Hãng dược Nhật Bản Shionogi cho biết các dự án COVID-19 của họ ở Việt Nam vẫn đang tiến triển, sau khi xảy ra các vụ bê bối gian lận lớn liên quan đến đối tác của họ và Bộ Y tế Việt Nam, theo Reuters.
Shionogi đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng vắc-xin COVID và thuốc uống điều trị tại Việt Nam, sau biên bản ghi nhớ với chính phủ và Công ty Cổ phần Quốc tế Tiên tiến (AIC) vào tháng 11.
Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Nguyễn Thanh Long đã bị bắt vào ngày 7/6, sau khi bị bãi nhiệm khỏi chức vụ với tội danh cáo buộc liên quan đến thổi phồng giá bộ xét nghiệm COVID của công ty Việt Á.
Trước đó, Chủ tịch AIC – bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn – được cho là đã bỏ trốn khỏi Việt Nam sau khi nhà chức trách khởi tố bà vào cuối tháng 4 về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” trong việc mua sắm thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai.
Bộ Công an Việt Nam đã ra quyết định truy nã bà Nhàn vào ngày 10/5/2022, và cho biết bà Nhàn đã bỏ trốn từ ngày 19/6/2021.
“Mặc dù chúng tôi lo ngại về vụ việc này, nhưng chúng tôi hiểu rằng đó không phải là tội phạm do chính AIC thực hiện và chúng tôi đã được nghe nói rằng bản thân vụ việc đang được điều tra,” Reuters dẫn tuyên bố của công ty Shionogi nói.
“Trong thời điểm hiện tại, chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển việc hợp tác với AIC, CRO (tổ chức hợp đồng nghiên cứu) và các tổ chức khác dưới sự hướng dẫn của Bộ Y tế Việt Nam và phù hợp với các luật định liên quan”, tuyên bố của Shionogi nói thêm.
Thuốc uống điều trị và vắc-xin COVID của Shionogi hiện vẫn chưa được phê duyệt, và số lượng ca bệnh ở Nhật Bản ngày càng giảm khiến cho việc kiểm tra hiệu quả của các ứng viên trở nên khó khăn hơn.
Việc thử nghiệm đối với loại vắc-xin này bắt đầu tại Việt Nam vào tháng 12, trong khi việc nghiên cứu về thuốc viên đang được tiến hành ở Việt Nam và Hàn Quốc, theo thông báo của công ty vào tháng 5.
Tờ Nikkei cho biết việc nộp đơn xin phê duyệt sử dụng khẩn cấp cho thuốc viên điều trị COVID của Shionogi đã mở đường cho phương pháp điều trị COVID bằng thuốc uống được phát triển trong nước đầu tiên của Nhật Bản.
Loại thuốc có tên mã là S-217622 có tác dụng ngăn không cho virus corona nhân lên trong các tế bào bị nhiễm bệnh bằng cách ức chế protease - một loại enzym sản xuất protein - của nó.
Thuốc uống điều trị COVID của Pfizer, Paxlovid cũng sử dụng cơ chế tương tự.
Ban đầu, Shionogi nhắm đến việc nộp đơn để được phê duyệt trong năm 2021, nhưng số lượng người bị nhiễm đã giảm nhanh chóng do virus được ngăn chặn vào mùa thu năm ngoái, khiến cho các thử nghiệm lâm sàng bị đình trệ.
Công ty có trụ sở tại Osaka đặt mục tiêu cung cấp loại thuốc này cho công chúng vào tháng 3, và có ý định xin chuẩn thuận từ các cơ quan quản lý ở Hoa Kỳ và Châu Âu. Shionogi cho biết họ đang chuẩn bị cho các thử nghiệm trên toàn cầu và đang đàm phán với các nhà sản xuất thuốc lớn để sản xuất hàng loạt cho thị trường toàn cầu.
Liên quan đến việc hợp tác với Shionogi, Reuters cho biết AIC không trả lời yêu cầu bình luận của họ, và các cuộc gọi của hãng thông tấn Anh đến điện thoại của cựu bộ trưởng y tế Nguyễn Thanh Long đều không nhận được trả lời.
Tung tích của bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn hiện được chưa biết rõ, mặc dù có nhiều đồn đoán cho rằng bà Nhàn đang ở châu Âu.
Trong khi đó, một nguồn tin ẩn danh am tường các vấn đề của chính phủ Việt Nam nói với Reuters rằng thỏa thuận giữa Shionogi và chính phủ Việt Nam dường như đã kết thúc. Nguồn tin này nói: “Những gì họ đã ký chỉ là một biên bản ghi nhớ và không phải là một thỏa thuận ràng buộc”, trong khi “COVID bây giờ cũng gần kết thúc rồi”.
Theo Bộ Y tế, Việt Nam đã ghi nhận 10,7 triệu ca nhiễm COVID-19 kể từ đầu đại dịch tới nay, với 43.000 ca tử vong.
Dữ liệu của chính phủ Việt Nam nói đã cung cấp 222,25 triệu liều vắc-xin cho 98 triệu dân và hầu hết dân số trưởng thành đều đã được tiêm chủng ít nhất ba lần.