Giới chức y tế Trung Quốc cảnh cáo là vì nạn hút thuốc lá và nạn không khí ô nhiễm, số bệnh nhân bị ung thư phổi đang tăng vọt. Các chuyên viên cho rằng vào cuối năm tới có thể có tới khoảng nửa triệu người bị ung thư phổi, và theo họ, tình trạng này bắt nguồn từ kinh tế phát triển khiến số xe hơi lưu hành trên đường phố gia tăng và khiến hàng triệu người dân đô thị của Trung Quốc ngày càng phải đương đầu với những căng thẳng. Từ Bắc Kinh, thông tín viên Luis Ramirez của đài chúng tôi có bài tường trình về vấn đề này như sau:
Ông Liêu, một thương gia 55 tuổi thuộc thành phố công nghiệp Quảng Châu ở nam bộ Trung Quốc, châm một điếu thuốc trong lúc rời một tiệm ăn sang trọng ở tây bộ Bắc Kinh. Ông nói về nguyên nhân khiến ông hút thuốc lá như sau:
Theo ông Liêu, hút thuốc lá giúp ông giải tỏa được những căng thẳng khi đầu óc vướng bận nhiều vấn đề. Ông cho hay mọi người đều biết là hút thuốc có hại. Ngoài ra, ông còn cho biết là trong những cuộc tiếp xúc kinh doanh, nếu từ chối một điếu thuốc do đối tác mời hút, ông sẽ bị coi là thiếu lịch thiệp.
Các chuyên viên nói rằng Trung Quốc hiện chiếm khoảng 40% ca bệnh ung thư mới trên thế giới. Trung Quốc cũng còn là nước tiêu thụ thuốc lá nhiều nhất thế giới, với khoảng gần 2000 triệu điếu thuốc được bán ra mỗi năm, tức là khoảng 1/3 số thuốc lá được sản xuất trên toàn cầu.Số lượng người hút thuốc lá tại các nước tây phương đã giảm sút nhờ những chiến dịch chống hút thuốc và nhờ ngày càng nhiều người ý thức được những vấn đề liên quan tới sức khỏe.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc ít có những thông tin về những hiểm nguy của sự hút thuốc lá , và đa số đàn ông, trong có 60 % số nam bác sĩ được thăm dò, dùng sản phẩm thuốc lá. Khuynh hướng hút thuốc lá tại Trung Quốc không có dấu hiệu nào là sẽ đi ngược lại với trào lưu hiện nay, vì những con số thống kê của chính phủ cho thấy số người trẻ tiêm nhiễm thói quen tệ hại này mỗi năm mỗi nhiều thêm.
Giới hữu trách ước tính là 50 triệu trong số 350 triệu người hút thuốc lá tại Trung Quốc thuộc giới trẻ.Những số liệu thống kê mới về ung thư phổi xác nhận nỗi lo ngại của giới hữu trách Trung Quốc lâu nay đã cảnh báo về chuyện giàu có đưa tới những lối sống có hại cho sức khỏe.Ông Bob Dietz, đang làm việc cho Tổ Chức Y Tế Thế Giới ở Bắc Kinh, đưa ra nhận định như sau:
Trung Quốc đang phải đương đầu với những vấn đề do sự thành công của mình gây ra. Số người mắc những bệnh như tiểu đường, tim mạch, cơ xương v.v.. đã gia tăng đáng kể, chẳng qua vì mọi người lúc này đi theo một lối sống ít hoạt động hơn.
Các chuyên viên y tế còn cho biết thêm là tại các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải , số người mập phì và mang nhiều chất béo cholesterol trong người cũng gia tăng. Việc chữa trị bệnh ung thư phổi và những bệnh liên quan tớt hút thuốc lá đòi hỏi rất nhiều tiền bạc, với tổn phí y tế của các bệnh nhân ở tây phương thường lên quá 100 ngàn đôla. Các chuyên viên lo ngại là Trung Quốc không có đủ tài nguyên để chăm sóc cho những ca bệnh ngày càng nhiều mà hệ thống y tế của Trung Quốc đang phải đương đầu.
Sau khi thực hiện nhiều nỗ lực trong thập niên 1970 để tăng tuổi thọ của con người, những cải thiện này đã bị bế tắc. Giáo sư Lâm Quốc hiện cầm đầu Phân Khoa Kinh Tế Học về Y Tế thuộc viện đại học Bắc Kinh . Theo giáo sư, sự kiện vừa kể bắt nguồn từ tình trạng thiếu đầu tư vào lãnh vực y tế. Giáo sư Lâm Quốc nói:
Sau thập niên 1980, khi Trung Quốc chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường, chúng ta nhìn thấy trào lưu y tế bế tắc, điều này không có nghĩa là trào lưu này tệ hại đi, nhưng không còn tốt đẹp và nhanh như trước nữa.
Một số viên chức Trung Quốc khởi sự đề nghị những biện pháp mới về y tế công cộng, trong đó có việc ấn định thêm nhiều khu vực cấm hút thuốc lá tại những nơi công cộng, hạn chế việc quảng cáo thuốc lá, tăng thuế đánh vào thuốc lá, những biện pháp đã được các nước tây phương áp dụng từ lâu.Ông Bob Dietz của Tổ Chức Y Tế Thế Giới nói rằng giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ gặp nhiếu khó khăn nếu muốn thi hành những đề nghị vừa kể. Ông giải thích:
Thuốc lá trở thành một vấn đề chính trị hết sức tế nhị mà anh có lợi ở trong đó. Thuốc lá gây quỹ cho nhà nước. Tại Trung Quốc có những vùng trồng thuốc lá mà dân chúng hoàn toàn lệ thuộc vào việc sản xuất thuốc lá.
Các cơ quan truyền thông do nhà nước điều hành nói rằng Trung Quốc đã hứa hẹn đề ra những hạn chế đối với những công ty thuốc lá mới và có thể có những hành động nhằm cấm chỉ việc lập những công ty liên doanh liên quan tới thuốc lá, một việc làm có thể bị những công ty thuốc lá nước ngoài muốn có chỗ đứng trong thị trường Trung Quốc không chấp thuận.
Tháng 7 vừa rồi, chính phủ Trung Quốc bác bỏ tin nói là chính phủ sẽ cho phép công ty thuốc lá Anh-Mỹ xây cất một nhà máy quốc doanh để trở thành công ty nước ngoài đầu tiên sản xuất thuốc lá tại Trung Quốc. Vào lúc đó, các nhà phân tích tình hình cho rằng việc Trung Quốc ngần ngại, không muốn quảng bá rầm rộ một vụ làm ăn như vậy, chẳng phải là vì lo ngại tới vấn đề sức khỏe của dân chúng, mà là vì sợ những phản ứng dữ dội của các nhà sản xuất thuốc lá trong nước.
