Đường dẫn truy cập

Bầu cử Mỹ: Chưa ngã ngũ về Thượng viện; đảng Cộng hòa trên đà nắm đa số ở Hạ viện


Nhân viên bầu cử đang kiểm phiếu ở Arizona, 9/11/2022.
Nhân viên bầu cử đang kiểm phiếu ở Arizona, 9/11/2022.

Tính đến thứ Năm 10/11, đảng Cộng hòa tiến gần hơn đến việc nắm thế đa số ở Hạ viện Hoa Kỳ, trong khi đó, quyền kiểm soát Thượng viện còn tùy thuộc vào cuộc đua sít sao ở một vài bang. Đó là tình hình ghi nhận được ở thời điểm đã được 2 ngày sau khi đảng Dân chủ ngăn chặn được "làn sóng màu đỏ" được dự báo trước đây về khả năng đảng Cộng hòa giành được nhiều thắng lợi trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

Đảng Cộng hòa vừa giành được ít nhất 210 ghế Hạ viện, trung tâm nghiên cứu Edison Research đưa ra tính toán. Như vậy vẫn còn thiếu 8 ghế mới đạt mức 218 ghế cần thiết để giành lấy Hạ viện từ tay các đảng viên Dân chủ và thực sự ngăn chặn được nghị trình lập pháp của Tổng thống Joe Biden.

Tuy đảng Cộng hòa được cho là chiếm ưu thế, song vẫn còn 33 cuộc chạy đua vào Hạ viện chưa ngã ngũ, có thể phải mất nhiều thời gian mới biết chắc chắn về kết quả cuối cùng.

Tình hình cán cân ở Thượng viện còn bấp bênh hơn nhiều. Một trong hai đảng có thể giành quyền kiểm soát nếu đảng đó giành được chiến thắng trong cuộc đua cực kỳ sít sao ở hai bang Nevada và Arizona, tại đó, các quan chức vẫn đang kiểm đếm hàng nghìn lá phiếu bầu.

Lịch sử cho thấy đảng cầm quyền thường bị mất nhiều ghế trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đầu tiên của tổng thống và kết quả hôm 8/11 cho thấy cử tri dường như đang trừng phạt ông Biden vì xảy ra lạm phát cao nhất trong 40 năm nay.

Nhưng đảng Dân chủ đã tránh được thất bại lớn mà đảng Cộng hòa đã tưởng là sẽ xảy ra, và giờ đây đảng Dân chủ đang còn sức chạy đua ở Nevada và Arizona đầy gay cấn để giành ghế ở Thượng viện.

Kết quả hôm 8/11 cũng cho thấy dường như các cử tri đang phản đối những nỗ lực của đảng Cộng hòa nhằm cấm phá thai và reo rắc nghi ngờ về quy trình kiểm phiếu của nước Mỹ.

Ông Biden mô tả cuộc bầu cử là phép thử đối với nền dân chủ Hoa Kỳ vào thời điểm có hàng trăm ứng cử viên đảng Cộng hòa chấp nhận những tuyên bố sai trái của cựu Tổng thống Donald Trump rằng cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 đã bị đánh cắp.

Số phiếu bầu ngang nhau trong cuộc bỏ phiếu về Thượng viện đồng nghĩa là để biết đảng nào sẽ nắm thế đa số sẽ tùy thuộc vào cuộc bỏ phiếu một chọi một ở bang Georgia lần thứ hai trong vòng hai năm.

Đương kim Thượng nghị sĩ của đảng Dân chủ Raphael Warnock và đối thủ thuộc đảng Cộng hòa Herschel Walker đều không đạt được 50% số phiếu hôm 8/11, buộc họ phải tham gia trận chiến một mất một còn vào ngày 6/12.

Về tình hình Hạ viện, ngay cả khi chiếm thế đa số chỉ nhỉnh hơn một chút, điều đó cũng sẽ giúp cho đảng Cộng hòa có khả năng định hình thời gian còn lại trong nhiệm kỳ của ông Biden, ngăn chặn các ưu tiên của ông như quyền phá thai và đảng Cộng hòa có thể tiến hành điều tra về chính quyền và gia đình của ông.

Lãnh đạo khối Cộng hòa ở Hạ viện Kevin McCarthy tuyên bố hôm 9/11 rằng ông có định dự định tranh cử chức Chủ tịch Hạ viện nếu đảng Cộng hòa kiểm soát viện này.

Nếu ông McCarthy là Chủ tịch Hạ viện trong nhiệm kỳ tới, ông ấy có thể sẽ thấy là khó mà giữ được sự thống nhất của các dân biểu Cộng hòa, vì trong đó có một nhóm cánh hữu cứng rắn không thích thỏa hiệp.

Có dự báo là đảng Cộng hòa sẽ yêu cầu cắt giảm chi tiêu để đổi lấy việc nâng giới hạn vay nợ của quốc gia vào năm tới, đây là một cuộc đấu có thể gây chao đảo thị trường tài chính.

Trong khi đó, nếu giành quyền kiểm soát Thượng viện, đảng Cộng hòa sẽ có quyền không chuẩn thuận các ứng cử viên của ông Biden cho các chức vụ tư pháp và hành chính.

Vẫn còn hàng nghìn phiếu bầu chưa được kiểm đếm ở hai bang có cuộc chạy đua sít sao là Arizona và Nevada. Các quan chức bầu cử ở Hạt Maricopa, nơi đông dân nhất của Arizona, cho biết có thể phải tới ngày 11/11 là sớm nhất mới kiểm đếm xong tất cả các phiếu bầu ở đó.

(Reuters)

Diễn đàn

VOA Express

XS
SM
MD
LG