SOUTH DAKOTA —
Những ngọn đồi và cánh đồng màu nâu và vàng trải dài nhiều dặm theo nhiều hướng chung quanh khu Pine Ridge dành riêng cho người Da đỏ. Những khu này không xanh tươi, như hầu hết các nơi khác tại Hoa Kỳ, vì bang South Dakota đang giữa thời kỳ hạn hán trong năm. Nhiều nơi thị tứ đang xem xét hay đã bắt đầu hạn chế nước. Tuy nhiên theo như tường trình của Thông tín viên Jim Kent, một gia đình thuộc bộ tộc Lakota đang ngược về quá khứ để tìm một phương cách mới có nước dùng.
Đây là một buổi chiều Chủ Nhật đẹp trời tại trang trại White Plume - ngay phía bắc làng dành riêng Manderson.
Những con ngựa thong dong gặm cỏ - trên một cánh đồng rộng nhấp nhô trong khi hai con chó chạy lang thang ngửi tìm thức ăn.
Một vài thanh niên và thiếu nữ trẻ Lakota đang làm việc cật lực tại nhà của Alex và Deb White Plume, giúp Jack và Ron Rose nối những máng xối vào mái nhà.
Ông Jon Rose, người sáng lập tổ chức Waves for Water nói:
“Đây là một tổ chức bất vụ lợi giúp tiếp cận nước uống sạch tại nhiều nơi trên thế giới cần đến nước. Chúng tôi có những chương trình hoạt động tại 13 quốc gia… như Indonesia, Brazil, Afghanistan , Pakistan, Nicaragua, Ấn Độ…”
Danh sách các quốc gia này ngày càng dài. Là một người lướt sóng nhà nghề trước đây, ông Jon Rose đi vòng quanh thế giới trong 13 năm và thấy nhu cầu cần nước sạch tại nhiều quốc gia. Ông thành lập tổ chức Waves for Water vào năm 2009. Công ty của ông đang có mặt tại nhà của White Plume để lắp đặt một hệ thống hứng nước mưa giúp gia đình hứng nước uống sạch. Nhiều giếng nước tại khu dành riêng Pine Ridge bị ô nhiễm vì nhiều năm khai thác mỏ uranium trong vùng.
Ông Jon Rose nói: “Chúng tôi xem xét việc ô nhiễm uranium tại đây… Chúng tôi đã lọc nước tại nhiều nơi trên thế giới. Nhưng những hệ thống lọc chúng tôi dùng để xử lý ô nhiễm sinh học. Những hệ thống này không lọc được uranium. Nhưng chúng tôi cũng lắp đặt hệ thống hứng nước mưa tại châu Phi, cho các trường học châu Phi. Bố tôi là người chỉ đạo hệ thống hứng nước mưa. Do đó tôi nhìn Deb và Alex và nói… nước ngầm của hai bạn không tốt. Hãy bỏ đi và hứng nước mưa.”
Ông Jack Rose người chỉ đạo hệ thống hứng nước mưa nói:
“Chúng tôi có thể chọn bất cứ tòa nhà nào và biến thành một nơi hứng nước mưa, đơn giản bằng cách lắp những máng xối vào mái nhà.”
Ông Jack Rose nói thêm là hệ thống rất dễ dàng lắp đặt, bảo trì và hoạt động. Điều cần có là một mái nhà, máng xối, bể chứa và những ống, dẫn từ các máng xối qua một bộ lọc đến bể chứa.
Ông Jack Rose nói: “Tôi nói với mọi người là hứng nước mưa là điều dễ dàng nhất một người có thể làm được. Ý của tôi là… nếu bạn và tôi bị kẹt trên một hòn đảo, chúng ta lấy lá chuối và dẫn nước mưa chứa vào một dụng cụ nào đó, thật rất đơn giản. Như tại đây, chỉ là một dự án cuối tuần.”
Ông Jack nói thêm đây không chỉ là việc cung cấp nước sạch cho những hoàn cảnh như White Plumes, nhưng cũng là việc mang nước đến những khu vực bị hạn hán. Ông nói ngay cả như đang có một đợt khô hạn như hiện nay, qua thời gian sẽ có đủ mưa để cung cấp nước uống cho một ngôi nhà.
Ông Jack Rose nói: “Mỗi tuần tin hàng đầu đều nói thiếu nước tại những khu vực nông thôn. Theo tôi thì không thiếu nước cung cấp, nhưng thiếu nước nhận được.”
Nước nhận được, trong trường hợp này là qua việc hứng nước mưa.
Hãy xem là chỉ cần 2,5 centimét mưa để cung cấp khoảng 2.000 lít nước sạch chứa trong bể nước, bà Deb White Plume nói hệ thống này sẽ là chuẩn mực, không phải ngoại lệ.
Bà Deb White Plume nói: “Tôi nghĩ nước được sử dụng một cách không tôn trọng. Tôi nghĩ nước bị phí phạm. Nước bị ô nhiễm. Và tại Hoa Kỳ, tôi nghĩ đây là một tội khi một phần tư nước uống vào nhà chúng ta lại rời khỏi khi chúng ta dội cầu.”
Tại nhà Brooklyn, cháu của bà, sử dụng nước giếng để rửa chén bát, bà Deb White Plumes nói nước uống sạch - bất kể nguồn gốc - là một nguồn mà không ai có thể được lãng phí.
Đây là một buổi chiều Chủ Nhật đẹp trời tại trang trại White Plume - ngay phía bắc làng dành riêng Manderson.
Những con ngựa thong dong gặm cỏ - trên một cánh đồng rộng nhấp nhô trong khi hai con chó chạy lang thang ngửi tìm thức ăn.
Một vài thanh niên và thiếu nữ trẻ Lakota đang làm việc cật lực tại nhà của Alex và Deb White Plume, giúp Jack và Ron Rose nối những máng xối vào mái nhà.
Ông Jon Rose, người sáng lập tổ chức Waves for Water nói:
“Đây là một tổ chức bất vụ lợi giúp tiếp cận nước uống sạch tại nhiều nơi trên thế giới cần đến nước. Chúng tôi có những chương trình hoạt động tại 13 quốc gia… như Indonesia, Brazil, Afghanistan , Pakistan, Nicaragua, Ấn Độ…”
Danh sách các quốc gia này ngày càng dài. Là một người lướt sóng nhà nghề trước đây, ông Jon Rose đi vòng quanh thế giới trong 13 năm và thấy nhu cầu cần nước sạch tại nhiều quốc gia. Ông thành lập tổ chức Waves for Water vào năm 2009. Công ty của ông đang có mặt tại nhà của White Plume để lắp đặt một hệ thống hứng nước mưa giúp gia đình hứng nước uống sạch. Nhiều giếng nước tại khu dành riêng Pine Ridge bị ô nhiễm vì nhiều năm khai thác mỏ uranium trong vùng.
Ông Jon Rose nói: “Chúng tôi xem xét việc ô nhiễm uranium tại đây… Chúng tôi đã lọc nước tại nhiều nơi trên thế giới. Nhưng những hệ thống lọc chúng tôi dùng để xử lý ô nhiễm sinh học. Những hệ thống này không lọc được uranium. Nhưng chúng tôi cũng lắp đặt hệ thống hứng nước mưa tại châu Phi, cho các trường học châu Phi. Bố tôi là người chỉ đạo hệ thống hứng nước mưa. Do đó tôi nhìn Deb và Alex và nói… nước ngầm của hai bạn không tốt. Hãy bỏ đi và hứng nước mưa.”
Ông Jack Rose người chỉ đạo hệ thống hứng nước mưa nói:
“Chúng tôi có thể chọn bất cứ tòa nhà nào và biến thành một nơi hứng nước mưa, đơn giản bằng cách lắp những máng xối vào mái nhà.”
Ông Jack Rose nói thêm là hệ thống rất dễ dàng lắp đặt, bảo trì và hoạt động. Điều cần có là một mái nhà, máng xối, bể chứa và những ống, dẫn từ các máng xối qua một bộ lọc đến bể chứa.
Ông Jack Rose nói: “Tôi nói với mọi người là hứng nước mưa là điều dễ dàng nhất một người có thể làm được. Ý của tôi là… nếu bạn và tôi bị kẹt trên một hòn đảo, chúng ta lấy lá chuối và dẫn nước mưa chứa vào một dụng cụ nào đó, thật rất đơn giản. Như tại đây, chỉ là một dự án cuối tuần.”
Ông Jack nói thêm đây không chỉ là việc cung cấp nước sạch cho những hoàn cảnh như White Plumes, nhưng cũng là việc mang nước đến những khu vực bị hạn hán. Ông nói ngay cả như đang có một đợt khô hạn như hiện nay, qua thời gian sẽ có đủ mưa để cung cấp nước uống cho một ngôi nhà.
Ông Jack Rose nói: “Mỗi tuần tin hàng đầu đều nói thiếu nước tại những khu vực nông thôn. Theo tôi thì không thiếu nước cung cấp, nhưng thiếu nước nhận được.”
Nước nhận được, trong trường hợp này là qua việc hứng nước mưa.
Hãy xem là chỉ cần 2,5 centimét mưa để cung cấp khoảng 2.000 lít nước sạch chứa trong bể nước, bà Deb White Plume nói hệ thống này sẽ là chuẩn mực, không phải ngoại lệ.
Bà Deb White Plume nói: “Tôi nghĩ nước được sử dụng một cách không tôn trọng. Tôi nghĩ nước bị phí phạm. Nước bị ô nhiễm. Và tại Hoa Kỳ, tôi nghĩ đây là một tội khi một phần tư nước uống vào nhà chúng ta lại rời khỏi khi chúng ta dội cầu.”
Tại nhà Brooklyn, cháu của bà, sử dụng nước giếng để rửa chén bát, bà Deb White Plumes nói nước uống sạch - bất kể nguồn gốc - là một nguồn mà không ai có thể được lãng phí.
