Cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Bắc Kinh đáng lý phải là cơ hội để Bắc Kinh khuyến khích Moscow giảm căng thẳng với Ukraine, Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, Daniel Kritenbrink, tuyên bố ngày 4/2.
Đó là cách tiếp cận mà thế giới kỳ vọng ở ‘các cường quốc trách nhiệm,’ ông Kritenbrink nhận định về cuộc gặp Nga-Trung mà qua đó hai nước công bố quan hệ đối tác chiến lược chặt chẽ.
Ông Kritenbrink nói cuộc gặp này và thông cáo chung sau cuộc họp phản ánh cách mà Nga và Trung Quốc đã theo đuổi lâu nay, gọi là ‘xích lại gần nhau.’
“Cuộc họp lẽ ra đã tạo cơ hội cho Trung Quốc khuyến khích Nga theo đuổi ngoại giao và xuống thang căng thẳng ở Ukraine,” ông Kritenbrink nhấn mạnh.
“Nếu Nga xâm chiếm thêm Ukraine và Trung Quốc ngó lơ, điều này cho thấy Trung Quốc sẵn lòng dung chấp hay ngầm ủng hộ các nỗ lực của Nga trong việc uy hiếp Ukraine, dù là họ làm cho Bắc Kinh xấu hổ, gây phương hại an ninh châu Âu, đề ra rủi ro cho hoà bình và ổn định kinh tế toàn cầu.”
Thoả thuận Nga-Trung là tuyên bố chi tiết và quả quyết nhất về quyết tâm của đôi bên hợp tác với nhau-chống lại Mỹ-để xây dựng trật tự thế giới mới dựa trên cách diễn giải của riêng họ về nhân quyền và dân chủ.
Đôi bên cam kết bảo vệ các lợi ích cốt lõi lẫn nhau và mạnh mẽ chỉ trích các động thái của Mỹ đối chọi với sức mạnh đang lên của Trung Quốc ở Ấn độ dương-Thái bình dương thông qua Hiệp ước AUKUS mà qua đó Mỹ và Anh tính cung cấp cho Úc tàu ngầm chạy bằng hạt nhân.
Cam kết giữa hai nước được đưa ra trong lúc ông Tập chào đón ông Putin trong ngày khai mạc Olympic Mùa đông Bắc Kinh.
Washington đã lên tiếng tẩy chay Thế vận hội Bắc Kinh để phản đối điều mà Mỹ mô tả là cuộc diệt chủng tiếp diễn của Trung Quốc đối với người thiểu số Hồi giáo Uyghur ở Tân Cương.
Hôm 3/2, Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh cáo Nga rằng một mối quan hệ gần gũi hơn giữa Moscow với Bắc Kinh không giúp Nga tránh được các hậu quả chế tài từ việc xâm chiếm Ukraine và rằng các công ty Trung Quốc sẽ lãnh hậu quả nếu tìm cách lách các kiểm soát xuất khẩu áp đặt lên Moscow trong trường hợp đó.