Đại biểu Quốc nổi tiếng “trực ngôn” thứ hai của Việt Nam, ông Lê Thanh Vân, vừa bị bắt hôm 10/7 với cáo buộc Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi theo Điều 358 Bộ luật hình sự, giữa lúc Việt Nam mở rộng điều tra vụ án đối với cựu đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, người đã bị bắt vào tháng 11 năm ngoái với cáo buộc tội Cưỡng đoạt tài sản, truyền thông Việt Nam đưa tin tối 10/7.
Ông Lê Thanh Vân và ông Lưu Bình Nhưỡng là hai trong số ít ỏi các đại biểu nổi tiếng với những phát ngôn thẳng thắn, phản biện về những vấn đề tiêu cực trong nhiều năm qua tại cơ quan lập pháp vốn mang tiếng là “nghị gật” của Việt Nam.
Quyết định bắt ông Lê Thanh Vân được đưa ra sau khi Ủy ban Thường vụ trong chiều cùng ngày ban hành nghị quyết đồng ý khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét nơi ở, nơi làm việc đối với ông Vân, theo đề nghị của Viện trưởng Viện KSND Tối cao.
Các bước trên được thực hiện vì luật Việt Nam quy định không được bắt, giam, giữ, khởi tố đại biểu Quốc hội nếu không có sự đồng ý của Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đối với đại biểu phạm tội quả tang mà bị tạm giữ, cơ quan tạm giữ phải báo cáo để Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Cùng với quyết định trên, ông Vân cũng bị tạm đình chỉ nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu Quốc hội và Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách, đại biểu Quốc hội khóa 15 (tỉnh Cà Mau).
Ông Lê Thanh Vân, 60 tuổi, quê ở huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Ông là tiến sĩ luật và có nhiều năm làm việc trong Quốc hội Việt Nam với tư cách là đại biểu Quốc hội các khóa 13, 14, 15, là Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội các khóa 14,15 và là Phó Chủ tịch Nhóm nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Nghị viện châu âu (EP).
Trước đó, từ tháng 1/2004 đến 9/2008, ông Vân là chuyên viên chính rồi chuyên viên cao cấp, Phó vụ trưởng Vụ Công tác Đại biểu, Văn phòng Quốc hội.
Sau đó, ông lần lượt trải qua các chức vụ Phó Vụ trưởng phụ trách Trung tâm Thông tin khoa học, Viện Nghiên cứu lập pháp; Vụ trưởng, Giám đốc Trung tâm Thông tin khoa học, Viện Nghiên cứu lập pháp rồi Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp.
Từ tháng 9/2011 đến nay, ông Vân là đại biểu Quốc hội, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội.
Việc bắt ông Lê Thanh Vân được cho biết là một diễn biến mới trong quá trình mở rộng vụ án ông Lưu Bình Nhưỡng và đồng phạm. Ông Lưu Bình Nhưỡng bị bắt vào ngày 14/11/2023, bị khởi tố, tạm giam về tội Cưỡng đoạt tài sản, sau đó bị điều tra thêm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.
Hôm 6/1, Công an tỉnh Thái Bình thông tin với báo chí rằng ông Nhưỡng đã “thành khẩn thừa nhận” tội và người thân của ông cùng với luật sư đã ba lần nộp tiền khắc phục hậu quả tổng cộng 300.000 USD (hơn 7 tỷ đồng), theo VnEpxress.
Công an nói ông Nhưỡng khai rằng ông biết có thể sử dụng vai trò của mình để chuyển đơn, can thiệp giúp thúc đẩy một dự án cho doanh nghiệp. Đổi lại, doanh nghiệp trả ông 300.000 USD.
Từ đầu nhiệm kỳ (bắt đầu năm 2021) đến nay, Quốc hội Việt Nam đã bãi nhiệm 3 đại biểu, cho thôi nhiệm vụ 10 đại biểu, khiến tổng số đại biểu Quốc hội khóa 15 hiện tại chỉ còn 486 người.
Diễn đàn