Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush đang trên đường đi châu Âu để hội đàm với các nhà lãnh đạo Liên hiệp châu Âu tại Slovenia, và mở các cuộc thảo luận tại Đức, Italia, Vatican, Pháp và Vương quốc Anh. Theo phái viên đài VOA Paula Wolfson tường thuật các diễn biến tại Tòa Bạch Ốc, thì có phần chắc đây sẽ là chuyến công du chót của ông Bush trong vùng này trước khi rời chức.
Cố vấn an ninh quốc gia tại Tòa Bạch Ốc Stephen Hadley cho biết tổng thống sẽ theo một lịch trình mở rộng tại châu Âu.
Ông Hadley nói: “Tại hội nghị thượng định giữa Hoa Kỳ và Liên hiệp châu Âu và trong các chuyến ghé thăm từng nước, Tổng thống sẽ khuyến khích châu Âu hợp tác với Hoa Kỳ để ứng phó với nhiều thách thức toàn cầu mà cả hai phía chúng ta đều phải đối diện.”
Các thách thức đó gồm mậu dịch, tình trạng biến đổi khí hậu, cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu và một loạt các vấn đề an ninh – từ việc khích lệ ổn định trong vùng Balkans cho đến việc mang lại hòa bình cho vùng Trung Đông.Trong các chuyến đi, tổng thống sẽ gặp các nhà lãnh đạo Pháp, Đức và Anh – là 3 quốc gia Âu châu tham gia vào một sáng kiến ngoại giao với Iran.
Ông Hadley cho biết ông Bush sẽ thảo luận các phương sách ngăn không cho Tehran thủ đắc vũ khí hạt nhân.
Ông Hadley nói: “Các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận phương sách tăng cường các nỗ lực ngoại giao, vừa đa phương vừa đơn phương, kể cả việc áp đặt nhiều biện pháp chế tài hơn theo nghị quyết số 1803 của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc.”
Nhưng ông Hadley nói rằng ông không trông đợi khai thông được bất kỳ vấn đề quan trọng nào, và nói thêm rằng các cuộc đàm phán này nằm trong khuôn khổ một tiến trình. Ông cho biết một số trong nhiều cuộc thảo luận song phương mà tổng thống Bush sẽ tiến hành với các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ giúp chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh G-8 vào tháng 7 ở Nhật Bản.
Ông Hadley nói: “Điều chúng ta sẽ thấy là việc vận động để thúc đẩy nhiều vấn đề, hướng tới các diễn đàn nơi các quyết định chính thức sẽ được thực hiện, tỷ như diễn đàn G-8.”
Các chuyên gia về quan hệ xuyên Đại Tây dương đồng ý rằng sẽ không có những lời loan báo nào quan trọng, nhất là tại hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-EU, nơi thủ tướng Slovenia sẽ đại diện cho tất cả các thành viên của Liên hiệp châu Âu.
Ông Reginald Dale thuộc Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề quốc tế và an ninh ở Washington nhận xét rằng các cuộc họp thượng đỉnh hàng năm này không được biết tới về việc thực hiện các quyết định táo bạo. Nhưng ông nói các cuộc họp ấy chứng tỏ là chính quyền của tổng thống Bush thừa nhận tầm quan trọng của Liên hiệp châu Âu.
Ông Dale nói: “Trong nhiệm kỳ đầu, tổng thống đã bị chỉ trích vì chỉ liên hệ với các thủ đô và tìm cách quan hệ với từng nước một mà không chú ý đế Liên hiệp châu Âu. Ông đã bắt đầu nhiệm kỳ thứ nhì với một chuyến đi thăm có tính cách tượng trưng cao – chuyến công du nước ngoài đầu tiên – đến châu Âu và ông đã đến Ủy hội châu Âu – là cơ quan điều hành Liên hiệp châu Âu ở Bruxelle. Ông là vị tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ bước vào tòa nhà đó.”
Tổng thống Bush sẽ ở Slovenia một ngày trước khi đi Berlin, Roma, điện Vatican, Paris, London và Belfast. Ông sẽ đến vương quốc Anh chỉ vài ngày sau khi cử tri Ireland bỏ phiếu trong một cuộc trưng cầu dân ý quan trọng về việc cải tổ Liên hiệp châu Âu.
