Vào ngày 10/12 năm nay, Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam ở Hoa Kỳ sẽ tổ chức lễ trao Giải thưởng Nhân quyền 2009 cho hai nhà dân chủ tại Việt Nam là nhà văn Trần Khải Thanh Thủy ở Hà Nội và mục sư Nguyễn Công Chính ở Tây Nguyên. Họ được chọn từ danh sách 12 ứng viên được đề cử.
Hai nhân vật này được giới ủng hộ dân chủ trong và ngoài nước biết đến qua các hoạt động ôn hòa công khai cổ xúy cho nhân quyền và tự do dân chủ tại Việt Nam. Nhà văn Trần Khải Thanh Thủy hiện đang bị giam giữ về hành vi “cố ý gây thương tích” trong một vụ xô xát mà người ta nghi là do công an dàn dựng.
Ban Việt Ngữ đài VOA có cuộc trao đổi ngắn với cô Thủy Tiên, con gái lớn của nhà văn Thanh Thủy hiện đang du học ở Pháp, khi cô chuẩn bị lên máy bay tới thủ đô Washington để nhận giải thưởng thay cho mẹ của cô.
Thủy Tiên cho biết: “Hiện giờ em đang chờ chuyến bay 11:45 ở Pháp để bay đến Washington DC. Chuyến đi này của em có 2 mục đích chính. Thứ nhất là thay mẹ em nhận Giải thưởng Nhân quyền 2009 do Mạng lưới Nhân quyền trao cho mẹ em, nhưng mẹ em không thể sang Mỹ để nhận.
Thứ hai là đi vận động chính giới Hoa Kỳ lên tiếng bảo vệ cho mẹ em, giúp phóng thích mẹ em vì mẹ em hiện giờ đang bị cầm tù. Bố mẹ em bị 2 tên công an giả danh côn đồ đến gây sự. Sau đó, mẹ em bị bắt vì tội “gây thương tích cho người khác”. Việc này là do công an Việt Nam dàn dựng nên.”
VOA: Tiên có được biết mẹ Tiên sắp sửa phải đối diện với tiến trình thủ tục như thế nào từ phía tòa án Việt Nam?
Thủy Tiên: Theo tòa án Việt Nam, mẹ em sẽ bị xét xử với tội danh là “gây thương tích cho người khác, nhẹ nhất là mấy tháng tù, nặng nhất là 3-6 năm.
VOA: Thời gian dự kiến diễn ra phiên tòa đó, Tiên có biết không?
Thủy Tiên: Dạ không.
VOA: Thế gia đình có tìm luật sư như thế nào chăng?
Thủy Tiên: Nhà em đang cố gắng tìm luật sư, luật sư vừa rồi đã xin bố em hủy hợp đồng rồi. Em không biết lý do gì, nhưng em nghĩ là bên công an Việt Nam gây sức ép. Hiện giờ bố em đang tìm luật sư mới.
VOA: Tiên có cảm nghĩ như thế nào khi đi nhận Giải Nhân quyền thay cho mẹ của mình?
Thủy Tiên: Điều đầu tiên là em cảm thấy vinh dự thay cho mẹ, và em thật sự rất mong chuyến đi lần này có thể có tác dụng giúp cho mẹ em ra khỏi tù, vì lần này em sẽ gặp một số dân biểu, một số tổ chức nhân quyền tại Mỹ và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Em hy vọng họ sẽ lên tiếng can thiệp cho mẹ em.”
Bà Trần Khải Thanh Thủy là tác giả của nhiều bài viết về dân oan khiếu kiện đất đai cùng nhiều tác phẩm phản ánh những bất công trong xã hội. Bà được Hội Văn bút Quốc tế mời làm hội viên năm 2007 và đã được Tổ chức Theo dõi Nhân quyền quốc tế Human Rights Watch trao tặng Giải Hellman/Hammett, tức giải thưởng dành cho những ngòi bút can đảm trên thế giới.
Mạng lưới Nhân quyền Việt Nam thành lập từ cuối năm 1997 tại Hoa Kỳ, với mục đích vinh danh những nhà dân chủ dấn thân tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam.
Giải thưởng Nhân quyền năm nay được trao tặng đúng vào dịp kỷ niệm 61 năm ngày Liên hiệp Quốc công bố Bản tuyên Ngôn Quốc tế về Nhân quyền.
