Quân đội Syria hôm thứ Bảy cho hay mấy mươi binh sĩ của họ đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công lớn của phiến quân tiến chiếm thành phố Aleppo, buộc quân đội phải rút lui. Đây là thách thức lớn nhất đối với Tổng thống Bashar al-Assad trong nhiều năm.
Cuộc tấn công bất ngờ do nhóm Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham chỉ huy là cuộc tấn công táo bạo nhất của phiến quân trong nhiều năm của cuộc nội chiến, nơi các tuyến đầu phần lớn đã bị đóng băng kể từ năm 2020.
Cuộc chiến đã giết chết hàng trăm nghìn người và khiến hàng triệu người phải di dời, diễn ra kể từ năm 2011 mà chưa có hồi kết chính thức, mặc dù hầu hết các cuộc giao tranh lớn đã dừng lại cách đây mấy năm sau khi Iran và Nga giúp chính quyền Assad giành quyền kiểm soát hầu hết lãnh thổ và tất cả các thành phố lớn.
Chính phủ Assad đã kiểm soát Aleppo kể từ chiến thắng năm 2016 tại đây, một trong những bước ngoặt lớn của cuộc chiến, khi lực lượng Syria được Nga hậu thuẫn đã bao vây và tàn phá các khu vực phía đông do phiến quân nắm giữ của thành phố lớn nhất đất nước này.
"Tôi là người con của Aleppo, và đã phải rời khỏi nơi này tám năm trước, vào năm 2016. Cảm ơn Thượng đế, chúng tôi vừa trở về. Đó là một cảm giác không thể diễn tả được", Ali Jumaa, một chiến binh nổi dậy, cho biết trong một video được quay bên trong thành phố.
Quân đội Syria thừa nhận phiến quân đã tiến chiếm nhiều khu vực lớn của Aleppo.
Sau khi quân đội tuyên bố chuẩn bị phản công, các cuộc không kích đã nhắm vào các đoàn xe của phiến quân nổi dậy trong thành phố, tờ báo thân Damascus al-Watan đưa tin. Một cuộc không kích đã gây ra nhiều thương vong tại quảng trường Basel của Aleppo, một cư dân nói với Reuters.
Bộ chỉ huy quân đội Syria cho biết phiến quân đã tấn công với số quân lớn và từ nhiều hướng, khiến "các lực lượng vũ trang của chúng tôi phải thực hiện kế hoạch tái triển khai nhằm tăng cường các tuyến phòng thủ để chống lại cuộc tấn công, bảo vệ mạng sống của thường dân và binh lính".
Theo tuyên bố của sở chỉ huy và một nguồn tin an ninh, phiến quân cũng đã chiếm sân bay Aleppo.
Hai nguồn tin khác cho biết phiến quân đã chiếm được thành phố Maraat al Numan ở tỉnh Idlib, đưa toàn bộ khu vực đó vào tầm kiểm soát của họ.
Cuộc giao tranh làm sống lại cuộc xung đột Syria âm ỉ từ lâu khi khu vực rộng lớn hơn đang bị xáo trộn bởi các cuộc chiến ở Gaza và Lebanon, nơi lệnh ngừng bắn giữa Israel và nhóm Hezbollah của Lebanon do Iran hậu thuẫn đã có hiệu lực vào thứ Tư.
Trong bối cảnh chính quyền Assad được Nga và Iran hậu thuẫn, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ một số phiến quân ở phía tây bắc nơi họ duy trì quân đội, cuộc tấn công hôm thứ Bảy càng làm nổi bật địa chính trị phức tạp của cuộc xung đột. Giao tranh ở phía tây bắc đã phần lớn lắng xuống kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đạt được thỏa thuận giảm leo thang vào năm 2020.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Thổ Nhĩ Kỳ đàm phán
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov đã điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ, Hakan Fidan, thảo luận về tình hình ở Syria, Bộ Ngoại giao Nga cho biết hôm thứ Bảy.
"Cả hai bên đều bày tỏ lo ngại nghiêm trọng về diễn biến nguy hiểm của tình hình", bộ này cho biết. Họ nhất trí rằng cần phải phối hợp hành động để ổn định tình hình ở Syria.
Các quan chức an ninh Thổ Nhĩ Kỳ hôm thứ Năm cho biết rằng Ankara đã ngăn chặn các hoạt động mà các nhóm đối lập muốn tổ chức, nhằm tránh căng thẳng hơn nữa trong khu vực.
Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi đã nói với ông Lavrov trong một cuộc điện đàm rằng các cuộc tấn công của phiến quân là một phần trong kế hoạch của Israel và Hoa Kỳ nhằm gây bất ổn cho khu vực, theo truyền thông nhà nước Iran.
Lực lượng Phòng vệ Dân sự Syria, một dịch vụ cứu hộ hoạt động tại các khu vực do phe đối lập kiểm soát ở Syria, cho biết trong một bài đăng trên X rằng máy bay của chính phủ Syria và của Nga đã không kích các khu dân cư ở Idlib do phiến quân kiểm soát, khiến bốn thường dân thiệt mạng và sáu người bị thương.
Hai nguồn tin quân sự Syria cho biết Nga đã hứa với Damascus sẽ cung cấp thêm viện trợ quân sự, dự kiến sẽ đến trong vòng 72 giờ tới.
Các đồng minh của Iran trong khu vực đã phải chịu một loạt đòn tấn công từ Israel khi cuộc chiến ở Gaza mở rộng khắp Trung Đông.
Diễn đàn