Bắc Triều Tiên vừa xác nhận họ đã thực hiện vụ thử nghiệm hạt nhân vào sáng thứ Sáu sau khi một cơn địa chấn nhân tạo mạnh 5,3 độ được ghi nhận ở vùng đông bắc nước này. Đây là vụ thử hạt nhân thứ hai của quốc gia cộng sản bị cô lập này sau vụ thử hồi tháng 1 năm nay.
Bắc Triều Tiên xác nhận hoạt động địa chấn xảy ra sáng thứ Sáu gần địa điểm thử hạt nhân Punggye-ri của nước này là do một vụ thử hạt nhân gây ra.
Một xướng ngôn viên của đài truyền hình nhà nước Triều Tiên KCNA đọc một thông cáo từ Viện Nghiên cứu Vũ khí Hạt nhân CHDCND Triều Tiên xác nhận vụ thử hạt nhân thành công được thực hiện để thẩm định năng lực của một đầu đạn hạt nhân giờ có thể được thu nhỏ để gắn lên những loại phi đạn khác nhau.
Xướng ngôn viên của KCNA nói trong buổi phát sóng:
"Vụ thử nghiệm nổ đầu đạn hạt nhân này là một phần trong những biện pháp đáp trả những mối đe dọa và chế tài từ Mỹ và những kẻ thù phủ nhận địa vị chiến lược của chúng ta là một quốc gia hạt nhân."
Bình Nhưỡng đã không báo cho cộng đồng quốc tế biết trước kế hoạch thực hiện vụ thử hạt nhân của họ.
Ngày 9 tháng 9 đánh dấu 68 năm ngày sáng lập Bắc Triều Tiên và Bình Nhưỡng trong quá khứ đã kỷ niệm ngày lễ quan trọng bằng việc thực hiện những vụ thử hạt nhân và phi đạn.
Phản ứng
Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye lên án Bắc Triều Tiên về vụ thử hạt nhân thứ năm của nước này, vi phạm những nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Tổng thống Park, hiện đang ở Lào dự hội nghị thượng đỉnh an ninh ASEAN, nói sự khiêu khích hạt nhân này "chứng tỏ sự liều lĩnh rồ dại của Kim Jong Un quyết bám lấy việc phát triển hạt nhân."
Tổng thống Hàn Quốc sẽ sớm rời hội nghị thượng đỉnh ASEAN và trở về Seoul để theo dõi tình hình.
Thủ tướng Hàn Quốc Hwang Gyo-ahn cho biết Seoul sẽ kêu gọi Liên Hiệp Quốc áp đặt thêm những biện pháp trừng phạt mạnh hơn lên Bắc Triều Tiên:
"Chúng ta đang phải đối mặt với một tình hình nghiêm trọng khác xa trước đây khi Bắc Triều Tiên thực hiện những vụ thử hạt nhân mỗi ba năm một lần. Mối đe dọa hạt nhân và phi đạn của Bắc Triều Tiên là rõ ràng và mang tính sống còn."
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết nếu vụ thử hạt nhân được xác nhận thì nó sẽ là "điều hoàn toàn không thể chấp nhận được" và rằng Tokyo sẽ kêu gọi hành động từ Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Ông nói:
"Nhật Bản hiện là thành viên của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, vì vậy chúng tôi cũng sẽ làm việc chặt chẽ với New York, nếu quả thực vụ thử hạt nhân này đã được thực hiện, để tìm ra cách tốt nhất ứng phó với tình hình này."
Yoshihide Suga, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản, nói rằng Bắc Triều Tiên là một "quốc gia vô pháp luật trong khu vực."
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói "vào một thời điểm thích hợp trong ngày hôm nay tôi tin rằng Tổng thống Obama sẽ phát biểu về chuyện này và chúng tôi chắc chắn sẽ thảo luận chuyện này trong bối cảnh Liên Hiệp Quốc."
Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ cho biết như vậy trong khi đang ở Geneva để bàn bạc với người tương nhiệm Nga Sergei Lavrov về vấn đề Syria. Ông Lavrov nói: "Chúng tôi rất lo ngại và nghị quyết của Hội đồng Bảo an phải được thi hành và chúng tôi sẽ gửi đi thông điệp này một cách rất mạnh mẽ."
Tòa Bạch Ốc ra một thông cáo tái khẳng định cam kết "không thể phá vỡ" của Tổng thống Obama với các nước đồng minh ở Châu Á và khắp thế giới, và cho biết Tổng thống sẽ tham khảo ý kiến của những nhà lãnh đạo khác để bảo đảm rằng những hành vi khiêu khích của Bắc Triều Tiên sẽ hứng chịu "những hậu quả nghiêm trọng."
Ngũ Giác Đài nói vụ thử nghiệm của Bắc Triều Tiên là "một sự vi phạm trắng trợn nữa" những nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, và cũng là một "hành động khiêu khích nghiêm trọng".
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế nói vụ thử hạt nhân của Bắc Triều Tiên là một "hành động vô cùng đáng lo ngại và đáng tiếc."
Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Trung Quốc "mạnh mẽ" kêu gọi Bắc Triều Tiên "tôn trọng cam kết của họ đối với việc giải trừ hạt nhân, tuân thủ những nghị quyết có liên quan của Hội đồng Bảo an, và ngưng thực hiện bất kỳ hành động nào làm tình hình thêm trầm trọng."
Cơ quan thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã kêu gọi tất cả các bên trong cộng đồng quốc tế kiềm chế sau vụ thử hạt nhân mới nhất của Bắc Triều Tiên, nói rằng không ai được lợi nếu có sự hỗn loạn và chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault mô tả vụ thử nghiệm hôm thứ Sáu là một "hành vi nghiêm trọng xâm phạm hòa bình và an ninh thế giới."
Mạnh nhất từ trước tới nay
Bắc Triều Tiên thực hiện vụ thử hạt nhân thứ tư hồi tháng 1, gây nên một trận động đất mạnh 5,1 độ. Bình Nhưỡng nói họ đã thử bom nhiệt hạch, mạnh hơn rất nhiều so với những vụ nổ bom nguyên tử trong quá khứ.
Tuy nhiên những nhà phân tích nhận định vụ nổ hồi tháng 1 chưa đủ lớn để được xem là một vụ nổ nhiệt hạch hoàn chỉnh hay "bom H."
Bắc Triều Tiên cũng đã thực hiện những vụ thử hạt nhân vào năm 2006, 2009 và 2013.
Cơ quan khí tượng của Hàn Quốc cho biết vụ thử hôm thứ Sáu gây nên một vụ nổ mạnh 10 kiloton, gần gấp đôi cường độ của vụ thử hạt nhân hồi tháng 1 nhưng kém hơn một chút so với vụ ném bom thành phố Hiroshima hồi Thế chiến thứ hai, có cường độ đo được khoảng 15 kiloton.
Chuyên gia Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury ở bang California (Mỹ) nói với hãng tin Reuters rằng một cơn địa chấn ở cường độ này cho thấy đây là một thiết bị với sức nổ từ 20 đến 30 kiloton. Đó sẽ là sức nổ ước tính mạnh nhất từ trước tới giờ của một thiết bị hạt nhân của Bắc Triều Tiên.
Thách thức
Liên Hiệp Quốc vào tháng 3 đã áp đặt những biện pháp trừng phạt hà khắc mới đối với Bắc Triều Tiên vì những vi phạm tiếp diễn và mang tính thách thức của nước này đối với những nghị quyết Hội đồng Bảo an cấm họ phát triển vũ khí hạt nhân và phi đạn đạn đạo.
Kể từ khi vòng chế tài mới nhất được áp đặt, Bình Nhưỡng đã thực hiện 20 vụ thử phi đạn tầm ngắn và tầm trung, trong đó có những vụ phóng từ tàu ngầm, nâng cao năng lực của họ vươn tới lục địa của Mỹ bằng một vụ tấn công hạt nhân.
Những vụ thử phi đạn gần đây nhất được thực hiện trong lúc hội nghị thượng đỉnh G-20 của những nền kinh tế lớn nhất thế giới đang diễn ra ở Trung Quốc và có sự tham dự của Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Nga.
