Mỹ và Ấn Độ đã bàn thảo kỹ lưỡng kế hoạch thực hiện tuần tra hải quân chung có thể bao gồm cả Biển Đông, một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho hay trong một cuộc phỏng vấn riêng với Reuters đăng tải hôm nay.
Quan chức quốc phòng Mỹ đề nghị không tiết lộ danh tính cho hay có nhiều khả năng các cuộc tuần tra chung Mỹ-Ấn sẽ diễn ra ở Ấn Độ Dương, nơi Hải quân Ấn Độ là một lực lượng có vai trò quan trọng, cũng như ở Biển Đông. Vị này không đưa ra chi tiết song nói rằng hai nước hy vọng sẽ bắt đầu thực hiện trong năm nay.
Động thái này có thể làm Bắc Kinh tức giận. Biển Đông là nơi có những tuyên bố chủ quyền chồng lấn lên nhau giữa các bên gồm Việt Nam, Trung Quốc, Malaysia, Brunei, Philippines và Đài Loan; trong đó Trung Quốc đòi chủ quyền đối với hầu hết vùng biển, cũng như mới đây đã xây một số đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa và bị các nước láng giềng phản đối.
Bắc Kinh chưa phản hồi trước thông tin này. Hiện đang là kỳ nghỉ Tết dài ngày ở Trung Quốc.
Biển Đông đang là điểm nóng tập trung sự chú ý của Ấn Độ lẫn Hoa Kỳ. Ấn và Mỹ đều đang tìm cách đẩy mạnh chính sách xoay trục về khu vực này nhằm cân bằng lực lượng trước sự trỗi dậy ‘hung hăng’ của Trung Quốc. Cả New Delhi và Washington đều là hai đối tác quan trọng trong chính sách gia tăng hợp tác quốc phòng của Việt Nam, một bên trong tranh chấp ở Biển Đông.
Tháng 5 năm ngoái, trong chuyến thăm Ấn Độ, hai Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam và Ấn Độ đã ký Tuyên bố chung về Tầm nhìn Quốc phòng nhằm tăng cường quan hệ chiến lược song phương, trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tỏ ra quyết đoán trong các tranh chấp ở Biển Đông. Đồng thời đại diện lực lượng tuần duyên hai nước đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác song phương.
Cùng năm, Việt Nam cũng đã ký Tuyên bố Tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng (JVS) với Mỹ, trong đó có nội dung Mỹ sẽ chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, hỗ trợ đào tạo cho lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam cũng như sẽ hỗ trợ một số trang bị cho lực lượng này.
Mỹ muốn các đồng minh của mình trong khu vực cũng như các nước châu Á khác có lập trường đoàn kết hơn đối với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.
Trong khi đó, Ấn Độ cũng đang đẩy mạnh sự hiện diện hải quân vượt xa khỏi Ấn Độ Dương. Một chỉ huy hải quân Ấn Độ cho Reuters biết rằng luôn có một tàu hải quân Ấn Độ được triển khai ở Biển Đông vào mọi lúc, điều không có cách đây vài năm.
Tuy Mỹ và Ấn Độ đều không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng đồng tuyên bố ủng hộ quyền tự do hàng hải và hàng không ở khu vực này khi Tổng thống Mỹ Obama thăm New Delhi tháng 1 năm 2015.
Ấn và Mỹ những năm gần đây không ngừng đẩy mạnh quan hệ quốc phòng. Năm ngoái 2 nước đã thực hiện tập trận hải quân ở Ấn Độ Dương, có hải quân Nhật Bản cùng tham gia. Tuy nhiên, Ấn Độ chưa bao giờ tuần tra hải quân chung với một nước khác.
Ấn Độ có tranh chấp biên giới trên bộ lâu năm với Trung Quốc.
Theo Reuters, Channel News Asia.
