Nhiều năm nay, quặng sắt, nguyên liệu chính để sản xuất thép, chủ yếu được bán qua các hợp đồng thường niên.
Công ty BHP Billiton liên doanh giữa Anh và Australia, một trong những công ty khai thác mỏ sắt lớn nhất thế giới, giờ đây muốn định giá theo định kỳ mỗi 3 tháng, động thái mà giới phân tích công nghiệp cho là phương cách để công ty này tận dụng nhu cầu đang lên của thị trường.
Bằng cách định giá theo từng quý, công ty sẽ có lợi nếu giá tức thời trên thị trường đột ngột leo thang. Giá tức thời thường cao hơn nhiều so với giá trong các hợp đồng thường niên và có thể tăng hoặc giảm nhanh chóng.
Thế nhưng, động thái này có thể gây bất bình cho một số khách hàng của công ty, trong đó có các nhà sản xuất thép Trung Quốc. Năm ngoái, các công ty Trung Quốc cố gắng thương lượng để giá hợp đồng thường niên được giảm mạnh. Họ lập luận rằng việc họ thu mua quặng sắt với số lượng lớn xứng đáng được bớt giá. Tuy nhiên, các công ty mỏ lớn đã từ chối đề nghị này.
Nhà phân tích tài nguyên thị trường James Wilson cho rằng hành động của công ty BHP sẽ khiến các nhà sản xuất thép Trung Quốc phẫn nộ.
Ông Wilson cho biết: “Các công ty Trung Quốc đang theo đuổi một mức giá cố định trên cơ sở thường niên. Dĩ nhiên trong vài năm qua, công ty BHP đã đi tiên phong trong việc tìm cách thay đổi hệ thống giá cả và cơ bản là đã chấp nhận bất kỳ một hợp đồng mới nào đã được ký mà giờ được ký trên cơ sở lai ghép. Vâng dĩ nhiên điều này có lợi cho nhà cung ứng hơn là cho các công ty thép Trung Quốc.”
Người ta dự đoán rằng giá thép trên thị trường thế giới sẽ tăng vọt bởi sự thay đổi cơ cấu giá quặng sắt. Và điều này cũng sẽ đẩy giá nhiều mặt hàng gia dụng và xe ô tô lên cao.
Công ty BHP Billiton hằng năm bán hơn 100 triệu tấn quặng sắt cho các nhà máy thép ở Châu Á và Châu Âu cũng như những khách hàng ngay tại Australia.
Kế hoạch định giá theo thời hạn ngắn từng quý là sự thay đổi lớn nhất trong hệ thống trong vòng 40 năm nay.
Nhu cầu sắt tăng cao và các nguồn tài nguyên khác giúp Australia tránh được những tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu trong hai năm gần đây. Phần lớn nhu cầu đó xuất phát từ Trung Quốc, quốc gia không chỉ cần sắt cho các mặt hàng xuất khẩu mà còn cho ngành công nghiệp xây dựng đang mở rộng nhanh chóng.
Giới lãnh đạo ngành công nghiệp mỏ nói rằng có ít khả năng các mặt hàng xuất khẩu của Australia sang thị trường Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng bởi các bản án của Bắc Kinh đối với 4 viên chức điều hành một công ty mỏ Australia ở Thượng Hải. Các đương sự bao gồm 1 người Australia và 3 công dân Trung Quốc làm việc cho công ty mỏ Rio Tinto bị kết án về tội hối lộ và làm gián điệp thương mại. Họ vừa bị phạt tù trong tuần này.
Chính phủ Australia chỉ trích cách thức Trung Quốc xử lý vụ việc, vì hầu hết các phiên tòa được xử kín, và một số nhà phân tích thương mại Trung Quốc khuyến cáo rằng đây là hồi chuông cảnh báo đối với nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động tại nước này.
Đại công ty mỏ BHP Billiton đang thay đổi phương thức kinh doanh quặng sắt bằng cách định giá từng quý thay vì từng năm. Các chuyên gia công nghiệp cho rằng điều này có thể gây bất bình cho các nhà máy thép Trung Quốc, vốn có nhu cầu rất lớn về nguồn cung ứng sắt và đang cố gắng thương lượng giảm giá. Thông tín viên đài VOA, Phil Mercer, gởi về bài tường trình từ Sydney.