Hai ứng cử viên đoạt được nhiều phiếu nhất trong cuộc bầu cử Tổng thống Ukraina hôm chủ nhật vẫn được coi là biểu tượng thân Nga, ông Viktor Yanukovych và biểu tượng thân Tây phương, bà Yulia Tymoshenko. Hai ứng cử viên Tổng thống này sẽ đối đầu nhau trong cuộc bầu cử vòng nhì vào ngày 7 tháng Hai sắp tới. Lập trường ngả về hướng nào của Tổng thống kế tiếp của Ukraina đặc biệt đáng lưu ý đối với các nước láng giềng gần nhất, là Nga và Ba Lan. Từ Kyiv, thông tín viên Peter Fedynsky của đài VOA phỏng vấn các nhà lập pháp Nga và Ba Lan về quan điểm của họ về chính sách đối ngoại của Ukraina.
Hầu như ai cũng biết đến các lập trường thân Tây phương của bà Yulia Tymoshenko.
Tuy nhiên một tuyên bố về chính sách đối ngoại được đài truyền hình loan tải sau khi ông Viktor Yanukovych đoạt được nhiều phiếu nhất trong cuộc bầu cử hôm chủ nhật, cho thấy là ông có thể theo đuổi việc Ukraina hội nhập với Châu Âu.
Ông Yanukovych nói khôi phục lại một quan hệ đối tác toàn diện với Nga sẽ là một trong các ưu tiên của ông, cũng quan trọng như theo đuổi một quan hệ đối tác hai bên cùng có lợi với Hoa Kỳ, Liên Hiệp Châu Âu và các thành viên chủ yếu của nhóm G-20.
Dân biểu Quốc hội Ba Lan Mariusz Kaminski nói với đài VOA rằng Ukraina sẽ tiếp tục theo đuổi một chính sách thân Tây phương, bất kể ai là người sẽ thắng cử trong cuộc bầu cử Tổng thống vòng nhì.
Ông Kaminski nói dựa trên các cuộc đối thoại giữa ông và các nhà lập pháp thuộc Đảng Khu vực của ông Viktor Yanukovych, có những chỉ dấu cho rằng các đảng viên Đảng Khu Vực thấu hiểu bối cảnh của việc hội nhập vào Châu Âu. Điều này, theo ông, không còn là một vấn đề gây tranh cãi trong nội bộ Đảng Khu vực.
Bối cảnh mà ông Kaminsky đề cập đến là điều mà ông gọi là nhận thức văn minh bao quát mà Liên Hiệp Châu Âu cung cấp cho Ukraina một bước tiến nhảy vọt có phẩm chất trong lãnh vực giảm quan liêu cửa quyền, cải thiện hệ thống hạ tầng cơ sở và các chuẩn mực để đối xử với các công dân.
Nhà lập pháp Nga Sergei Markov thì nói rằng sự đại bại của Tổng thống Ukraina Viktor Yushchenko đã nêu bật nguyện vọng của cử tri nước này được thấy các chính sách kinh tế tốt đẹp hơn do các ứng cử viên về hạng ba và hạng tư là Serhiy Tihipko và Arseniy Yatseniuk đại diện, hai ứng cử viên này đã đoạt được nhiều phiếu hơn đương kim Tổng thống Yushchenko.
Ông Markov cũng chỉ trích bà Tymoshenko như ông chỉ trích Tổng thống Yushchenko, về các vấn đề như quan hệ gần gũi với Gruzia, bớt sử dụng tiếng Nga, và lập trường ủng hộ các phần tử chống Xô-viết tại Ukraina trong thời Thế chiến thứ Hai. Mátcơva coi những người này là những kẻ cộng tác với Đức Quốc Xã.
Tuy vậy, nhà lập pháp Nga Markov nói bà Tymoshenko sẽ công nhận tính thực tiễn về kinh tế của hai ông Tihipko và Yatseniuk.
Ông Markov nói Ukraina và Nga nên cùng nhau phát triển các công nghiệp hàng không và không gian, và hợp tác trong các hoạt động xây dựng các máy hạt nhân, đóng tàu, công nghiệp luyện kim, một tập đoàn về mễ cốc với Kazakhstan để kiểm soát 1 phần 3 thị trường thế giới, đồng thời hợp tác về các trường đại học và tất cả các hoạt động hướng tới việc phát triển kinh tế hiện đại.
Ông Markov không đồng ý với nhà lập pháp Ba Lan Kaminski về vấn đề Ukraina nên gia nhập NATO. Nhà lập pháp Nga nói hồ sơ này coi như đã đóng, sau cuộc chiến tranh với Gruzia hồi năm 2008.
Ông Markov nói rõ rệt là phương Tây không muốn giao chiến với Nga. Tuy vậy ông khuyến cáo rằng việc NATO bành trướng về hướng đông có thể lôi guồng máy chiến tranh của NATO vào một cuộc tranh chấp với Nga, là một điều mà liên minh NATO chắc chắn không muốn.
Trong khi bà Yulia Tymoshenko đã phần nào dịu bớt lập trường ủng hộ NATO, ông Yanukovych che đậy lập trường chống đối của ông với những lời tuyên bố tại các nước Tây phương, rằng người dân Ukraina bình thường chưa sẵn sàng để nước họ gia nhập NATO.
Nhà lập pháp Ba Lan Mariusz Kaminski nói Nga sẽ thôi chống đối Ukraina gia nhập NATO như đã từng làm trong trường hợp Ba Lan. Ông nói thêm rằng trong cương vị là thành viên của Ủy ban Quốc phòng tại Quốc hội Ba Lan, ông sẽ tiếp tục vận động để Ukraina được trở thành thành viên của NATO như các nước Châu Âu khác.
Ông Kaminsky nói về vấn đề NATO, điều cần thiết là một cuộc thảo luận dài, thận trọng và thành thật với các công dân Ukraina về những lợi ích của Tổ chức Minh ước Bắc Đại Tây Dương. Ông nói thêm rằng tất cả mọi người nên tham gia thảo luận, kể cả đại diện của các nước Tây phương và nước Nga.
Nhà lập pháp Nga Sergei Markov nói ông hoan nghênh "vị thế trung lập hơn" của chính quyền Tổng thống Obama liên quan tới Ukraina.
Ông Markov nói Ukraina không nên trở thành một khu tranh chấp giữa Đông và Tây, thay vào đó là một nơi hợp tác giữa Nga và -trước hết- Liên Hiệp Châu Âu. Ông Markov nói nên xây dựng một Châu Âu rộng lớn dựa trên một khu vực an ninh mới bao gồm NATO, Nga, Ukraina và các quốc gia khác, như các nước trong vùng Caucase.
Một thành tố khác, theo lời nhà lập pháp Nga, là thành lập một khu vực thương mại tự do.
Ông Markov nói Châu Âu cần đến các quan hệ tốt đẹp giữa Ukraina và Nga.
Dân biểu Ba lan Kaminsky nói lục địa Châu Âu cần Ukraina vì nhiều lý do, trong đó có bảo đảm một nguồn cung cấp khí đốt thiên nhiên đáng tin cậy.
Nhà lập pháp Nga thì quy lỗi cho Tổng thống Ukraina Viktor Yushchenko về những gián đoạn trong việc tiếp tế dầu khí trong mấy năm gần đây, ông nói vấn đề này sẽ chấm dứt với sự ra đi của ông Yushchenko.
<!-- IMAGE -->
