Đảng Cộng sản Trung Quốc đang đẩy mạnh lời kêu gọi trung thành chính trị trong một năm có nhiều ngày kỷ niệm nhạy cảm và cảnh báo về ‘những tư tưởng lệch lạc’ trong lúc các cán bộ phải khẩn trương thề trung thành với Chủ tịch Tập Cận Bình và tư tưởng của ông.
Năm 2019 này được đánh dấu bằng một số cột mốc nhạy cảm: 70 năm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, 30 năm vụ đàn áp đẫm máu ở Thiên An Môn, 60 năm ngày Đức Đạt Lai Lạt Ma trốn khỏi Tây Tạng đi lưu vong.
Được sinh ra từ hỗn loạn và cách mạng, Đảng Cộng sản Trung Quốc lên cầm quyền vào năm 1949 sau hàng chục năm nội chiến khiến hàng triệu người chết và luôn trong trạng thái cảnh giác cao độ về ‘loạn’ – tức là họ xem trọng sự ổn định cao hơn hết thảy.
“Năm nay là kỷ niệm 70 năm ngày sáng lập nước Trung Hoa mới,” ông Tập phát biểu trước các đại biểu Quốc hội Khu tự trị Nội Mông hôm 5/3, hôm khai mạc kỳ họp thường niên của Quốc hội. “Duy trì phát triển kinh tế lành mạnh, bền vững và ổn định xã hội là một nhiệm vụ cực kỳ gian khổ.”
Ông Tập đã siết chặt sự kiểm soát của Đảng lên gần như tất cả mọi mặt của chính quyền và đời sống kể từ khi lên nắm quyền hồi cuối năm 2012.
Năm ngoái, cũng tại kỳ họp Quốc hội, Hiến pháp Trung Quốc đã được chỉnh sửa để dỡ bỏ hạn chế nhiệm kỳ Chủ tịch nước và cho phép ông Tập tại vị trong suốt phần đời còn lại nếu ông muốn mặc dù vẫn chưa rõ liệu điều đó có xảy ra không và ông Tập không hề công khai đề cập chuyện này.
Vào cuối năm nay nhiều khả năng Đảng Cộng sản sẽ tổ chức một hội nghị trung ương để bàn về ‘xây dựng Đảng’, các nhà ngoại giao và các nguồn tin thân cận với giới lãnh đạo Trung Quốc cho hay. ‘Xây dựng Đảng’ là một khái niệm nói đến tăng cường sự kiểm soát của Đảng và đảm bảo rằng những nghị quyết và chỉ thị của Đảng được tuân thủ từng ly từng tí.
Hồi cuối tháng 1, một lần nữa trong quy định của mình về ‘củng cố xây dựng Đảng về mặt chính trị’, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã nhấn mạnh lòng trung thành và cảnh báo các Đảng viên rằng họ không thể nào có lòng trung thành giả tạo hay ‘chưa đủ mức đỏ’ trong một văn bản dài do truyền thông Nhà nước đưa.
“Phải cảnh giác cao độ với tất cả các suy nghĩ lệch lạc, suy nghĩ mơ hồ và những hiện tượng xấu trong lĩnh vực tư tưởng,” Đảng cảnh báo. “Các đồng chí hãy mở to mắt, phải sớm nhìn thấy sự việc và phải hành động nhanh chóng.”
Hôm 1/3, trong bài diễn văn tại Trường Đảng Trung ương, nơi đào tạo các cán bộ có tiềm năng, ông Tập đã nhắc đến từ ‘trung thành’ ít nhất bảy lần, theo những tường thuật chính thức trên truyền thông Nhà nước.
Ông Tập lưu ý rằng việc một cán bộ có trung thành với Đảng hay không chính là thước đo quan trọng họ có lý tưởng và niềm tin hay không. “Lòng trung thành luôn luôn đứng đầu,” ông nói.
Ông Duncan Innes-Ker, giám đốc khu vực châu Á của Đơn vị Tình báo Kinh tế, cho biết Bắc Kinh đang lo ngại về sự phản kháng ở cấp cơ sở trong việc thực thi các chỉ thị của Đảng, về nền kinh tế đang chậm lại và về những đòi hỏi cải cách chính trị khi người dân Trung Quốc đang ngày càng giàu hơn.
“Mong muốn kiểm soát không phải là điều đặc trưng của một giai đoạn nào cụ thể,” ông nói. “Đó là một trụ cột căn bản của các chính phủ chuyên chế do họ lúc nào cũng bị ám ảnh về việc bị lật đổ.”
Ông Tập phủ bóng bao trùm lên kỳ họp năm nay của Quốc hội – một cơ quan chủ yếu mang tính chất bù nhìn vốn có tên gọi chính là Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc. Cơ quan này lúc nào cũng chỉ có những đại biểu được lựa chọn dựa trên lòng trung thành tuyệt đối của họ đối với Đảng.
Các Bộ trưởng trao đổi với phóng viên bên lề phiên khai mạc của Quốc hội hôm 5/3 đã nhiều lần nhắc đến Chủ tịch Tập Cận Bình.
Bộ trưởng Hải quan Nghê Nhạc Phong nói rằng bản thân ông Tập ‘có sự quan tâm lớn đến việc không cho rác rưởi từ bên ngoài tràn vào nước’. Ý ông muốn nhắc đến lệnh cấm nhập khẩu chất thải rắn của ông Tập nằm trong cuộc chiến chống ô nhiễm của Trung Quốc.
“Năm nay tư tưởng là quan trọng nhất,” một nhà ngoại giao phương Tây có mặt tại phiên họp Quốc hội với tư cách nhà quan sát cho biết. “Tất cả là về lễ kỷ niệm 70 năm lập quốc”.
Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày càng loại bỏ các cán bộ không trung thành và việc đi xa rời đường lối của Đảng được xem là một vi phạm kỷ luật Đảng sẽ bị Ban Kiểm tra-Kỷ luật trung ương trừng phạt.
Ông Triệu Lạc Tế, chủ nhiệm cơ quan này, trong một bài diễn văn hồi tháng 1 đã tám lần đề cập đến ‘trung thành’ – theo bảo ghi đầy đủ được công bố vào cuối tháng 2.
“Hãy làm gương với lòng trung thành với Đảng,” ông Triệu nói.
Bắc Kinh một mực bác bỏ cuộc chiến chống tham nhũng của họ là chiến lược chính trị hay biện pháp ông Tập dùng để loại bỏ đối thủ. Phát biểu ở Seattle hồi năm 2015, ông Tập nói rằng cuộc chiến chống tham nhũng không phải là ván cờ quyền lực theo kiểu ‘House of Cards’ – loạt phim truyền hình chính trị rất ăn khách trên kênh Netflix.
Nỗi lo sợ sâu sắc hơn của Đảng là một cuộc bạo loạn nào đó hay thậm chí là một sự kiện trong nước hay quốc tế sẽ khiến cho một cuộc khủng hoảng âm ỉ có thể chấm dứt quyền lãnh đạo của họ.
Hồi tháng 1, ông Tập nói với các cán bộ rằng họ phải cảnh giác cao độ trước các sự kiện ‘quạ đen’.
Trong cùng tháng đó, quan chức thực thi pháp luật hàng đầu của Trung Quốc yêu cầu lực lượng công an phải tập trung vào việc chống lại các cuộc ‘cách mạng màu’, tức là nổi dậy của quần chúng, và xem việc bảo vệ hệ thống chính trị của Trung Quốc là nhiệm vụ trọng tâm.
Trong khi đó, Đảng Cộng sản không hề quan tâm đến cải cách chính trị, và kiên quyết khẳng định các giá trị của Đảng Cộng sản, trong đó có việc tung ra đoạn băng tuyên truyền bằng tiếng Anh trên các tài khoản Twitter của truyền thông nhà nước để ca ngợi ‘nền dân chủ Trung Quốc’. Twitter vẫn bị khóa ở Trung Quốc.
Trong một bài xã luận bằng tiếng Anh hôm 3/3, Tân Hoa Xã nói rằng Trung Quốc quyết tâm đi theo mô hình chính trị của riêng mình và bác bỏ nền dân chủ phương Tây.
“Đất nước này đã bắt đầu học về dân chủ khoảng một thế kỷ trước, nhưng mau chóng nhận thấy rằng nền chính trị phương Tây không phù hợp ở đây. Hàng thập kỷ rối loạn và nội chiến đã diễn ra,” bài xã luận viết.
