Tổng thống Mỹ George W. Bush đã đến thủ đô Hán Thành của Nam Triều Tiên trong chặng dừng đầu tiên của chuyến du hành Á châu. Chuyến đi trong một tuần lễ này cũng sẽ đưa ông đến Thái Lan, và sau đó là Trung quốc để dự lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh. Từ Hán Thành, thông tín viên Paula Wolfson gửi về bài tường thuật sau đây.
Có nhiều phần chắc đây là chuyến đi châu Á lần chót của ông Bush trong tư cách tổng thống. Và ông có một nghị trình dầy đặc cho các cuộc đàm luận với các nhà lãnh đạo Nam Triều Tiên, Thái Lan và Trung quốc, từ các tham vọng hạt nhân của Bắc Triều Tiên cho tới các vấn đề thương mại và nhân quyền.
Tại Hán Thành, ông sẽ thảo luận các vấn đề an ninh và tài chính với tổng thống Lee Myung-bak. Nhưng chắc có lẽ Bắc Triều Tiên sẽ là vấn đề bao trùm lên tất cả mọi chuyện khác.
Tổng thống Bush đã từng nói ông hoan nghênh bản khai báo mới đây của Bắc Triều Tiên về các hoạt động làm giàu uranium của họ, và việc phá hủy tháp làm lạnh tại lò phản ứng Yongbyon. Nhưng ông cho rằng Bắc Triều Tiên vẫn còn phải đồng ý về một tiến trình kiểm chứng.
Tổng thống Bush nói: “Bắc Triều Tiên là một chế độ bị chế tài cao độ. Và như tôi đã nói, họ có nhiều nghĩa vụ phải hoàn thành để có thể chấm dứt các biện pháp chế tài đó.”
Thoạt đầu, ông Bush đã dự trù đến Nam Triều Tiên vào tháng trước. Nhưng chuyến đi đã bị đình hoãn sau khi xảy ra những vụ biểu tình ồ ạt tại Hán Thành phản đối việc nhập khẩu thịt bò Mỹ. Sự phẫn nộ về vấn đề đó đã nguôi ngoai bớt trong những tuần lễ vừa qua, nhưng một số người biểu tình dự trù sẽ xuống đường trong thời gian ông Bush đi thăm Nam Triều Tiên.
Các cơ quan truyền thông địa phương loan tin lực lượng an ninh đã được đặt trong tình trạng báo động cao và hơn 16,000 cảnh sát chống bạo động đã ở trong tư thế sẵn sàng xử lý các đám đông gây rối. Sự tiếp đón ông Bush tại Thái Lan có phần chắc sẽ êm ả hơn. Về mặt chính thức, ông đến Bangkok để đánh dấu kỷ niệm 175 năm bang giao Mỹ-Thái, và để đọc một bài phát biểu chủ yếu sẽ là một bản đánh giá các chính sách của ông về châu Á.
Nhưng đến Thái Lan cũng là một cơ hội để nêu bật tình hình ở lân quốc Miến Điện. Đây sẽ là dịp để đệ nhất phu nhân Laura Bush, người vốn dành sự quan tâm cá nhân đối với Miến Điện, đi thăm một trại tỵ nạn ở biên giới Thái-Miến và trực tiếp gặp một số nạn nhân của chế độ quân nhân Miến Điện.
Bà Bush nói: “Càng được chứng kiến nhiều, tôi càng thấy sự cấp thiết của nhu cầu của nhân dân Miến Điện, của việc thế giới phải chú tâm vào nhân dân Miến Điện, và của việc thế giới phải gây áp lực với chế độ quân nhân nước này.”
Từ Thái Lan, Tổng thống Hoa Kỳ và phu nhân sẽ đi Bắc Kinh, nơi ông sẽ đóng hai vai trò, một là nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ và hai là một người hâm mộ thể thao.
Tổng thống Bush nói: “Tôi nóng lòng được cổ võ các vận động viên. Tôi nghĩ sẽ là một điều tốt cho các vận động viên đã tập luyện ráo riết khi thấy tổng thống nước mình phất cờ.”
Trong một cuộc phỏng vấn với báo Washington Post thực hiện trên chuyến bay từ Washington đến Hán Thành, tổng thống Bush đã nói về sự chuyển biến trong bang giao Mỹ-Trung trong thời gian ông tại chức.
Ông ca ngợi các nỗ lực của Trung quốc trong việc kiềm chế các tham vọng hạt nhân của cả Bắc Triều Tiên lẫn Iran. Nhưng ông thừa nhận rằng rất khó mà xác định liệu đã có tiến bộ nào trong vấn đề nhân quyền ở Trung quốc trong 8 năm vừa qua hay không. Và ông bầy tỏ sự thất vọng trước các hành động của Trung quốc đã góp phần phá hỏng vòng đàm phán thương mại thế giới mới đây nhất.
