng cuộc điều tra của ông hồi năm ngoái sau khi phát hiện một loạt tin nhắn có nội dung chống ông Trump và ủng hộ bà Clinton được trao đổi giữa hai quan chức cấp cao của FBI trong toán điều tra trong chiến dịch vận động tranh cử.
Bản báo cáo đặc biệt chỉ trích hai quan chức FBI – ông Peter Strzok, một nhân viên phản gián cấp cao và bà Lisa Page, một luật sư - vì những tin nhắn mà hai người trao đổi với nhau có khả năng chỉ ra hoặc tạo cảm tưởng cho thấy các quyết định trong cuộc điều tra có thể bị ảnh hưởng vì những ý kiến thiên vị hoặc những lý do không phù hợp."
Tổng thống Trump và các đồng minh của ông trong Đảng Cộng hoà đã viện vào những tin nhắn giữa ông Peter Strzok và bà Lisa Page để tố cáo các quan chức Bộ Tư pháp và lãnh đạo FBI thiên vị, chống ông Trump.
Nhưng ông Adam Schiff, giới chức cấp cao thuộc đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện, cho rằng ông tổng thanh tra đã "không tìm thấy bằng chứng nào" cho thấy ông Comey hay các giới chức FBI và Bộ Tư pháp khác "đã hành động dựa trên những sự thiên vị chính trị hoặc những sự cân nhắc không đúng đắn khác."
Trong một tuyên bố, ông Schiff nói: "Không có gì trong bản báo cáo của ông Tổng thanh tra đặt nghi vấn về tính chính đáng hoặc hành vi của Công tố viên đặc biệt Mueller trong cuộc điều tra về sự can thiệp của Nga, hoặc nghi vấn nào về tầm quan trọng của việc phải cho phép Công tố viên Robert Mueller hoàn thành nhiệm vụ của ông mà không bị can thiệp chính trị.
