Các nhà lãnh đạo Quốc Hội đã có phản ứng khác nhau trước bài diễn văn về tình trạng liên bang đầu tiên của Tổng thống Barack Obama. Một số nhà lập pháp Dân chủ nói rằng bài diễn văn của Tổng thống là lạc quan và tích cực, trong khi một số đảng viên Cộng hòa cáo buộc Tổng thống là nhìn về phía sau và đổ lỗi cho người tiền nhiệm về những vấn đề của đất nước. Từ trụ sở Quốc Hội Hoa Kỳ, thông tín viên VOA Cindy Saine gởi về bài tường thuật sau đây.
Bài diễn văn về tình trạng liên bang đầu tiên của Tổng thống Obama đến vào một thời điểm mà đảng Dân chủ của ông còn đang bị rúng động vì thất bại đau đớn hồi tuần trước về chiếc ghế Thượng viện tại tiểu bang Massachusetts, nơi dân chúng trước nay vẫn ngả nhiều về đảng Dân chủ. Mất chiếc ghế đó tại Thượng viện đã gây phương hại cho các cơ may phe Dân chủ thông qua được dự luật cải tổ bảo hiểm y tế và tạo ra một làn sóng lo âu trước các cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 11 năm nay.
Tổng thống đã đề cập thẳng đến trở ngại chính trị hồi tuần trước, và thừa nhận rằng cử tri có quyền phẫn nộ. Nhưng ông nói với các thành viên cùng đảng với ông rằng họ vẫn chiếm thế đa số ở cả hai viện Quốc hội, và rằng họ cần phải nắm thế chủ động, thay vì thoái lui. Ông kêu gọi cả hai phe Dân chủ lẫn Cộng hòa hãy khắc phục những chia rẽ đảng phái và hợp tác với nhau để thông qua các dự luật nhằm giải quyết mọi vấn đề.
Tổng thống Obama nói: “Điều khiến cho nhân dân Mỹ bất mãn là một thủ đô Washington mà ngày nào cũng là ngày bầu cử. Chúng ta không thể tiến hành một cuộc vận động vĩnh viễn mà mục tiêu duy nhất là xem ai được đưa tên ra trong các tít ở trang đầu báo chí làm cho đối phương phải bối rối. Một thái độ cho rằng ‘nếu anh thua, là tôi thắng.’”
Thượng nghị sĩ Cộng hoà Bob Corker nói với đài VOA rằng giọng điệu của tổng thống rất lịch sự, nhưng bài diễn văn thiếu những chi tiết cụ thể về cách làm sao để tiếp xúc hợp tác với phe Cộng hoà.
Ông Corker nói: “Tôi đã hy vọng nhiều hơn thế. Chắc chắn là giọng điệu rất dễ thương, nhưng về vấn đề chính sách thì tôi thấy là dường như ông ấy vẫn chưa thực sự học hỏi được nhiều trong mấy tuần lễ vừa qua.”
Thượng nghị sĩ Cộng hoà Jon Kyl mô tả bài diễn văn là mang quá nhiều tính đảng phái, và nghe có vẻ như một bài diễn văn vận động bầu cử hơn là bài diễn văn về tình trạng liên bang. Ông Kyl nói tổng thống vẫn còn đổ lỗi cho cựu tổng thống George Bush về các vấn đề của đất nước, mặc dù không nêu đích danh.
Ông Kyl nói: “Sau hơn một năm trời, hãy nhận lấy những vấn đề mà mình phải đối phó. Anh vận động ra làm tổng thống để giải quyết các vấn đề, thì anh hãy ngưng kêu ca về tình trạng ngổn ngang mà anh đã thừa kế.”
Mặt khác, các đảng viên Dân chủ ca ngợi tổng thống đã tỏ ra lạc quan và tập trung vào vấn đề công ăn việc làm – là vấn đề hàng đầu đối với đa số cử tri. Thượng nghị sĩ Dân chủ Mary Landrieu nói với đài VOA rằng bà cho rằng đó là một bài diễn văn không mang tính đảng phái một chút nào hết.
Thượng nghị sĩ Landrieu nói: “Tổng thống đã lạc quan. Ông rất đáng được ca ngợi. Tôi đặc biệt vui mừng được nghe trọng điểm của ông. Ông đã đề cập ít nhất 15 lần đến doanh nghiệp nhỏ, đến “người dân thường”, đến việc giúp đỡ các gia đình trung lưu, đến công ăn việc làm. Tôi nghĩ đó thực sự là những gì chúng ta cần phải đặt trọng tâm chú ý vào.”
Tổng thống Obama được sự tán thưởng nhiều nhất từ phía các đảng viên Cộng hòa đối lập khi ông nói rằng trọng điểm số 1 trong năm tới sẽ là tạo công ăn việc làm và thúc đẩy các cơ sở doanh nghiệp nhỏ. Nhưng ông được sự tán thưởng nhiều hơn từ phía đảng Dân chủ so với phía đảng Cộng hòa khi ông đề nghị Quốc hội thông qua một dự luật tạo dựng công ăn việc làm và trình lên cho ông ký duyệt càng nhanh càng tốt.