Ngày 9/10, bà Nikki Haley loan báo rời khỏi chức vụ Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hiệp quốc, nhưng ngôi sao đang lên của đảng Cộng hòa cũng lập tức bác bỏ tin bà đang chuẩn bị thách thức Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020.
Ngồi bên cạnh Tổng thống Trump trong Phòng Bầu dục, bà Haley nói 18 tháng làm việc không ngừng tại Liên hiệp quốc “là một vinh dự trong suốt cuộc đời tôi” và bà nói thêm sẽ ở lại chức vụ này cho đến cuối năm nay.
Cựu Thống đốc South Carolina, con gái của di dân Ấn Độ, bà Haley 46 tuổi, được xem có tiềm năng trở thành một ứng cử viên Tổng thống.
Tuy nhiên, trong lá thơ từ nhiệm gởi Tổng thống Trump, bà nói “chắn chắn bà không phải là ứng cử viên của bất cứ chức vụ nào vào năm 2020” và sẽ ủng hộ nỗ lực tái tranh cử của ông Trump.
Bà Haley nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục ngày 9/10: “Không, tôi không ra tranh cử vào năm 2020.”
Bà Haley nói bà không có dự định nào trong tương lai và không nói lý do từ nhiệm. Tuy nhiên, ông Trump cho biết bà đã nói với ông cách đây 6 tháng là bà nghĩ đến việc rời khỏi chức vụ vào cuối năm “để nghỉ ngơi trong một thời gian.”
Ông Trump hết lời ca ngợi bà Haley và mô tả thời gian phục vụ của bà tại Liên hiệp quốc là “tuyệt vời” và “không thể tin được.” Ông chấp nhận đơn từ chức của bà và nói sẽ cử người kế nhiệm bà trong vòng hai hay ba tuần.
Bà Haley là khuôn mặt của ông Trump trong chính sách “Nước Mỹ Trên Hết” tại Liên hiệp quốc, lèo lái việc Hoa Kỳ rút khỏi một vài chương trình của Liên hiệp quốc và tích cực bảo vệ chính sách cứng rắn chống lại Iran và Triều Tiên về chương trình hạt nhân của 2 nước này.
Tuy nhiên đôi khi bà Haley cũng tách biệt khỏi ông Trump.
Một giới chức chính quyền nói ông Trump đã đề nghị cả hai người cùng nhau loan báo việc ra đi của bà Haley tại Phòng Bầu dục và cho biết bà Haley là nhân vật duy nhất của chính quyền ông Trump được đãi ngộ như vậy.
Để đáp lại đặc ân này, bà Haley ca ngợi sự ủng hộ của ông Trump và gia đình đối với bà.
Bà mô tả ông Jared Kushner, con rể đồng thời là phụ tá của ông Trump, là “một tài năng ẩn mình mà không ai hiểu được” về nỗ lực của ông trong việc tái thương thuyết hiệp ước thương mại NAFTA và chuẩn bị cho một kế hoạch hòa bình Trung Đông được mong đợi lâu nay nhưng chưa được tiết lộ.
Bà Haley được các đối tác tại Liên hiệp quốc xem là một tiếng nói rõ ràng trong chính quyền Mỹ thường đưa ra những dấu hiệu lẫn lộn về chính sách ngoại giao, các nhà ngoại giao nói.
Tuy nhiên trong những tháng gần đây bà bị lu mờ vì việc bổ nhiệm ông Mike Pompeo, một người trung thành với ông Trump trong chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao và ông John Bolton, một nhân vật diều hâu trong chức vụ cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc.
Ông Pompeo là người chỉ đạo chính sách thương thuyết với Triều Tiên, còn ông Bolton đứng đầu trong nỗ lực thi hành chính sách cứng rắn của ông Trump đối với Iran.
Thượng nghị sĩ Robert Menendez, Thượng nghị sĩ cao cấp của đảng Dân chủ trong Ủy ban Ngoại giao Thượng viện gọi việc từ nhiệm của bà Haley là “một dấu hiệu khác cho thấy chính sách ngoại giao hỗn loạn của chính quyền Trump.”
Bà Haley là nhân vật cao cấp mới nhất trong một loạt các vụ từ chức trong chính quyền như cựu Ngoại trưởng Rex Tillerson bị cách chức vào tháng 3 năm nay và ông Steve Bannon, chiến lược gia trưởng của ông Trump rời khỏi Tòa Bạch Ốc vào tháng 8 năm 2017.
Là một người cải đạo sang Cơ Đốc Giáo vào năm khoảng 20 tuổi, bà được sự ủng hộ của các thành phần tôn giáo bảo thủ ở miền Nam.
Tiềm năng của bà trở thành ứng cử viên vào các chức vụ cao cấp được đẩy mạnh vào năm 2015 khi bà ra lệnh hạ cờ của của Liên minh miền Nam tại trụ sở Quốc hội South Carolina sau khi một tay súng theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng bắn chết 9 tín hữu người da đen tại một nhà thờ.
Bà Haley cũng ca ngợi những phụ nữ bước ra tố cáo những lạm dụng tình dục và những hành vi bất hảo của nam giới và nói rằng tiếng nói của những phụ nữ này cần được lắng nghe ngay cả khi họ cáo buộc ông Trump.
Bà Haley có một lập trường cứng rắn đối với Nga hơn là ông Trump, người tìm kiếm những mối quan hệ tốt đẹp hơn với Tổng thống Vladimir Putin.
Bà Haley làm những người trong chính quyền khó chịu khi loan báo vào tháng 4 năm nay là Washington sẽ áp đặt các chế tài đối với Moscow vì Nga ủng hộ chính phủ Syria. Ông Trump sau đó quyết định không xúc tiến các chế tài.
