TQ rút hàng ngàn công nhân về nước, ngưng một số trao đổi với VN

Trung Quốc đã di tản hơn 3.000 công nhân ra khỏi Việt Nam và thêm 4.000 lao động khác đang chờ được Bắc Kinh đưa về nước sau khi Hà Nội để xảy ra các cuộc biểu tình bạo động nhắm vào người Trung Quốc tại nhiều khu công nghiệp lớn.

Trung Quốc ngày 18/5 loan báo điều động 5 chiếc tàu sang Việt Nam chở công nhân về. Hai chiếc đã cập cảng Vũng Áng ở Hà Tĩnh sáng nay.

Các cuộc biểu tình trở thành bạo động ở các khu công nghiệp miền Nam và miền Trung Việt Nam trong tuần qua, khiến ít nhất một công dân Trung Quốc thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương sau khi Trung Quốc cho giàn khoan Hải dương 981 hoạt động tại khu vực mà Việt Nam có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.

Bắc Kinh hôm qua cũng thông báo sẽ ngưng một số kế hoạch trao đổi song phương với Hà Nội để đáp lại các vụ bạo động chống Trung Quốc ở Việt Nam.

Phát ngôn nhân Hồng Lỗi của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói bạo động nghiêm trọng nhắm vào các doanh nghiệp nước ngoài ở Việt Nam từ ngày 13/5 đã gây ra tổn thất về người và của cho Trung Quốc, phá hoại môi trường và điều kiện hợp tác-giao tiếp Việt-Trung.

Trung Quốc còn cảnh báo sẽ có thêm những biện pháp đáp trả khác nữa tùy theo diễn tiến tình hình, làm dấy lên các quan ngại về những thiệt hại to lớn cho Việt Nam, một nền kinh tế phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc.

Tuy nhiên, một nhà ngoại giao kỳ cựu của Hà Nội tại Trung Quốc, cựu Tổng lãnh sự Dương Danh Dy, cho rằng các biện pháp trừng phạt kinh tế từ Bắc Kinh sẽ gây phương hại cho chính Trung Quốc nhiều hơn cho Việt Nam:

“Trong buôn bán, làm ăn kinh tế giữa Trung Quốc với Việt Nam hiện nay phải nói thẳng là hai bên cùng có lợi. Việt Nam hiện nay nhập siêu từ Trung Quốc mười mấy tỉ đô la. Cho nên nếu Trung Quốc ngừng làm ăn với Việt Nam thì Trung Quốc thiệt hơn, chứ không phải là Việt Nam thiệt đâu.”

Nhà nghiên cứu Dương Danh Dy nói Việt Nam sẵn sàng đối phó với Trung Quốc giữa sự ủng hộ của quốc tế trong lúc Bắc Kinh đang tự thể hiện mình là bên gây hấn qua các hành động bất chấp luật lệ quốc tế và khiêu khích:

“Người Việt Nam trong nước chúng tôi không sợ những hành động của Trung Quốc. Chúng tôi kiểu gì trong tình hình này cũng phải đối phó với Trung Quốc, ít nhất cũng phải bằng với mức như năm 1979. So với năm 79, bây giờ chúng tôi thuận lợi hơn nhiều. Bây giờ Việt Nam được sự ủng hộ của Mỹ, của các nước phương Tây đối với chuyện này. Cho nên, tình hình bây giờ Việt Nam thuận lợi hơn trước nhiều. Chúng tôi không dám coi thường ông bạn phương Bắc, nhưng chúng tôi bây giờ không phải như năm 79 nữa đâu. Chúng tôi cũng thấy rõ rồi, đây không phải là một nước xã hội chủ nghĩa. Đây không phải là đảng cộng sản Trung Quốc lãnh đạo, mà đây là bá quyền đại Hán. Suốt từ khi Trung Quốc bắt đầu liên quan đến cách mạng Việt Nam đến giờ, họ chỉ tìm cách trục lợi từ Việt Nam thôi. Họ kiếm lợi từ Việt Nam thôi, họ luôn luôn làm ăn trên lưng chúng tôi thôi. Cho nên chúng tôi không sợ gì họ cả mà sẵn sàng thôi.”

Dù vậy, ông Dy dự đoán căng thẳng sẽ không leo thang đến mức xung đột, vì:

“Lúc nào nhân dân Việt Nam cũng muốn chung sống hòa bình trong độc lập tự chủ với nhân dân Trung Quốc, chứ không muốn đối đầu căng thẳng với họ làm gì. Bây giờ có thể tạm thời tình hình căng thẳng như vậy, nhưng rồi vẫn phải tìm cách để có những sự thỏa hiệp, có những bứơc để hai bên có thể tiếp tục chung sống với nhau, trừ phi Trung Quốc cố tình gây sự.”

Truyền thông nhà nước cho hay các tàu bảo vệ giàn khoan của Trung Quốc vẫn tiếp tục uy hiếp, cản trở tàu thực thi pháp luật của Việt Nam. Tính đến nay, Trung Quốc đã huy động gần 130 tàu các loại ra bảo vệ giàn khoan 981. Trong số này có 2 tàu quân sự mới tăng cường là tàu tên lửa tấn công nhanh 755 và tàu tuần tiễu tấn công nhanh 789.

Chính phủ Hà Nội đã tăng cường nỗ lực vãn hồi trật tự và cam kết bảo vệ công dân Trung Quốc tại Việt Nam. Nhà chức trách đã bắt giữ trên 800 người trong các vụ bạo loạn ở Bình Dương và Hà Tĩnh trong tuần qua.

Việt Nam cũng nhanh chóng trấn dẹp các cuộc xuống đường tại nhiều miền đất nước hôm 18/5. Các video phổ biến trên những trang mạng xã hội cho thấy nhiều người bị bắt giữ, bị hành hung khi tham gia các cuộc tuần hành lần này. Trước đó, Việt Nam đã để cho các cuộc biểu tình rầm rộ diễn ra tại các thành phố lớn từ Nam ra Bắc hôm 11/5. Trong khi đó, người Việt ở hải ngoại liên tiếp tổ chức các cuộc tuần hành trước các cơ quan ngọai giao của Trung Quốc từ Châu Á, Châu Âu, Châu Úc, tới Châu Mỹ để phản đối Bắc Kinh xâm phạm chủ quyền Việt Nam và cách phản ứng của nhà cầm quyền Hà Nội.

Hình ảnh từ Việt Nam: