Hai ứng viên có nhiều phần chắc được đảng Cộng Hòa và Dân chủ đề cử ra tranh chức tồng thống được tiếp đón rất khác nhau ở tiểu bang West Virginia vì lập trường đối với công nghiệp than quan trọng của bang này.
Ông Donald Trump được reo hò chào mừng hôm nay khi ông nói về sự ủng hộ dành cho khu vực mỏ tại một cuộc tập họp ở thủ phủ Charleston của bang West Virginia. Ông cũng đánh liều để cho mái tóc chải chuốt đặc biệt của mình bị bù rối khi đội lên cái nón bảo hộ được các đại diện mỏ trao cho.
Ông Trump nói với đám đông, “Nếu tôi thắng, tôi sẽ vực những người thợ mỏ này lên. Các bạn sẽ tự hào biết bao về tổng thống của các bạn.” Những người thợ mỏ đã la ó phản đối khi ông đề cập đến bà Clinton.
Hồi tháng 3, bà Clinton tuyên bố, “Chúng ta sẽ làm rất nhiều thợ mỏ và các công ty than đá mất việc.” Đó là lúc bà bàn về các kế hoạch chuyển đổi qua các nguồn năng lượng có thể tái tạo sạch hơn, và ngay sau đó đã nói rằng đồng thời bà cũng muốn bảo đảm là các công nhân không bị bỏ quên.
Nhưng các nhận định của bà không gây được tác động tốt ở West Virginia, nơi khoảng 16.000 người làm việc trực tiếp cho một công nghiệp có số thương vụ lên tới 7 tỷ đôla và đóng thuế hàng trăm triệu đôla cho tiểu bang hàng năm.
Tại một cuộc tập họp của bà cũng ở bang này tuần trước, bà Clinton tìm cách giải thích và xin lỗi, gọi những nhận định của bà là “phát biểu không đúng” và nhấn mạnh rằng công ăn việc làm rằng nếu không có những thay đổi thì công ăn việc làm sẽ tiếp tục biến mất.
Con số người trực tiếp làm việc trong ngành mỏ ở West Virginia đã trên đà sụt giảm từ nhiều năm và tụt xuống 24 phần trăm từ năm 2014 đến năm 2015. Sự kiện này kèm theo một sự sụt giảm về nhu cầu than đá trong công nghiệp điện, cũng đã sút khoảng 25 phần trăm từ năm 2007 vì những công ty cấp điện dựa nhiều hơn vào gió và khí đốt thiên nhiên. Nhưng than đá vẫn chiếm 95 phần trăm sản lượng điện ở bang này.
Ông Trump quy trách sự xuống đốc của ngành than đá cho các chính sách của Tổng thống Obama, và hứa hẹn sẽ bãi bỏ điều ông gọi là “những luật lệ và quy định phi lý.”
Tổng thống Obama đã công khai tán thành việc bỏ dần các nhiên liệu hóa thạch, trong đó có than đá, trong khuôn khổ kế hoạch cắt giảm khoảng 1/3 mức khí thải carbon dioxide từ các nhà máy điện. Nhưng một nhóm 27 bang, đứng đầu là bang West Virginia và Texas, đã đệ một đơn kiện và nói rằng kế hoạch này sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp và làm mất công ăn việc làm. Tối cao Pháp viện đồng ý tạm ngưng kế hoạch cho đến khi giải quyết xong những thách thức pháp lý.
Ngay cả như nếu không có các quy định mới, sự sụt giảm trong việc sử dụng than đá ở các nhà máy điện như đã thấy ở bang West Virginia cũng được phản ánh ở khắp nước với một mức độ tương tự. Đồng thời, lượng điện sản xuất bằng khí đốt thiên nhiên đã tăng 25 phần trăm trên toàn quốc kể từ năm 2007, trong khi sức gió tăng hơn 400 phần trăm.
Bà Clinton muốn tiếp tục xu hướng đó, nhưng đề nghị dành 30 tỷ đôla cho nỗ lực đa dạng hóa công ăn việc làm ở các thị trấn than đá bằng những công nghiệp mới và các loại hình việc làm mới. Bà chưa được sự đề cử dứt khoát của đảng Dân chủ và các cuộc thăm dò công luận cho thấy bà thua đối thủ Bernie Sanders trong cuộc bầu sơ bộ ở West Virginia với khoảng cách biệt chừng 10 điểm.
Ông Sanders cũng muốn cắt giảm nhiên liệu hóa thạch và tăng việc sử dụng các nguồn năng lượng địa nhiệt, mặt trời và sức gió. Ông nói điều đó không những giúp chống lại tình trạng biến đổi khí hậu, mà còn tạo ra hàng ngàn công ăn việc làm và ngăn chặn điều ông gọi là những hợp đồng “tình cảm” mà các công ty có được để khai thác than trên đất thuộc quyền sở hữu của liên bang.
Ông Trump từng cho biết ông không tin là có tình trạng biến đổi khí hậu do con người gây ra. Các đối thủ của ông đã bỏ cuộc, vì thế mà ông không cần phải lo lắng về cuộc bầu sơ bộ ở West Virginia, nhưng rõ ràng là bang này một lần nữa lại đóng một vai trò quyết định trong cuộc tổng tuyển cử tháng 11.
Không có ứng viên đảng Dân chủ nào thắng phiếu ở West Virginia kể từ năm 1996 khi phu quân bà Clinton là ông Bill Clinton đắc cử vào nhiệm kỳ thứ hai.
Lần này ông Trump được sự ủng hộ của Hội Than đá West Virginia. Khi ủng hộ ông, tổ chức này nói nếu bà Clinton lên làm Tổng thống thì sẽ chỉ củng cố thêm các chính sách của ông Obama.
