Ông John Kerry sẽ tới Hà Nội vào đầu tháng 8 trong chuyến công du một loạt các quốc gia Đông Nam Á, và dự kiến sẽ lặp lại lời kêu gọi ngưng xây đảo nhân tạo cũng như quân sự hóa biển Đông.
Trước khi thăm Việt Nam từ ngày 6/0 – 8/8, nhà ngoại giao hàng đầu Hoa Kỳ sẽ dừng chân tại Ai Cập, Qatar, Singapore và Malaysia.
Tại Singapore, ông Kerry dự kiến sẽ có bài phát biểu về đầu tư và thương mại của Mỹ ở Đông Nam Á.
Còn ở Malaysia, Ngoại trưởng Hoa Kỳ sẽ họp với 10 thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, ASEAN, mà nhiều nước trong số đó cùng chia sẻ quan ngại với Mỹ về các hoạt động lấn biển và xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở biển Đông.
Trong số 4 nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền ở biển Đông, Việt Nam và Philippines thời gian qua lên tiếng mạnh mẽ nhất, phản đối các hành động lấn lướt nhằm củng cố yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh.
Tuần trước, phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á, ông Daniel Russel nói rằng tại Malaysia, ông Kerry sẽ lặp lại yêu cầu chấm dứt xây đảo nhân tạo và quân sự hóa ở biển Đông.
“Trong một phát biểu nổi tiếng của [Cựu Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ] Richard Armitage, ông từng nói rằng, “nếu ta rơi xuống hố, tốt nhất là đừng có đào tiếp”. Đó là lời khuyên chúng tôi muốn gửi tới các quốc gia tuyên bố chủ quyền: hãy hạ nhiệt và đàm phán bằng cách chấm dứt việc lấn biển trên các bãi cạn ở biển Đông; ngưng xây dựng các cơ sở mới, và chấm dứt quân sự hóa các cơ sở hiện thời. Ngoại trưởng Kerry đã nói điều đó với các nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng như các quốc gia tuyên bố chủ quyền khác, và sẽ gặp những người đồng cấp vào đầu tháng sau tại Diễn đàn Khu vực ASEAN ở Malaysia, và sẽ thúc đẩy cho tiến bộ của vấn đề ưu tiên hàng đầu này.”
Ngoài vấn đề biển Đông, các nhà quan sát cho rằng vấn đề Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) cũng nằm cao trong nghị trình của Ngoại trưởng John Kerry.
Việt Nam, Malaysia, Singapore và Brunei là các quốc gia đang đàm phán với Mỹ về TPP mà Washington hy vọng sẽ kết thúc trong năm nay.
Ngoài hai vấn đề trên, trong chuyến công du 3 ngày tại Việt Nam, ông Kerry sẽ tham gia các hoạt động đánh dấu 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Hà Nội và Washington.
Trong chuyến thăm gần đây nhất năm 2013, Ngoại trưởng Mỹ thông báo Washington sẽ hỗ trợ cho Hà Nội 18 triệu đôla cũng như cấp 5 tàu tuần duyên cho Việt Nam.
Chưa rõ lần này ông sẽ có cam kết gì cho Việt Nam hay không, trong khi đôi bên thời gian qua bày tỏ lo ngại về các động thái mạnh mẽ của Trung Quốc ở biển Đông.
Chuyến đi của ông Kerry lần này diễn ra một tháng sau khi Tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng thực hiện chuyến công du lịch sử tới Mỹ.
