Vào sớm thứ tư, Việt Nam đã giảm bớt hoạt động tìm kiếm chiếc máy bay bị mất tích của hãng hàng không Malaysia trong khi đả kích Malaysia về việc làm lơ trước nhiều lời yêu cầu cập nhật tin tức.
Khi được hỏi liệu Việt Nam có thất vọng trước sự im lặng của Malaysia hay không, Thứ trưởng Giao thông Phạm Quý Tiêu gợi ý rằng Malaysia chưa phục vụ hành khách đúng mức.
Trong một cuộc họp báo tại đảo Phú Quốc ngoài khơi tây nam Việt Nam, nơi các toán cứu hộ đã phát động công cuộc tìm kiếm, ông nói: “Ðể có thể trả lời câu hỏi này, tôi nghĩ quý vị nên hỏi gia đình những người đi trên chuyến bay đó, họ sẽ có câu trả lời tốt hơn.”
Ðổi hướng
Các hoạt động ở quy mô toàn diện tạm ngưng tiếp theo những tin tức hôm thứ ba nói rằng quân đội Malaysia vạch hướng đi của chuyến bay MH370 tới bờ phía tây Malaysia, cách xa nơi chiếc máy bay mất liên lạc với kiểm soát không lưu hôm thứ bảy. Chiếc máy bay chở 239 người từ Kuala Lumpur tới Bắc Kinh lúc mất tích trên các màn ảnh radar ở vùng biển giữa Malaysia và Việt Nam.
Việt Nam cho biết đã liên lạc với Malaysia 2 lần để lấy thông tin nhưng chưa được hồi đáp.
Thứ trưởng Phạm Quý Tiêu nói: “Chúng tôi đang chờ xem họ có cần gì không. Nhưng chúng rôi nghĩ rằng từ đêm qua cho đến sáng nay, đã có rất nhiều thông tin của các cơ quan truyền thông thế giới, nhưng Malaysia chưa chính thức hồi đáp.”
Ngoài Trung Quốc, với số công dân chiếm đa số hành khách, Việt Nam từng là một đối tác tìm kiếm chủ yếu cho Malaysia. Trong một biện pháp đề phòng, Việt Nam sẽ tiếp tục theo dõi hoạt động đáng chú ý trong không phận của mình bởi vì Malaysai chưa chính thức loan báo có tìm thấy chuyến bay MH370 hay chưa. Tuy nhiên, phần lớn các nỗ lực của Việt Nam ít nhất đang ở tình trạng tạm ngưng.
Tại trung tâm chỉ huy ở Phú Quốc, Phó giám đốc Cục Hàng không Phía nam Việt Nam, ông Phạm văn Long nói: “Hôm nay chúng tôi thông báo mọi hoạt động của lực lượng hàng không và hàng hải trong sứ mạng cứu hộ máy bay đã đình chỉ.”
Trong khi Việt Nam không cho biết có chấm dứt hẳn cuộc tìm kiếm hay không, có nhiều phần chắc họ sẽ nối lại việc đi tìm một chiếc máy bay được cho là ở gần Eo biển Malacca. Ðối với Việt Nam, căng thẳng bất thần với Malaysia có thể là đoạn cuối đầy xúc động của một bí ẩn hàng không đã làm cả thế giới sững sờ.
Ðóng góp đáng kể
Sau việc mất tích của chuyến bay MH370, Việt Nam đã mau chóng giúp đỡ trong việc theo đuổi tung tích của chiếc máy bay phản lực đi lạc. Các nỗ lực của Việt Nam là một điểm tự hào cho đất nước, không bị đổ lỗi về vụ khủng hoảng nhưng đã có một cơ hội để đóng góp đáng kể.
Tại một cuộc họp báo trước đó, ông Tiêu nói: “Trách nhiệm của Việt Nam là làm hết sức mình để hỗ trợ cho các nước bạn trong cuộc tìm kiếm này.”
Việt Nam đã bắt đầu các cuộc tìm kiếm trên biển từ các điểm đảo và bờ biển ở phía nam, trước khi chuyển lên tìm trên không. Ngoài các máy bay, các toán cứu hộ mặc áo phao màu cam và đi trên một chiếc máy bay trực thăng màu vàng do Nga chế tạo đã cất cánh từ đảo Phú Quốc mỗi ngày 2 lần để thực hiện các phi vụ tìm kiếm 4 tiếng đồng hồ. Trên không, các thành viên trong toán đã dò tìm rất kỹ vùng nước qua 2 cánh cửa mở ở hai bên chiếc máy bay trực thăng.
Tin tức về chuyến bay MH370 mất tích cũng khơi ra công luận tích cực hiếm thấy ở Việt Nam đối với Trung Quốc, nước từng đô hộ Việt Nam cả ngàn năm. Ðiều đó đã khiến cho sự đáp ứng của Việt Nam trước vụ khủng hoảng hàng không Malaysia càng nổi bật hơn. Việt Nam đã cùng với thế giới bày tỏ thiện cảm đối sự đau khổ của người Trung Quốc và các hành khách khác trên chuyến bay MH370 qua những lời bình trong các bài tường thuật tin tức và mạng xã hội. Một người Việt Nam đã nhắn tin qua Twitter với nội dung: “Tôi liên tục ‘refresh’ Twitter và các trang tin tức để theo dõi cập nhật. Tôi thông cảm với tất cả các gia đình. #HãyCầunguyệnchoMH370.”
Nhưng khi cuộc tìm kiếm kéo dài, Việt Nam bắt đầu bị chỉ trích về một loạt những manh mối sai lạc, trong đó có việc nói là đã thấy những mảnh vỡ và những vết dầu loang mà cuối cùng không có liên hệ gì đến chiếc máy bay Malaysia cả.
Tại phi trường ở Bắc Kinh, con gái của một hành khách Trung Quốc đả kích nhà chức trách Việt Nam. Cô này nói với một đám ký giả: “Chúng tôi hy vọng chính phủ Trung Quốc gửi các toán tìm kiếm càng sớm càng tốt. Chúng tôi không tin người Việt. Họ không có khả năng.”
Trắng tay, mệt mỏi
Việt Nam cũng bắt đầu mất tin tưởng vào sứ mạng, vì trắng tay sau các cuộc tìm kiếm kéo dài 8 tiếng đồng hồ.
“Theo tất cả những đánh giá cho tới nay, chúng tôi không có mấy hy vọng về tin tốt nào cho chuyến bay này.” Ông Tiêu nói trước khi có tin rằng thực ra chiếc máy bay phản lực không ở gần Việt Nam. Ông cũng nói nhà chức trách đang chuẩn bị cho tình huống xấu nhất, trong trường hợp các toán cứu hộ tìm rà những xác người thay vì những người sống sót.
Trong khi giảm bớt nỗ lực vào lúc sự chú ý chuyển qua phía tây Malaysia, Việt Nam vẫn theo đuổi những manh mối có thể có trong khi được báo cáo. Hôm thứ tư, nhà chức trách đã cử một chiếc máy bay đi điều tra một vật đang cháy mà một công nhân ở giếng khoan dầu ngoài khơi Vũng Tàu trông thấy.
Ông Owen Geach, giám đốc thương mại của Cục Hàng không Quốc tế, nói: “Khi bạn bị giới truyền thông thế giới theo dõi, thì bạn không thể để họ thấy là bạn không làm gì cả.” Ông nói thêm: “Họ phải lùng sục không sót một chỗ nào.”
