Một số quan chức cấp cao của Ukraine từ chức hôm thứ Ba 24/1 trong cuộc cải tổ lãnh đạo lớn nhất sau khi xảy ra cuộc chiến với Nga tính cho đến nay, điều mà một phụ tá của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy gọi là câu trả lời cho đòi hỏi “công lý” từ công chúng.
Mặc dù không phải tất cả, nhưng một số trong các vụ từ chức là có liên quan đến các cáo buộc tham nhũng. Ukraine từ lâu đã có tiếng về nạn tham nhũng và quản trị không được tốt. Nước này đang chịu áp lực quốc tế trong việc phải chứng minh rằng họ có thể quản lý tốt hàng tỷ đô la viện trợ của phương Tây.
“Đã có các quyết định về nhân sự - một số trong hôm nay, một số ngày mai - liên quan đến các quan chức ở các cấp khác nhau trong các bộ và các cơ cấu chính quyền trung ương khác, cũng như ở các khu vực và trong cơ quan công luật”, ông Zelenskyy nói trong một bài phát biểu qua đường truyền video trong đêm.
Trợ lý của ông Zelenskyy, Mykhailo Podolyak, viết trên Twitter rằng: “Tổng thống nhìn thấy và nghe được tiếng nói của xã hội. Và ông trực tiếp phản hồi cho một đòi hỏi quan trọng của công chúng - công lý cho tất cả mọi người”.
Trong số những người từ chức hoặc bị sa thải vào sáng thứ Ba có một phó tổng công tố, một thứ trưởng quốc phòng và phó chánh văn phòng của chính ông Zelenskyy.
Sự kiện này diễn ra hai ngày sau khi một thứ trưởng cơ sở hạ tầng bị bắt và bị buộc tội bòn rút 400.000 đô la từ các hợp đồng mua máy phát điện, một trong những vụ bê bối tham nhũng lớn đầu tiên được công khai kể từ khi chiến tranh bắt đầu vào 11 tháng trước.
Bộ Quốc phòng cho biết Thứ trưởng Quốc phòng Vyacheslav Shapovalov, người chịu trách nhiệm về tiếp phẩm cho quân đội, đã từ chức vào sáng thứ Ba như một “hành động xứng đáng” để giữ được lòng tin, sau những cáo buộc tham nhũng của giới truyền thông mà ông và bộ đã bác bỏ. Vụ từ chức diễn ra sau khi một bài báo đưa tin rằng bộ mua lương thực cho quân đội với giá cao bất thường, điều mà bộ và nhà cung cấp đều phủ nhận.
Văn phòng công tố thông báo rằng Phó Tổng công tố Oleksiy Symonenko đã bị cách chức mà không đưa ra lý do. Ông Symonenko bị truyền thông Ukraine chỉ trích vì đã đi nghỉ lễ ở Tây Ban Nha.
Mặc dù không nêu tên bất kỳ quan chức nào trong bài phát biểu của mình, nhưng ông Zelenskyy tuyên bố cấm các quan chức đi nghỉ ở nước ngoài.
“Lờ đi như thể không có chiến tranh, đó là một điều xa xỉ không ai có thể có”, tổng thống Ukraine nói. “Nếu họ muốn nghỉ ngơi, họ sẽ nghỉ ngơi bên ngoài chế độ công vụ vậy”.
Kyrylo Tymoshenko, phó chánh văn phòng của ông Zelenskyy, cũng đã tuyên bố từ chức mà không nêu lý do. Ông này đã giúp điều hành chiến dịch bầu cử năm 2019 của tổng thống và gần đây có vai trò giám sát chính sách khu vực.
Những thay đổi này là một sự kiện chấn động hiếm hoi đối với ban lãnh đạo khá ổn định trong thời chiến ở Kyiv. Ngoài việc thanh trừng một cơ quan gián điệp vào tháng 7, ông Zelenskyy hầu như gắn bó với đội ngũ của mình, vốn được xây dựng xung quanh những đồng nghiệp mới làm chính trị mà cựu diễn viên truyền hình đã đưa lên nắm quyền khi ông đắc cử vào năm 2019 với lời hứa sẽ loại bỏ tận gốc một tầng lớp chính trị tham nhũng.
Kyiv nói rằng cảm giác yêu nước dâng trào đã làm giảm bớt nạn tham nhũng kể từ khi bị Nga xâm lược. Nhưng người đứng đầu đảng “Đầy tớ của nhân dân” của ông Zelenskyy đã cam kết vào thứ Hai rằng các quan chức sẽ bị bắt giữ trong một nỗ lực chống tham nhũng sắp tới, điều mà có thể dẫn đến việc sử dụng thiết quân luật nếu cần thiết.
Diễn đàn