Theo dõi trận chiến mà nhà cầm quyền Việt Nam phát động để chống lại một số trang web như Quan làm báo và Dân làm báo trong nước, tôi không thể không nhớ đến câu thành ngữ quen thuộc: dùng dao mổ trâu để đập ruồi.
So với hệ thống truyền thông chính thức và chính thống trong nước với cả gần 800 tờ báo các loại, trong đó có gần 200 tờ báo ngày và báo tuần, 63 tờ báo trung ương và 97 tờ báo địa phương, gần 70 đài phát thanh và truyền hình, hai tờ báo mạng Quan làm báo và Dân làm báo, cũng như tất cả các báo mạng hay blog độc lập khác, chỉ là những con ruồi. So với cả hệ thống chính quyền do đảng Cộng sản nắm giữ với hơn ba triệu đảng viên, hơn nửa triệu bộ đội và hàng mấy trăm ngàn công an cảnh sát, các tờ báo mạng ấy lại càng nhỏ xíu. Ngỡ đâu chỉ vo ve được như muỗi. Chỉ cần một ngón tay, nhà cầm quyền đã có thể làm cho chúng bẹp dí.
Nhưng không. Để chống lại các tờ báo mạng ấy, đích thân ông Thủ tướng phải ra tay. Ông không ra tay một mình. Ông huy động nguyên cả hệ thống truyền thông khổng lồ của ông vào một chiến dịch mang tầm vóc quốc gia để đánh nhau với hai con “ruồi” Quan làm báo và Dân làm báo. Báo in tấn công chúng. Báo nói tấn công chúng. Báo hình tấn công chúng. Báo mạng cũng tấn công chúng. Dường như có bao nhiêu vũ khí, nhà cầm quyền Việt Nam đều tung hết ra trận chiến này. Đủ thấy nó quyết liệt đến độ nào.
Nhưng cũng đủ thấy một số khía cạnh khác: Khi tung ra một chiến dịch rầm rộ như vậy, nhà cầm quyền đang tự nhận mình thua cuộc.
Thứ nhất, thua trên mặt trận tuyên truyền. Khi nhà cầm quyền cho "Những trang mạng đó rất nguy hiểm và có xu hướng lái độc giả theo một hướng khác, cái hướng là bác bỏ đường lối của chúng ta, làm cho người dân không còn tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Chính phủ và Nhà nước, không còn tin vào những cố gắng, nỗ lực mà chúng ta đang tiến hành hàng ngày để cải thiện mọi mặt đời sống kinh tế xã hội của đất nước, làm cho người dân kém tin vào chủ trương, chính sách đổi mới của chúng ta, kém tin vào chính sách đối nội, đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta”, họ gián tiếp thừa nhận là: một, những tờ báo mạng ấy được rất nhiều người đọc; hai, chúng có ảnh hưởng sâu sắc trong quần chúng; và ba, tất cả các tờ báo chính thống đều bất lực trong trận chiến phản tuyên truyền đối với những tờ báo mạng ấy.
Thứ hai, thua trên mặt trận kỹ thuật. Bình thường, với lực lượng an ninh mạng hùng hậu trong tay, trong đó có vô số chuyên viên được đào tạo để làm tin tặc, khi thấy có tờ báo mạng nào nguy hiểm, thủ trưởng chỉ cần búng tay một cái, cả đám sẽ xúm vào đánh cho sập ngay. Chuyện ấy, từ trước đến nhà cầm quyền Việt Nam vẫn làm. Làm một cách đầy tự hào. Vậy tại sao với Quan làm báo và Dân làm báo, họ lại không phá được? Mới đây, tối thứ ba, ngày 9 tháng 10, tin tặc tung một đợt tấn công dữ dội vào Quan làm báo, chiếm được tờ báo này khoảng mấy tiếng. Nhưng sau đó thì sao? Mấy tiếng đồng hồ sau, Quan làm báo lại hoạt động trở lại bình thường.
Thậm chí, số độc giả của nó còn tăng vọt hơn hẳn trước kia: Vụ tấn công của tin tặc trở thành một màn PR cho tờ báo mạng này! Không những không phá được Quan làm báo, nhà cầm quyền Việt Nam còn không biết ai đứng đằng sau nó. Họ cho công an lùng sục khắp nơi. Nhưng càng lùng sục lại càng chứng tỏ mình bất lực. Ít nhất về phương diện kỹ thuật và tình báo.
Thứ ba, thua trên mặt trận nhân tâm. Đối với các nhà báo và blogger độc lập, vốn rất yếu ớt, nhà nước càng hùng hổ và dữ dằn bao nhiêu, càng chứng minh mình độc tài và tàn bạo bấy nhiêu. Dưới mắt nhiều người, thái độ lồng lộn của một số nhà lãnh đạo Việt Nam trước các tờ báo mạng từng lên tiếng chỉ trích họ không khác gì phản ứng của những con thú bị chọc tức.
Thứ tư, thua trên mặt trận quốc tế. Báo chí quốc tế hiếm khi loan tin về Việt Nam. Thế nhưng gần đây, những tin tức về Việt Nam lại xuất hiện khá dồn dập, chủ yếu liên quan đến thái độ hung hãn của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đối với các tờ báo mạng và những bản án khắc nghiệt dành cho ba blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải. Nhờ những tin tức đó, người ngoại quốc biết đến những trang mạng như Quan làm báo và Dân làm báo, đồng thời, cũng biết thêm mức độ độc tài và tàn ác của nhà cầm quyền Việt Nam. Nhiều bạn bè của tôi, kể cả những người đang dạy về Chính trị học, vẫn băn khoăn không hiểu tại sao chính quyền lại đối xử với các tờ báo mạng như vậy. Một người hỏi tôi: “Họ khùng rồi chăng?”
Vâng, hình ảnh những người cầm búa hay mã tấu giận dữ quơ qua quơ lại để chém mấy con ruồi vo ve không thể không gợi ấn tượng nào khác về một thứ bệnh tâm thần.
Nói đến tâm thần, người ta thường nghĩ đến cá nhân. Người ta thường quên một sự thật: cả chế độ cũng có thể bị tâm thần.
Nhất là những chế độ đang ở đường cùng.
* Blog của Tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
So với hệ thống truyền thông chính thức và chính thống trong nước với cả gần 800 tờ báo các loại, trong đó có gần 200 tờ báo ngày và báo tuần, 63 tờ báo trung ương và 97 tờ báo địa phương, gần 70 đài phát thanh và truyền hình, hai tờ báo mạng Quan làm báo và Dân làm báo, cũng như tất cả các báo mạng hay blog độc lập khác, chỉ là những con ruồi. So với cả hệ thống chính quyền do đảng Cộng sản nắm giữ với hơn ba triệu đảng viên, hơn nửa triệu bộ đội và hàng mấy trăm ngàn công an cảnh sát, các tờ báo mạng ấy lại càng nhỏ xíu. Ngỡ đâu chỉ vo ve được như muỗi. Chỉ cần một ngón tay, nhà cầm quyền đã có thể làm cho chúng bẹp dí.
Nhưng không. Để chống lại các tờ báo mạng ấy, đích thân ông Thủ tướng phải ra tay. Ông không ra tay một mình. Ông huy động nguyên cả hệ thống truyền thông khổng lồ của ông vào một chiến dịch mang tầm vóc quốc gia để đánh nhau với hai con “ruồi” Quan làm báo và Dân làm báo. Báo in tấn công chúng. Báo nói tấn công chúng. Báo hình tấn công chúng. Báo mạng cũng tấn công chúng. Dường như có bao nhiêu vũ khí, nhà cầm quyền Việt Nam đều tung hết ra trận chiến này. Đủ thấy nó quyết liệt đến độ nào.
Nhưng cũng đủ thấy một số khía cạnh khác: Khi tung ra một chiến dịch rầm rộ như vậy, nhà cầm quyền đang tự nhận mình thua cuộc.
Thứ nhất, thua trên mặt trận tuyên truyền. Khi nhà cầm quyền cho "Những trang mạng đó rất nguy hiểm và có xu hướng lái độc giả theo một hướng khác, cái hướng là bác bỏ đường lối của chúng ta, làm cho người dân không còn tin vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Chính phủ và Nhà nước, không còn tin vào những cố gắng, nỗ lực mà chúng ta đang tiến hành hàng ngày để cải thiện mọi mặt đời sống kinh tế xã hội của đất nước, làm cho người dân kém tin vào chủ trương, chính sách đổi mới của chúng ta, kém tin vào chính sách đối nội, đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta”, họ gián tiếp thừa nhận là: một, những tờ báo mạng ấy được rất nhiều người đọc; hai, chúng có ảnh hưởng sâu sắc trong quần chúng; và ba, tất cả các tờ báo chính thống đều bất lực trong trận chiến phản tuyên truyền đối với những tờ báo mạng ấy.
Thứ hai, thua trên mặt trận kỹ thuật. Bình thường, với lực lượng an ninh mạng hùng hậu trong tay, trong đó có vô số chuyên viên được đào tạo để làm tin tặc, khi thấy có tờ báo mạng nào nguy hiểm, thủ trưởng chỉ cần búng tay một cái, cả đám sẽ xúm vào đánh cho sập ngay. Chuyện ấy, từ trước đến nhà cầm quyền Việt Nam vẫn làm. Làm một cách đầy tự hào. Vậy tại sao với Quan làm báo và Dân làm báo, họ lại không phá được? Mới đây, tối thứ ba, ngày 9 tháng 10, tin tặc tung một đợt tấn công dữ dội vào Quan làm báo, chiếm được tờ báo này khoảng mấy tiếng. Nhưng sau đó thì sao? Mấy tiếng đồng hồ sau, Quan làm báo lại hoạt động trở lại bình thường.
Thậm chí, số độc giả của nó còn tăng vọt hơn hẳn trước kia: Vụ tấn công của tin tặc trở thành một màn PR cho tờ báo mạng này! Không những không phá được Quan làm báo, nhà cầm quyền Việt Nam còn không biết ai đứng đằng sau nó. Họ cho công an lùng sục khắp nơi. Nhưng càng lùng sục lại càng chứng tỏ mình bất lực. Ít nhất về phương diện kỹ thuật và tình báo.
Thứ ba, thua trên mặt trận nhân tâm. Đối với các nhà báo và blogger độc lập, vốn rất yếu ớt, nhà nước càng hùng hổ và dữ dằn bao nhiêu, càng chứng minh mình độc tài và tàn bạo bấy nhiêu. Dưới mắt nhiều người, thái độ lồng lộn của một số nhà lãnh đạo Việt Nam trước các tờ báo mạng từng lên tiếng chỉ trích họ không khác gì phản ứng của những con thú bị chọc tức.
Thứ tư, thua trên mặt trận quốc tế. Báo chí quốc tế hiếm khi loan tin về Việt Nam. Thế nhưng gần đây, những tin tức về Việt Nam lại xuất hiện khá dồn dập, chủ yếu liên quan đến thái độ hung hãn của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đối với các tờ báo mạng và những bản án khắc nghiệt dành cho ba blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải. Nhờ những tin tức đó, người ngoại quốc biết đến những trang mạng như Quan làm báo và Dân làm báo, đồng thời, cũng biết thêm mức độ độc tài và tàn ác của nhà cầm quyền Việt Nam. Nhiều bạn bè của tôi, kể cả những người đang dạy về Chính trị học, vẫn băn khoăn không hiểu tại sao chính quyền lại đối xử với các tờ báo mạng như vậy. Một người hỏi tôi: “Họ khùng rồi chăng?”
Vâng, hình ảnh những người cầm búa hay mã tấu giận dữ quơ qua quơ lại để chém mấy con ruồi vo ve không thể không gợi ấn tượng nào khác về một thứ bệnh tâm thần.
Nói đến tâm thần, người ta thường nghĩ đến cá nhân. Người ta thường quên một sự thật: cả chế độ cũng có thể bị tâm thần.
Nhất là những chế độ đang ở đường cùng.
* Blog của Tiến sĩ Nguyễn Hưng Quốc là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
