Trong một bài diễn văn về chính sách, Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Hillary Clinton hôm thứ Năm nói rằng Hoa Kỳ ủng hộ một mạng lưới thông tin toàn cầu không bị kiểm duyệt, trong đó tất cả mọi người đều được bảo đảm “quyền được kết nối”với internet. Bà Clinton cảnh giác rằng tự do internet đang bị đe dọa bởi các chính quyền tìm cách dựng lên những rào cản điện tử để ngăn chận Mạng lưới Thông tin Toàn cầu. Bà đặc biệt chỉ trích Trung Quốc, Iran và nhiều quốc gia khác, trong đó có Việt Nam, đã hạn chế quyền tự do của người dân được phát biểu ý kiến trên Internet. Từ Bộ Ngoại Giao Mỹ ở thủ đô Washington, Thông tín viên David Gollust gửi về bài tường trình sau đây.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Hillary Clinton đã dùng bài diễn văn đọc tại Viện bảo tàng truyền thông (Newseum), nơi có trưng bày một phần Bức Tường Bá Linh cũ, để cảnh giác về những cố gắng của một số chính quyền trên thế giới, dựng lên điều mà bà gọi là những “bức tường vô hình” để ngăn chận người dân tiếp cận một số thông tin trên mạng internet.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ phát biểu: “Họ đã loại bỏ một số từ, tên và cụm từ ra khỏi các công cụ dò tìm thông tin trên internet. Họ đã vi phạm quyền riêng tư của các công dân được tham gia phát biểu chính kiến một cách ôn hòa. Những hành động đó đi ngược lại với Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, theo đó tất cả mọi người đều có quyền tìm, nhận và chia sẻ thông tin và ý kiến bằng bất cứ phương tiện truyền thông nào, bất chấp các biên giới.”
Ngoại trưởng Clinton nói thêm rằng với sự leo thang của các động thái hạn chế internet, một “bức màn sắt chặn thông tin” đang bao trùm một phần của thế giới.
Những lời phát biểu của Bộ Trưởng Clinton được đưa ra giữa lúc đang xảy ra vụ tranh cãi xoay quanh những cáo buộc của công ty Google có trụ sở tại Hoa Kỳ, rằng chính quyền Bắc Kinh kiểm duyệt công cụ dò tìm thông tin Google tại Trung Quốc, đồng thời tấn công email của các nhà hoạt động tích cực bênh vực nhân quyền người Trung Quốc đang sử dụng email của Google.
Ngoại trưởng Clinton liệt kê Trung Quốc, cùng với Tunisia, Uzbekistan, Ai Cập, Bắc Triều Tiên và Việt Nam vv... là những quốc gia nơi mà luồng thông tin trên internet bị ngăn trở.
Bà nói Hoa Kỳ trông đợi Trung Quốc thực hiện một cuộc điều tra cặn kẽ và minh bạch về những hành động xâm nhập đã đưa công ty Google đến chỗ phải đe dọa đình chỉ các hoạt động tại Trung Quốc.
Bà Clinton nói: “Internet đã là một nguồn đưa đến những bước tiến vượt bậc tại Trung Quốc. Điều rất đáng mừng là có rất nhiều người tại Trung Quốc đang sử dụng internet. Tuy nhiên các nước hạn chế quyền tự do tiếp cận thông tin, hay vi phạm các quyền căn bản của giới sử dụng internet, có nguy cơ tự cô lập, tự tách ra khỏi đà tiến bộ của thế kỷ 21. Hoa Kỳ và Trung Quốc có quan điểm khác nhau về vấn đề này. Chúng tôi dự định sẽ giải quyết những khác biệt ấy một cách thẳng thắn và nhất quán.”
Bà Hillary Clinton nói cũng giống như các chế độ độc tài trong quá khứ ngăn cản các hoạt động của thành phần bất đồng chính kiến, chẳng hạn như xuất bản sách báo và tài liệu chui, các chính quyền ngày nay cũng đang tấn công những người có tư duy độc lập, không cho họ sử dụng các công cụ internet.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Mỹ nói các chính quyền hoặc cá nhân tham gia các cuộc tấn công trên không gian ảo, sẽ phải đối mặt với các hậu quả, và phải bị quốc tế lên án.
Bà Hillary Clinton đặc biệt chỉ trích các hành động kiểm duyệt internet tại Trung Quốc, Iran, Tunisia, Uzbekistan, Ai Cập và Việt Nam.
Bà nói: “Các quốc gia như Việt Nam và Trung Quốc đã sử dụng những chiến thuật tương tự để hạn chế các thông tin có liên quan tới tôn giáo. Cũng giống như không nên sử dụng các công nghệ mới để trừng phạt những phát biểu chính kiến ôn hòa, các công nghệ này cũng không nên được sử dụng để đàn áp hoặc bịt miệng các thiểu số tôn giáo”.
Bà Clinton kêu gọi giới lãnh đạo Việt Nam hãy đối thoại với các blogger và thảo luận công khai với những người bất đồng, thay vì bỏ tù họ. Ngoại trưởng Clinton nói rằng Hoa Kỳ lên án việc Việt Nam kết tội và bỏ tù 4 nhà hoạt động chính trị về tội lật đổ chính phủ. Một trong bốn nhân vật này, ông Trần Huỳnh Duy Thức, một doanh nhân về Internet, đã chịu bản án nặng nhất, là 16 năm tù.
Ngoại trưởng Mỹ nói rằng nếu nhà chức trách Việt Nam không đồng ý với lập trường của một blogger hoặc một trang web, thì họ nên đáp ứng bằng cách đưa lên internet lập luận của chính mình.
Bà Clinton còn chỉ trích Việt Nam là sách nhiễu Phật tử, các nữ tu và các công dân khác.
Bà ghi nhận Việt Nam đã đạt những tiến bộ kinh tế đáng kể trong những năm qua, nâng cao mức sống của người dân, và do đó, chính quyền không nên sợ những phê bình nhận xét của quần chúng.
Ngoại trưởng Clinton cũng nhắc lại những sự kiện diễn ra tại Iran hồi năm ngoái, lúc xảy ra các cuộc biểu tình rầm rộ để phản đối kết quả cuộc bầu cử Tổng Thống hồi tháng 6. Bà nói rằng những hình ảnh ghi lại bằng điện thoại cầm tay quay cảnh một phụ nữ Iran bị giết chết là một lời “buộc tội bằng công nghệ kỹ thuật số” về sự tàn bạo của chính quyền Teheran.
Bà Clinton nói tiếp: “Chúng ta đã theo dõi những tường thuật của nhiều người Iran sống ở nước ngoài tải lên mạng những lời chỉ trích giới lãnh đạo nước họ, thế rồi thân nhân của họ ở Iran bị chính quyền Iran nhắm tấn công để trả đũa. Nhưng bất kể một chiến dịch trấn áp tinh thần khắc nghiệt của chính quyền Iran, những công dân trở thành ký giả can trường tại Iran vẫn tiếp tục sử dụng công nghệ để tường thuật cho thế giới và đồng bào của họ về những gì đang diễn ra ở trong nước”.
Ngoại trưởng Clinton nói những người Iran lên tiếng bênh vực quyền làm người của họ là nguồn cảm hứng của cả thế giới, và lòng can đảm của họ đang định nghĩa lại cách thức công nghệ được sử dụng để nói lên sự thật, và phơi bày những sự bất công.
Ngoại trưởng Mỹ nói chính phủ của Tổng Thống Obama kêu gọi các công ty internet của Hoa Kỳ hãy đưa ra một lập trường dựa trên nguyên tắc đạo đức, chống lại các nỗ lực kiểm duyệt ở các nước khác. Ngoại trưởng Clinton cũng cho biết Washington đang tái khởi động một lực lượng liên ngành là Toán đặc nhiệm về Tự do Internet toàn cầu.
