Bộ trưởng Y tế Đài Loan hôm 15/5 gạt bỏ điều kiện chủ yếu của Trung Quốc cho phép Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Điều kiện đó là: Đài Loan phải chấp nhận mình là một phần thuộc lãnh thổ Trung Quốc - trước hội nghị WHO được tổ chức giữa đại dịch corona.
Đài Loan đã ráo riết vận động để được tham gia hội nghị trong tư cách quan sát viên và dự cuộc họp trực tuyến của Hội đồng Y tế Thế giới (WHA) vào tuần tới. WHA là cơ quan ra quyết định của WHO.
Trung Quốc chống đối việc này, vì coi Đài Loan là một tỉnh nổi loạn thuộc Trung Quốc.
Đài Loan nói đại dịch corona đã nêu bật tính cấp bách của việc Đài Loan phải được đại diện tại Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Trung Quốc nói Đài Loan chỉ có thể tham gia nếu đảo quốc này theo nguyên tắc Một Trung Quốc, tức là chấp nhận Đài Loan là lãnh thổ của Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 14/5 nói rằng Đảng Dân chủ Tiến bộ đương quyền ở Đài Loan đã khước từ điều kiện của Bắc Kinh, và vì vậy nền tảng chính trị để Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) “không còn tồn tại”.
Tại một cuộc họp báo ở Đài Bắc, Bộ trưởng Y tế Đài Loan Chen Shih-chung bác bỏ đòi hỏi của Trung Quốc. Ông nói Đài Loan sẽ không từ bỏ nỗ lực tham gia WHA mặc dù đảo quốc này chưa nhận được lời mời.
Trung Quốc lưu ý rằng Bắc Kinh có quyền đại diện cho Đài Loan trên trường quốc tế. Đài Loan thì khẳng định chỉ có một chính phủ dân cử được bầu lên một cách dân chủ mới có thể đại diện cho 23 triệu người dân Đài Loan.
Vấn đề này khoác lên một ý nghĩa ngoại giao bao quát hơn vì sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Hoa Kỳ và Nhật Bản, ủng hộ Đài Loan tham gia Hội đồng Y tế Thế giới (WHA).
Các cơ sở lãnh sự đại diện cho Anh và Đức tại Đài Bắc cũng ra tuyên bố hậu thuẫn Đài Loan tham gia WHA.
Tại Geneva, nơi đặt trụ sở của WHO, phái đoàn Hoa Kỳ ra thông cáo nói rằng sự thành công của Đài Loan trong việc ứng phó với dịch Covid-19 sẽ giúp ích cho phần còn lại của thế giới, và rằng Trung Quốc không muốn chia sẻ sự thành công đó, để tránh những sự so sánh bất lợi cho họ.
Đài Loan từng tham gia WHA với tư cách quan sát viên từ năm 2009-2016 nhưng sau đó bị Trung Quốc chặn, không cho tham gia khi bà Thái Anh Văn, nhân vật bị Bắc Kinh coi là một kẻ ly khai, đắc cử vào chức Tổng thống Đài Loan.
WHO nói rằng tổ chức quốc tế này không được ủy nhiệm để mời Đài Loan tham gia WHA, và chỉ các quốc gia thành viên mới có thể làm quyết định này.
