Ngoại trưởng Mỹ thảo luận với Israel về Iran, Syria, Ai Cập và Palestine

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton đang hội đàm với các nhà lãnh đạo Israel về vụ xung đột ở Syria, về cuộc chuyển tiếp chính trị ở Ai Cập, và mối đe dọa của chương trình hạt nhân của Iran. Từ Jerusalem, thông tín viên VOA Scott Stearns gửi về bài tường thuật sau đây.

Ngoại trưởng Clinton tuyên bố bà đến Israel “vào một thời điểm thay đổi và chuyển biến lớn trong vủng.”

Bà Clinton nói: “Ðây là một thời điểm bất định nhưng cũng là thời điểm của cơ hội. Ðây là cơ hội thúc đẩy các mục tiêu chung về an ninh, ổn định, hòa bình và dân chủ cùng với sự thịnh vượng cho hàng triệu người trong vùng này chưa nhìn thấy một tương lai tốt đẹp hơn.”

Các giới chức Bộ Ngoại giao cấp cao cho biết bà Clinton muốn nghe phía Israel nói về tác động của các vụ nổi dậy trong năm nay ở khắp Bắc Phi và cách thức hai nước có thể tiếp tục hợp tác với nhau về hòa bình Trung Ðông, Syria và Iran.

Bà Clinton nói tiếp: “Chính trong những thời điểm như thế này mà bạn bè như chúng ta phải cùng nhau suy nghĩ và hành động. Chúng ta cần phải khôn ngoan, sáng tạo và can trường.”

Lịch trình ở Jerusalem của bà Clinton bao gồm các cuộc hội đàm riêng rẽ với Ngọi trưởng Israel Avigdor Lieberman, Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak, Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Tổng thống Shimon Peres.

Tổng thống Peres ca ngợi Ngoại trưởng Clinton đã giúp tổ chức các nỗ lực quốc tế hướng tới một cuộc chuyển tiếp chính trị ở Syria để chấm dứt điều ông gọi là những cuộc tấn công của Tổng thống Bashar al Assad nhắm vào chính nhân dân của ông ta.

Ông Peres nói: “Sự kiện đó vượt ra ngoài các nguyên tắc mà nhân loại có thể chấp nhận được, cho dù quý vị là người theo Cơ đốc giáo, hay người Do Thái, hoặc thậm chí là người Ả Rập. Tôi tán thành sự kiện Liên đoàn Ả Rập đứng lên chống lại một cách rõ ràng và lớn tiếng. Ðây là điều chưa từng thấy từ trước đến nay.”

Các giới chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho hay các nỗ lực quốc tế nhằm ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân đang ở “một thời điểm hệ trọng,” do đó Ngoại trưởng Clinton muốn hội ý với các nhà lãnh đạo Israel về nguy cơ đó. Israel không loại trừ khả năng một cuộc tấn công quân sự để ngăn chặn Tehran chế tạo vũ khí nguyên tử. Tổng thống Peres tuyên bố đây là “vấn đề nguy hiểm nhất thời đại chúng ta.”

Ông Peres nói: “Mọi người đều hoàn toàn hiểu rằng chúng ta phải làm bất cứ điều gì có thể được để ngăn chặn Iran gây nguy cơ cho nền tự do và độc lập của các dân tộc khác hay gây nguy cơ cho đời sống của các dân tộc khác.”

Ngoại trưởng Clinton đã họp tại Jerusalem với thủ tướng Palestine Salan Fayyad sau khi gặp Tổng thống Mahmoud Abbas ở Paris vào tuần trước. Tổng thống Peres của Israel đã cảm ơn chính quyền Obama về việc tiếp tục theo đuổi hiệp định hòa bình giữa Israel và Palestine.

Ông Peres nói tiếp: “Chúng ta không nên từ bỏ hy vọng. Chúng ta không nên ngừng lại. Chúng ta phải nhất quán. Chúng ta kiên quyết. Phía Palestine không có lựa chọn nào tốt hơn. Chúng ta không có lựa chọn nào tốt hơn.”

Ngoại trưởng Clinton đến Israel sau khi đến Ai Cập, nơi bà đã mở các cuộc hội đàm riêng rẽ với Tổng thống Mohamed Morsi và tham mưu trưởng quân đội Mohamed Hussein Tantawi. Bà đã khuyến khích cả hai nhân vật này mưu tìm một sự đồng thuận trong cuộc chuyển tiếp hậu cách mạng chính trị ở Ai Cập.

Tổng thống Peres tuyên bố người Israel đang theo dõi sát việc thành lập một chính phủ mới ở Cairo.

Ông Peres nhận xét: “Ðối với người Israel chúng tôi, đối với Hoa Kỳ, Ai Cập là một nước quan trọng ở Trung Ðông. Và rất nhiều thứ lệ thuộc vào Ai Cập, -và cũng lệ thuộc đôi chút vào chúng ta nữa - để tiếp tục cuộc vận động hòa bình vĩ đại vì lợi ích của tất cả dân chúng ở Trung Ðông. Và quý vị đang cố gắng đem lại sự ổn định cho một vùng đất bất ổn.”

Ðây là chặng dừng chót trong chuyến công du 12 ngày của Ngoại trưởng Hoa Kỳ, mà ngoại Pháp, Israel và Ai Cập, còn các trạm dừng khác là Afghanistan, Nhật Bản, Việt Nam, Lào và Campuchia.