Kim chi, món cải ngâm chua cay nồng truyền thống của Bắc Triều Tiên sắp được sự công nhận uy tín từ Tổ chức Văn hóa-Khoa học-Giáo dục Liên hiệp quốc UNESCO tại Namibia tuần này.
Kim chi là món ăn kèm có vị chua và cay được làm bằng cách lên men rau cải, thường là bắp cải, với các gia vị như ớt, tỏi và gừng. Đây là món ăn thông dụng ở Nam và Bắc Triều Tiên, nhưng các loại kim chi đa dạng khác nhau đang ngày càng trở nên phổ biến trên khắp thế giới. Hàn Quốc đã được UNESCO công nhận về món ăn này và giờ đây, Bắc Triều Tiên cũng muốn được như vậy.
Ông Han Yong Il thuộc Cơ quan bảo vệ di sản văn hóa quốc gia của Bắc Triều Tiên cho rằng:
‘Kim chi là một món rau được chế biến bằng cách nêm các loại rau hoặc các loại rau dại ăn được với gia vị, trái cây, thịt, cá, hoặc hải sản lên men trước khi trải qua quá trình lên men lactic. Có hàng trăm chủng loại kim chi đa dạng khác nhau. Đây không chỉ là một món ăn thường ngày mà còn được dùng trong những dịp đặc biệt như ngày lễ, tiệc sinh nhật, tiệc cưới, và thậm chí cũng hiện diện trong các bữa quốc yến. Khác biệt về môi trường địa phương, về sở thích và tạp quán gia đình mang lại các biến thể kim chi khác nhau về công thức và thành phần.’
Kimjang, quá trình chế biến đa số các loại kim chi của Hàn Quốc, đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa vào năm 2013. Nhưng Bắc Triều Tiên nói kim chi của họ có đặc tính riêng và xứng đáng được sự ghi nhận đặc biệt. Kim chi của miền Bắc ít cay, ít đỏ vì sử dụng ít ớt hơn. Quốc gia cộng sản này hy vọng cơ quan của Liên hiệp quốc sẽ công nhận món kim chi của họ là ‘di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.’
Ông Ri Son Hwa, một đầu bếp nhà hàng, cho biết:
‘Có rất nhiều loại kim chi. Lần này tôi làm kim chi với mực. Bạn có thể sử dụng tất cả các loại hải sản để bỏ vào món ngâm chua kim chi.’
Cho dù kim chi được hay không được công nhận là di sản văn hóa thế giới, hiếm người Triều Tiên nào có thể mường tượng được bữa ăn của họ sẽ như thế nào nếu thiếu vắng món dưa chua truyền thống. Một số người thậm chí còn tin rằng món này có tác dụng chữa bệnh.
Ông Ryang Un Bok, một cư dân Bình Nhưỡng trong nhà hàng, nói:
‘Kim chi là món quốc hồn quốc túy của chúng tôi, rất đặc biệt, không thể thiếu trong khẩu phần dinh dưỡng của chúng tôi.’
Công thức và thành phần làm kim chi khác nhau từ làng này sang làng khác và không chỉ khác nhau giữa hai miền Nam-Bắc Triều Tiên. Một điểm chung của các loại kim chi đa dạng là có mùi hăng do quá trình lên men. Điều này khiến những người không có gốc Triều Tiên cần có thời gian để làm quen với món ăn này.
