Nhà chức trách Trung Quốc đã bắt giữ ông Ngãi Vi Vi, một nghệ nhân nổi tiếng đồng thời cũng là người chỉ trích chính phủ đã không cho ông và những người khác ra làm chứng tại một phiên tòa xử một nhà tranh đấu điều tra vụ những trường học bị sụp đổ trong vụ động đất năm ngoái. Thông Tín Viên Alisa Klayman gởi về bài tường trình từ Bắc Kinh.
Ông Ngãi Vi Vi bị giữ tại một khách sạn thuộc thành phố Thành Đô. Cảnh sát đã trả tự do cho ông trong ngày và ông đáp máy bay đi Bắc Kinh. Nói chuyện tại sân bay Thành Đô, ông Ngãi cho biết là có khoảng 30 cảnh sát viên đến phòng ông nói là để kiểm tra thường kỳ.
Ông Ngãi nói: "Họ đạp cửa xông vào là la lên ‘Cảnh sát, mọi người ra khỏi đây’ Chuyện xảy ra như trong phim Hollywood vậy. Tôi hỏi “làm sao tôi biết ông là cảnh sát?’ Ông ta trả lời ‘Để tôi cho anh biết’ sau đó anh ta đá cửa, ổ khóa vỡ toang”
Là người từng tham gia thiết kế sân vận động Tổ Chim được sử dụng trong thời gian thế vận hội Bắc Kinh 2008, ông Ngãi nói là khi ông vặn hỏi cảnh sát cho biết mục đích của cuộc khám xét thì ông bị đấm vào mặt. Một vài người trong số 10 tình nguyện viên làm việc với ông bị mang đi giam giữ. Ông và một vài người khác bị nhốt trong phòng của khách sạn 11 giờ đồng hồ.
Ông Ngãi đến Thành Đô để làm chứng trong vụ xử ông Đàm Trác Nhân. Ông Đàm bị kết tội muốn lật đổ chính phủ, liên hệ đến việc ông điều tra việc những học sinh bị tử vong trong vụ động đất tại Tứ Xuyên vào năm ngoái. Trung Quốc thường hay kết tội muốn lật đổ chính phủ để bỏ tù những người chống đối.
Ông Ngãi sẽ làm chứng nhờ cuộc điều tra riêng của ông về những vấn đề liên hệ đến việc xây dựng các trường học tại vùng động đất.
Ông tổ chức những tình nguyện viên để thu thập tên họ của những trẻ em nạn nhân động đất. Những tình nguyện viên này đến Tứ Xuyên để quay phim các cuộc phỏng vấn với những gia đình mất con cháu trong trận động đất này.
Khoảng 5,300 em học sinh chết vì trường các em học sụp đổ trong trận động đất. Cha mẹ của các nạn nhân than phiền là các trường học không được xây dựng vững chắc vì tham nhũng hoặc không được trông coi chu đáo.
Luật sư của ông Đàm yêu cầu gọi ông Ngãi và hai người khác ra làm chứng nhưng đều bị tòa từ chối. Luật sư cũng yêu cầu cho trình chiếu những đoạn phim video do các tình nguyện viên của ông Ngãi quay nhưng cũng không được tòa cho phép.
Phiên tòa kết thúc vào chiều thứ Tư và ông Ngãi được trả tự do sau đó. Tuy nhiên, hiện chưa biết rõ lúc nào tòa tuyên án.
Ông Ngãi tuyên bố đây là một bài học kinh nghiệm đối với ông về hệ thống tư pháp của Trung Quốc.
Ông Ngãi nói: “Đây hoàn toàn là một phiên tòa giả hiệu, được dàn dựng. Luật sư của tôi đệ nạp một số bằng chứng lên tòa nhưng chẳng ăn thua gì cả. Dù ông có đưa ra nhiều bằng chứng như thế nào chăng nữa thì tòa của chẳng thay đổi. Không thể nào làm gì được.”
Một vài tình nguyện viên của ông Ngãi hiện vẫn còn bị giam giữ. Ông cho biết là ông có quyền kiện cảnh sát về tội hành hung ông nhưng ông cảm thấy là kiện cũng vô ích.
Ông Ngãi nói tiếp: “Nếu quí vị kiện họ, quí vị vẫn phải đệ đơn lên tòa án của họ và quí vị chẳng bao giờ thành công. Đó là lý do tại sao nhiều người bỏ cuộc không theo đuổi đường lối pháp lý”
Tổ chức Ân xá quốc tế yêu cầu Trung Quốc hủy bỏ vụ án ông Ngãi. Ông Hoàng Kỳ, một người tranh đấu khác nữa cho nạn nhân động đất cũng gọi vụ buộc tội này có động cơ chính trị. Tuần trước, ông Hoàng cũng bị xử về tội thu thập bí mật quốc gia một cách bất hợp pháp. Tuy nhiên vụ ông Hoàng Kỳ cũng chưa được tuyên án.
Trong vài tuần qua, chính phủ tăng cường đàn áp những nhà tranh đấu và những nhóm nêu lên nghi vấn về các hành động của chính phủ. Các nhà phân tích chính trị cho rằng Đảng Cộng Sản muốn làm im tiếng mọi sự chống đối trước lễ kỷ niệm 60 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc diễn ra vào tháng 10 tới đây.
