Mặc dù thừa nhận tuổi tác cao của ông Joe Biden nhưng các cử tri Dân chủ gốc Việt nói với VOA rằng ông ‘hoàn toàn đủ sức khỏe và minh mẫn’ để làm thêm một nhiệm kỳ nữa và cho rằng vào lúc này ông Biden là người ‘xứng đáng đại diện Đảng Dân chủ’ ra tranh cử.
Hôm 25/4, Tổng thống Joe Biden đã chính thức loan báo ra tranh cử nhiệm kỳ thứ hai. Hiện nay 80 tuổi, ông đã là tổng tổng thống lớn tuổi nhất lịch sử Mỹ. Nếu ông tái đắc cử vào năm 2024, thì ông sẽ 86 tuổi vào cuối nhiệm kỳ hai.
‘E ngại nhưng vẫn bầu’
Trong một cuộc thăm dò của NBC News được công bố hồi tháng trước, 70% người Mỹ trưởng thành nói rằng ông Biden không nên tái tranh cử và 69% chỉ ra lý do tuổi tác. Các cuộc thăm dò khác cũng cho thấy nhiều cử tri - bao gồm khoảng một nửa cử tri Dân chủ - nói ông Biden quá già làm thêm một nhiệm kỳ nữa.
Còn theo một cuộc thăm dò chung mới nhất của Washington Post/ABC hôm 3/5, 63% cử tri Mỹ cho rằng ông Biden không có đủ minh mẫn trong khi 62% nghĩ ông không đủ sức khỏe để làm tổng thống. Trong khi đó, dù ông Trump cũng lớn tuổi nhưng có đến 54% người được vấn ý cho rằng ông đủ minh mẫn và 64% nói ông đủ sức khỏe để phục vụ.
Tuy nhiên, mặc dù người Mỹ thường bày tỏ lo ngại về các nhà lãnh đạo lớn tuổi, nhưng điều đó không ngăn họ bỏ phiếu cho các ứng cử viên tuổi tác cao.
Trong một cuộc khảo sát gần đây của USA Today/Đại học Suffolk được tờ New York Times dẫn lại, một nửa số người Mỹ nói độ tuổi lý tưởng để làm tổng thống là từ 51 đến 65 tuổi.
Nhưng năm trong số tám ứng cử viên tổng thống gần đây nhất, bao gồm ông Biden vào năm 2020 và ông Trump vào các năm 2016 và 2020, đều đã trên 65 tuổi.
Cử tri của hai đảng đã chọn ứng viên lớn tuổi thay vì các đối thủ trẻ hơn nhiều trong vòng bầu cử sơ bộ. Và trong thế kỷ qua đã có hàng chục thượng nghị sĩ hoặc dân biểu được bầu khi đã trên 80 tuổi. Nhiều cử tri còn cho rằng các chính trị gia lớn tuổi mang lại kinh nghiệm quý báu và không nên bị ngăn ra làm việc nếu họ vẫn có sức khỏe tốt.
“Không có gì mâu thuẫn khi người ta cho rằng trên 80 tuổi thì không nên làm tổng thống nhưng họ lại bỏ phiếu cho người hơn 80 tuổi nếu người đó là lựa chọn duy nhất của họ,” ông Whit Ayres, một nhà thăm dò dư luận của Đảng Cộng hòa, được New York Times dẫn lời nói.
Hiện nay cũng có rất nhiều chính trị gia lớn tuổi đang làm việc. “Tôi không cho rằng ông Biden quá lạc lõng trong bối cảnh chính trị lúc này,” ông Damon Roberts, nghiên cứu sinh tiến sĩ về khoa học chính trị tại Đại học Colorado Boulder, nhận định trên tờ New York Times.
‘Bầu theo đảng phái’
Nhưng trong kỷ nguyên phân cực mạnh mẽ, không phải tuổi tác mà lòng trung thành đảng phái mới có nhiều khả năng quyết định lá phiếu của cử tri.
“Khi cân nhắc cuối cùng, mọi người sẽ bỏ phiếu cho ‘Cộng hòa’ hay ‘Dân chủ’,” Karlyn Bowman, nhà nghiên cứu về thăm dò dư luận tại American Enterprise Institute, được New York Times dẫn lời nói. “Vào lúc này, lòng trung thành đảng phái mạnh đến mức nó sẽ lấn át các mối quan tâm khác.”
Nhận thức về tuổi tác của ông Biden cũng đi theo đảng phái. Cử tri Cộng hòa nằm trong nhóm cho rằng ông Biden quá già để ra tranh cử. Ngược lại, tuổi tác của ông Biden không hề ngăn đại đa số cử tri Dân chủ coi nhiệm kỳ tổng thống của ông là nhiệm kỳ thành công.
“Mọi người nhìn về cuộc bầu cử thông qua lăng kính của nhiều điều khác,” bà Margie Omero tại GBAO, một công ty thăm dò ý kiến của Đảng Dân chủ, nói với New York Times. “Thành tích của Biden, thành tích của Trump, những gì họ coi là tương lai đất nước, những thành tựu lập pháp, đấu tranh về quyền phá thai.”
Tuổi tác của ông Biden suy cho cùng chỉ có ý nghĩa đối với các cử tri dao động, những người sẵn sàng ủng hộ ứng viên của cả hai đảng và họ sẽ có vai trò quyết định đối với cuộc bầu cử.
Vào tháng Hai, bà Omero và các đồng nghiệp tại hãng thăm dò ý kiến Navigator Research đã tổ chức cho một nhóm cử tri dao động xem Thông điệp Liên bang của ông Biden. Trước bài diễn văn, chỉ 35% trong số họ cho là ông Biden ‘đủ sức làm tổng thống’ vì lý do tuổi tác. Nhưng sau khi xem bài diễn văn, con số đó tăng lên 55%, theo New York Times.
‘Khỏe mạnh, minh mẫn’
Trao đổi với VOA từ Quận Cam, miền nam California, bác sỹ Ngô Bá Định thừa nhận rằng từ sau 75 tuổi thì thận, tim và sự minh mẫn nhìn chung đều giảm xuống nhưng ‘có những ngoại lệ’.
“Tôi có một người bác đã 102 tuổi mà vẫn tự lái xe, đầu óc vẫn sáng suốt,” ông dẫn chứng và nhấn mạnh ông Biden ‘vẫn chạy xe đạp và vẫn tập thể dục đều đặn 5 ngày một tuần’.
Ông chỉ ra việc bác sỹ của ông Biden đã kết luận ông ‘hoàn toàn đủ sức khỏe để thực thi những chức trách của tổng thống mà không cần có sự giúp đỡ’. “Người bác sỹ đưa cả danh dự mình vào hồ sơ y khoa đó vì nó sẽ được lưu trữ mãi trong Văn khố của Mỹ nên không thể nào dối trá được,” ông lý giải.
Vị bác sỹ này cũng bác bỏ quan ngại về sự minh mẫn của ông Biden và dẫn chứng việc ông Biden trong thông điệp Liên bang hồi tháng 2 đã ‘nhớ và đưa ra tới 79 dữ liệu mà không nhìn vào giấy đọc hay có máy nhắc bài’.
“Bản thân tôi trẻ hơn ông ấy nhiều mà cũng không làm được,” ông khẳng định và cho rằng ‘nói lắp’ là tật bẩm sinh của của ông Biden.
Theo lời ông thì trong công việc được xem là khó nhất thế giới và ‘phải đối mặt với sự chống đối của Đảng Cộng hòa’, ông Biden ‘đã làm được rất nhiều việc trong hai năm qua’. Ông Biden tiếp nhận nước Mỹ với người bệnh [Covid] đếm không xuể, người chết chôn không kịp, chuỗi cung ứng trong kinh tế nước Mỹ và thế giới rối loạn, xã hội chia rẽ,” ông chỉ ra và cho rằng điều này cho thấy tuổi tác cao ‘không là hạn chế của ông Biden trong việc thực hiện chức trách’.
Tuy nhiên, bác sỹ Định thừa nhận rằng con người sau 80 tuổi ‘sức khoẻ đi xuống rất nhanh’ nhưng muốn biết ông Biden có nguy cơ gì không thì phải căn cứ vào các số liệu như huyết áp, đường huyết, cholesterol hay điện tâm đồ…
“Những người 50-60 tuổi nếu có bệnh tật thì không sống lâu, còn ông Biden dù đã 80 tuổi không có yếu tố bệnh tật thì vẫn sẽ khỏe mạnh sống lâu,” ông chỉ ra.
Ông nhìn nhận nhiều cử tri Dân chủ ‘không muốn ông Biden ra tranh cử’ nhưng nếu ông ra đối đầu với ông Trump bên Đảng Cộng hòa thì ‘tất cả cử tri Dân chủ sẽ bầu cho Biden để chặn Trump’.
“Có thể 70% nước Mỹ không muốn thấy cặp Biden-Trump ra tranh cử lần nữa, nhưng nếu bắt buộc phải thấy tên hai người đó trên lá phiếu thì số lượng người sẽ bầu cho ông Biden chắc chắn sẽ đông, nên phần thắng cho Biden nếu đối thủ là ông Trump sẽ rất lớn,” ông Ngô Bá Định phân tích.
Khi được hỏi có ủng hộ cho một ứng viên trẻ hơn ra đại diện cho Đảng Dân chủ hay không, vị bác sỹ này nói rằng ‘chính vì không có người trẻ nào tốt hơn ông nên ông Biden cực chẳng đã phải ra tranh cử vì sự sống còn của nền dân chủ và sự tồn vong của nước Mỹ’.
“Ông Biden lên đã đưa nước Mỹ trở lại lãnh đạo thế giới ở cả châu Âu và châu Á. Uy tín của nước Mỹ trên thế giới dưới thời ông Biden đã tăng vọt,” ông cho biết.
‘Tuổi tác không quan trọng’
Có suy nghĩ giống như bác sỹ Ngô Bá Định là ông Nguyễn Bình Phương, một kỹ sư phần mềm tại Freemont, miền bắc California. Ông nói với VOA ‘tuổi tác cũng là một yếu tố khiến ông ủng hộ ai nhưng không phải là yếu tố quan trọng nhất’.
“Với thành quả đã đạt được trong hai năm qua, ông Biden đã làm được nhiều việc, đã đi đúng hướng thì tôi không thấy lý do gì ông phải rút lui trong lúc này,” ông Phương nói và đánh giá ông Biden ‘xứng đáng đại diện Đảng Dân chủ’.
Ông cho biết ông vẫn thích người trẻ ra tranh cử nhưng còn phải xem đường hướng, chính sách thế nào nữa. “Vào lúc này trong Đảng Dân chủ tôi chưa thấy ai sáng giá hơn ông Biden. Nếu ông Gavin Newsom (Thống đốc California) có đường lối hay hơn thì tôi sẽ ủng hộ nhưng tôi hy vọng ông ấy sẽ ra sau bốn năm nữa,” ông nói.
Theo ông phân tích thì nhìn vào thành tích của ông Biden trong gần ba năm qua thì ông tin rằng ‘ông đủ sức đảm đương thêm một nhiệm kỳ nữa vì những quyết định của ông phần lớn là sáng suốt’.
Ông cho rằng khi đến kỳ bầu cử năm 2024, tuổi tác của ông Biden ‘sẽ không là bất lợi trong mắt các cử tri Mỹ’.
“Tất nhiên khi giao một trọng trách lớn cho một tổng thống Mỹ người ta muốn người nào đó có thể ngồi trọn vẹn bốn năm.”
“Có cử tri chắc chắn sẽ đặt nặng vấn đề tuổi tác, nhưng cũng có cử tri sẽ nhìn xa hơn về thành tích của ông Biden và so sánh với thành tích của ứng viên bên kia, với những đường lối, những lời hứa đã thực hiện được,” ông nói thêm.
Ngay cả khi phía Đảng Cộng hòa chọn ứng viên trẻ hơn, chẳng hạn như ông Ron DeSantis hay bà Nikki Haley, ông Phương dẫn ra một cuộc thăm dò mới đây của Reuters/Ipsos để cho rằng ông Biden ‘vẫn có lợi thế’. Theo cuộc thăm dò này thì ông Biden dẫn trước ông Trump với tỷ lệ 43% so với 38% cử tri ủng hộ ông Trump, và dẫn trước ông Ron DeSantis với cách biệt 43% so với 34%.
“Nếu trong quá trình vận động, ông Biden chứng tỏ cho cử tri cả nước thấy được những thành quả của ông thì tôi tin ông sẽ chiến thắng một lần nữa.”
Diễn đàn