Thêm nhiều kêu gọi cải cách Liên Hiệp Châu Phi

Liên Hiệp Châu Phi nói họ đã sẵn sàng để hậu thuẫn Hội đồng Chuyển tiếp giữa lúc nhóm này dồn nỗ lực để thành lập một chính quyền bao gồm nhiều thành phần ở Libya. Trong một thông báo hôm qua, liên minh này kêu gọi hội đồng lâm thời hãy bảo vệ tất cả các công nhân nước ngoài tại Libya, giữa lúc có tin tường trình rằng một số dân quân đã tấn công các di dân từ Châu Phi bị họ nghi ngờ là lính đánh thuê thân Gadhafi.

Liên Hiệp Châu Phi đã tỏ ra chậm chạp trong việc hành động trước các diễn biến tại Libya. Cách đây một tháng, Hội đồng lâm thời Libya đã được hầu hết các nước Châu Âu và Hoa Kỳ cùng nhiều chính quyền Châu Phi nổi bật công nhận, trong đó có Nigeria, Ethiopia, Senegal và Côte D’Ivoire.

Tổng Thống Côte D’Ivoire Alassane Ouattara nói rằng sự chậm trễ của Liên Hiệp Châu Phi về vấn đề Libya cho thấy liên minh này không có bao nhiêu ảnh hưởng.

Ông Ouattara nói: “Tôi phải thú nhận rằng tôi rất lấy làm thất vọng với Liên Hiệp Châu Phi, về sự thiếu hiệu quả, về những quyết định trễ nải, và sự kiện các tiểu vùng khác nhau không được nối kết tốt với tiến trình làm quyết định. Tôi tin rằng trên thực tế Liên Hiệp Châu Phi không có quyền lực hay trách nhiệm nào.”

Về Libya, ông Ouattara nói dường như Liên Hiệp Châu Phi không biết những gì đang diễn ra trên thế giới, trong khi chỉ cần xem truyền hình là ai cũng thấy rằng Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia Libya đang nắm quyền. Tổng Thống Côte D’Ivoire còn nói rằng trách nhiệm cải thiện khối Liên Hiệp Châu Phi gồm 54 thành viên nằm trong tay các liên minh khu vực, như Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi, gọi tắt là ECOWAS.

Ông Ouattara nói tiếp: “Làm cho Liên Hiệp Châu Phi hoạt động tốt hơn phải là một ưu tiên. Và chúng ta, tại ECOWAS , chắc chắn là có cao vọng để thực hiện điều đó. Chúng ta gồm có 15 quốc gia. Tôi tin rằng chúng ta phối hợp với nhau tốt đẹp hơn. Chúng ta duy trì liên lạc với nhau.”

Tổng Thống Ouattara lên tiếng trong một phiên họp của Hội Đồng đặc trách các Quan hệ Đối ngoại Hoa Kỳ ở New York, nơi ông chia chung diễn đàn với lãnh đạo Sierra Leone, ông Ernest Bai Koroma.

Tổng Thống Koroma nói rằng phản ứng trước cuộc khủng hoảng ở Libya cho thấy sự cần thiết phải tái tổ chức Liên Hiệp Châu Phi.

Ông Koroma phát biểu: “Ta có thể nhận ra các tiểu nhóm bên trong Liên Hiệp Châu Phi, và có thể các nhóm này phải chịu trách nhiệm về những chậm trễ trong Liên Hiệp Châu Phi. Lập trường của một số nước chúng tôi là cần phải cải biến toàn bộ khái niệm về Liên Hiệp Châu Phi, biến liên minh này thành một định chế toàn diện, về phương diện ủy quyền và làm quyết định. Không những quyết định phải được đưa ra tức thời, mà liên minh này cần có quyền thi hành các quyết định đã được đề xuất.”

Ông Moammar Gadhafi từ lâu đã là nhà kinh tài hàng đầu tài trợ cho Liên Hiệp Châu Phi. Liên Hiệp Châu Phi thay thế Tổ chức Đoàn kết Châu Phi và ra đời hồi năm 1999tại một cuộc họp thượng đỉnh tại quê nhà ông Gadhafi.

Nhà tranh đấu nhân quyền Shehu Sani là tác giả quyển sách “Các nhà độc tài dân sự của Châu Phi.” Ông nói Liên Hiệp Châu Phi đã cảm thấy bối rối về vấn đề Libya.

Ông Sani nhận định: “Chính quyền của phe nổi dậy ở Libya được coi là một tổ chức thân Âu Châu và thân Tây phương. Liên Hiệp Châu Phi cảm thấy bối rối và thất vọng về chuyện họ bị phe nổi dậy, và ngay cả NATO làm ngơ . Không thể nào có hòa bình ở Libya nếu những vấn đề như thế không được giải quyết.”

Xét sự rộng lượng tài chánh của ông Moammar Gadhafi với các chính quyền và các phong trào nổi dậy trên khắp Châu Phi, ông Sani nói rằng Hội đồng Lâm thời Libya phải hành động nhanh chóng để cô lập hóa ông Gadhafi.

Ông Sani nói: “Liên Hiệp Châu Phi phải hòa nhập các quốc gia chung quanh Libya. Khối này phải được lòng những người bạn của Gadhafi hầu có thể loại trừ ông này. Nếu không, sẽ không có hòa bình ở Tripoli.”

Nam Phi dẫn đầu khối các thành viên Liên Hiệp Châu Phi, chống cự việc thừa nhận Hội đồng Lâm thời Libya. Tuy nhiên, chính phủ Nam Phi do ông Jacob Zuma lãnh đạo hôm qua đã tuyên bố thừa nhận các nhà lãnh đạo mới của Tripoli, tiếp theo sau loan báo của Liên Hiệp Châu Phi.