Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Kerry nói rằng những ngày sắp tới 'rất quan trọng' cho việc có được đà tiến để hướng tới mục tiêu hạ giảm cuộc nội chiến 5 năm qua ở Syria. Thông tín viên Chris Hannas của đài VOA có bài tường trình sau đây.
Ngoại trưởng Kerry nói chuyện với các phóng viên báo chí chiều tối thứ Hai tại Washington, khi Syria bước sang ngày thứ tư của cuộc hưu chiến với sự tham gia của chiến binh thân chính phủ và các lực lượng đối lập, nhưng không có nhóm Nhà nước Hồi giáo và những nhóm thuộc phái Jabhat al-Nusra có liên hệ với al-Qaida.
Ngoại trưởng Kerry nói rằng ông và Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov biết rằng có một số vi phạm xảy ra kể từ khi cuộc hưu chiến bắt đầu hôm thứ Bảy, nhưng họ không muốn giải quyết những vụ này một cách công khai. Thay vào đó, các bên trông cậy vào một nhóm công tác do Nga và Mỹ lãnh đạo để điều tra những báo cáo vi phạm và thúc đẩy các bên tuân thủ thỏa thuận ngưng bắn.
"Đây là một việc khó," Ngoại trưởng Kerry nói. "Nhưng thực tế là chúng ta cần phải chấm dứt vòng lẩn quẩn của giao tranh và đổ máu đang phá hủy Syria. Đơn giản là như vậy."
Nhóm công tác giám sát cuộc hưu chiến đã họp hôm thứ Hai, và Ngoại trưởng Kerry nói rằng nhóm công tác này sẽ tiếp tục nhóm họp như vậy thường xuyên.
Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-Moon cũng nói rằng bất chấp "một số vụ vi phạm," lệnh hưu chiến nhìn chung được tuân thủ.
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter nói "nếu được chấp hành đúng," lệnh hưu chiến có thể dẫn đến sự hạ giảm bạo động.
"Đó có thể là bước đầu tiên hướng đến một giải pháp chính trị để chấm dứt cuộc nội chiến và để dân chúng Syria không còn phải chịu đựng chiến tranh nữa," ông Carter nói.
Có một tố cáo vi phạm đáng chú ý hôm thứ Hai. Phe nổi dậy Syria tố giác chế độ Assad tấn công các thị trấn và làng mạc của phe nổi dậy 26 lần. Họ nói bảy lần trong số những vi phạm này, quân đội của chính phủ Assad dùng máy bay trực thăng bay tầm thấp để ném bom thùng.
"Quân đội chính phủ tiếp tục nhắm mục tiêu vào các khu cư dân, họ dùng máy bay trực thăng ném bom thùng, giết hại nhiều người trên diện rộng, làm nhiều người bị thương, đa số là phụ nữ và trẻ em vô tội," ông Riad Hijab, trưởng đoàn đàm phán của phe nổi dậy tố cáo như vậy trong một văn thư chính thức gởi cho Liên hiệp quốc.
Phe nổi dậy nói có 24 vụ vi phạm ghi nhận được, trong đó phe chính phủ bắn trọng pháo và năm vụ là các cuộc hành quân trên bộ.
"Hành động chiến tranh do các lực lượng của Nga, chế độ Assad, dân quân và lính đánh thuê nước ngoài tiếp tục nhắm vào thường dân bất chấp lệnh hưu chiến bắt đầu hiệu lực hôm 27 tháng 2 năm 2016," ông Hijab nói. "Ngay khi cuộc hưu chiến bắt đầu, chế độ Assad và các đồng minh đã nhiều lần vi phạm tại nhiều nơi trên khắp Syria."
Ông Hijab hôm Chủ nhật nói rằng chiến đấu cơ của Nga thực hiện 26 cuộc oanh kích tại các khu vực do nhóm đối lập tham gia lệnh hưu chiến kiểm soát. "Nghiệm trọng nhất là bom chùm và vũ khí nhiệt áp được sử dụng," ông Hijab nói.
Phe nổi dậy nói một bản đồ do Bộ Quốc phòng Nga công bố ngay khi bắt đầu lệnh hưu chiến chi tiết hóa các vị trí của các nhóm đối lập ôn hòa là sai hoàn toàn. Phe nổi dậy yêu cầu Liên hiệp quốc vẽ một bản đồ riêng rẽ.
Các nhà quan sát Nga hôm Chủ nhật nói rằng họ ghi nhận 9 vụ vi phạm lệnh hưu chiến, phần lớn do phe nổi dậy gây ra.
Trong khi đó, Liên hiệp quốc và tổ chức cứu trợ bắt đầu phân phối vật phẩm cứu trợ hôm thứ Hai với hy vọng đưa đến cho hơn 150.000 người Syria trong các khu vực bị vây hãm.
Điều phối viên cứu trợ ở Syria của Liên hiệp quốc, ông Yacoub El Hillo, nói rằng các chuyến hàng cứu trợ được sắp xếp để chuyển đến cho nhiều nơi trên khắp Syria từ thứ hai cho đến thứ Sáu tuần này.
"Đây là một cơ hội tốt nhất cho hòa bình và ổn định dài lâu mà người dân Syria có được trong 5 năm qua," ông Hillo nói.
Ðặc sứ Liên hiệp quốc về Syria Staffan de Mistura nói rằng nếu lệnh hưu chiến phần lớn được tôn trọng và cứu trợ nhân đạo tiếp tục được phân phối, ông sẽ triệu tập lại cuộc hòa đàm vào ngày 7 tháng 3 tại Geneva.
