Đường dẫn truy cập

Mỹ giải mật 30.000 trang tài liệu của ĐSQ ở Indonesia


Hàng trăm ngàn người theo cộng sản bị giết hoặc bỏ tù ở Indonesiat thời 1965-1966.
Hàng trăm ngàn người theo cộng sản bị giết hoặc bỏ tù ở Indonesiat thời 1965-1966.

Hôm 17/10, gần 30.000 trang hồ sơ giải mật của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Jakarta trong giai đoạn 1964-1968 đã được công bố trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa Trung tâm Giải mật Quốc gia thuộc Cục Lưu trữ Quốc gia Mỹ và tổ chức phi lợi nhuận Lưu trữ An ninh Quốc gia, đặt tại Đại học George Washington.

Trong giai đoạn này đã xảy ra việc quân đội Indonesia vào những năm 1965-66 đã giết 500.000 đến 1 triệu người bị tình nghi là cộng sản, Mỹ đã ủng hộ vật chất cho Indonesia vào thời đó.

Đây là lần công bố lớn nhất và quan trọng nhất của Trung tâm Giải mật Quốc gia, được thành lập theo một Sắc lệnh Hành pháp năm 2009 của Tổng thống Barack Obama nhằm cải thiện tính minh bạch.

Các hồ sơ cung cấp thêm chi tiết về việc Đại sứ quán Hoa Kỳ theo dõi, ghi chép các vụ giết người hàng loạt ra sao, cũng như việc họ hy vọng làm suy yếu các phong trào lao động, vào lúc đất nước Indonesia chuyển tiếp sang chế độ độc tài quân sự Suharto.

Việc công bố các hồ sơ về sự dính líu của Hoa Kỳ vào Indonesia bắt đầu vào năm 2000, khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ phát hành tài liệu mang tên Quan hệ ngoại giao của Hoa Kỳ, 1964-1968.

Câu hỏi quan trọng còn lại hiện nay, thậm chí sau khi có lần công bố mới đây các hồ sơ của Đại sứ quán, là về toàn bộ bản chất và mức độ hỗ trợ của Mỹ đối với quân đội Indonesia trong các vụ giết chóc.

Người ta đã biết rằng CIA đã cung cấp điện đài để quân đội điều phối các vụ giết người trên quần đảo, và cả những "danh sách xử tử" gồm tên những người tham gia Đảng Cộng sản.

Theo Bradley Simpson, giáo sư của Đại học Connecticut, người thành lập Dự án Tài liệu Indonesia/Đông Timor, để biết toàn bộ câu chuyện, đòi hỏi phải giải mật thêm các hồ sơ của CIA và Phòng Tùy viên Quân sự từ thời kỳ đó. Ông Simpson nói: "Nhưng các thông tin tình báo thô được thu thập là một trong những bí mật được giữ kín nhất trong chính phủ Hoa Kỳ. Không có gì bảo đảm rằng những tài liệu đó sẽ được công bố”.

VOA Express

XS
SM
MD
LG