Việc sửa đổi Hiến pháp được lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam coi là sự việc hệ trọng nhất trong năm nay. Họ dự định phiên họp đầu năm đưa ra bản dự thảo đầu tiên, phiên họp giữa năm - hiện đang diễn ra - bổ sung thành một bản dự thảo mới, và cuối năm vào tháng 10 sẽ thông qua bản dự án cuối cùng, thành bản Hiến pháp mới.
Hà Nội long trọng tuyên bố Hiến pháp là đạo luật gốc của quốc gia, rằng ý chí của nhân dân có ý nghĩa quyết định, rằng sẽ lấy ý kiến của toàn dân và những ý kiến xác đáng của nhân dân sẽ được tiếp thu trong bản Hiến pháp mới, theo tinh thần lấy dân làm gốc.
Cho đến nay, ai cũng có thể thấy rõ là họ nói vậy nhưng không mảy may làm như họ nói. Việc lấy ý kiến của nhân dân chỉ là hình thức, có thể nói trắng ra là «vờ vịt». Trên thực tế, mọi sự đều phải theo ý kiến của Bộ Chính trị, không được trệch ra ngoài một ly. Các cuộc thảo luận ở Quốc hội chỉ là trò độc diễn nhạt nhẽo, những màn kịch vụng về, thách thức trí tuệ của mọi công dân đã trưỏng thành, am hiểu tình hình.
Đã có nhiều lập luận kỳ khôi. Có đại biểu muốn giữ nguyên tên nước là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (CHXHCNVN), biện luận rằng danh xưng như thế đã quá quen thuộc với nhân dân ta và nhân dân thế giới hơn 30 năm rồi, biết bao ký kết với quốc tế, với Liên Hiệp Quốc đã dùng danh xưng ấy rồi, nên không nên xáo trộn nữa. Hơn nữa đây là định hướng cho tương lai cả nước quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) với mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội tiến bộ, dân chủ bình đẳng, văn minh, không nên bỏ đi. Lại có đại biểu viện cớ là thay danh xưng của nước ta sẽ dẫn đến phải thay trong biết bao danh xưng khác, trên công văn, giấy tờ, bảng hiệu ở khắp mọi nơi, mọi cấp, mọi ngành, chi phí hành chính sẽ vô cùng tốn kém.
Toàn là những điều ngụy biện, không mảy may có giá trị, trước lập luận vững vàng rằng CNXH chưa ai hình dung nổi hình thù ra sao, bao giờ đạt đến, lại đã phá sản hoàn toàn trong các thể nghiệm ở hàng chục nước, bị coi là tội ác, không có một lý do gì để giữ lại.
Còn 2 cái cớ là «đã quen» và «tốn kém» rất dễ bị bẻ gẫy. Tại sao trước kia danh xưng VN Dân chủ Cộng hòa tồn tại hơn 35 năm, với nhiều hội nghị và ký kết với quốc tế, với Liên Hiệp Quốc, đã quen với Việt Nam và thế giới, khi cần vẫn phải thay bởi danh xưng CHXHCNVN vào năm 1980? Lúc ấy sao lại bỏ qua cái cớ «đã quen» và «tốn kém» để thay tên nước? Hóa ra họ muốn nói xuôi hay nói ngược đều được, rất tùy tiện.
Còn việc chi phí hành chính quá lớn, cần tiết kiệm, cũng là lý sự cùn. Chi phí hành chính cần thiết có thấm vào đâu so với lãng phí hàng ngàn tỷ đồng ở Dung Quất, hàng mấy chục ngàn tỷ cho Vinashin, với cái núi nợ của các tổng công ty quốc doanh lên đến mấy trăm nghìn tỷ đồng nữa, có đại biểu nào dám ngăn ngừa trước?
Cuộc thảo luận về sửa đổi Hiến pháp là sự kiện nổi bật về tình trạng «anh đi đường anh, tôi đường tôi». Nói rõ ra là « đảng đi đường đảng, dân đường dân». Dân muốn thay đổi vài điều cơ bản cần thiết rất hợp với thực tế, còn đảng muốn thay hàng trăm chỗ lặt vặt nhưng không đổi một điều nào có thể gọi là đổi.
Hiện nay các vấn đề cơ bản nhất đều đối lập triệt để như vậy.
Bộ Chính trị của đảng muốn duy trì tên nước là CHXHCNVN, muốn giữ tên đảng là đảng Cộng sản, mà không lý giải nổi thế nào là CNXH, thế nào là chủ nghĩa CS, bao giờ thì có CNXH và CNCS, trong khi đại bộ phận nhân dân, nông dân, lao động, trí thức, doanh nhân đều muốn từ bỏ những danh xưng cổ lỗ, giáo điều, ảo tưởng, không thực tế ấy.
Bộ Chính trị muốn duy trị bằng mọi giá nền độc quyền đảng trị thể hiện trong Điều 4, trong khi một tỷ lệ lớn nhân dân, trí thức, nông dân, lao động muốn bỏ, cho rằng niềm tin phải tự nó tồn tại và luôn biến đổi không thể áp đặt và bất biến. Dân nhìn rất rõ độc đảng là phản dân chủ, là nuôi dưỡng tệ chuyên quyền, quan liêu, tham nhũng, là phá hoại đất nước.
Để cố áp đặt bằng mọi giá, kể cả bằng cái giá trơ mặt trước sự lật tẩy thái độ giả dối, ăn gian của Bộ Chính trị do những công dân bình thường thực hiện, lãnh đạo đã tỏ rõ thêm thái độ khinh dân, xa dân, một mực đối lập với dân, trái ngược với phương châm họ vừa đưa ra ở Hội nghị Trung ương 7 vừa qua là «trọng dân, gần dân, hiểu dân và tin dân».
Việc gì mà Bộ Chính trị phải ra lệnh bắt khẩn cấp blogger Trương Duy Nhất, vội đóng blog Một góc nhìn khác của nhà báo này, khi ông Nhất vừa làm một cuộc thăm dò của riêng mình về mức độ tín nhiệm của một số uỷ viên Bộ Chính trị và các viên chức cao cấp nhất trong chính phủ và Quốc hội, ngay trước khi Quốc hội lấy (thăm dò) phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm 49 nhân vật.
Họ bị chạm nọc. Vì những con số họ đưa ra là đã có 26 triệu ý kiến góp ý vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp, rồi trên 70% ý kiến muốn giữ nguyên danh xưng của nước hiện nay…đều là ngụy tạo, bịa đặt, vô lý, dựng đứng tùy hứng, không có ai kiểm tra. Việc lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm sắp diễn ra cũng sẽ là những trò hề được biết trước như thế.
Nhà báo Trương Duy Nhất bộc trực, ngay thẳng, tuy không thuộc tổ chức nào, đảng phái nào, đã thực hiện việc thăm dò dư luận của riêng mình, và đưa ra những tỷ lệ ngược với những con số do bộ máy đảng sắp đưa ra. Nhà báo này đã không chịu đi theo con đường của đảng, dứt khoát đi vào con đường ngay thật, phản ánh đúng sự thật của lòng dân.
Cũng chính vì những lý do tương tự mà Bộ Chính trị đã giải thể trên thực tế Viện điều tra dư luận xã hội được lập ra ngay sau khi Việt Nam hội nhập với thế giới. Lúc này là dịp tốt để các chiến sỹ dân chủ và các blog tự do lập ra một cơ quan điều tra dư luận xã hội một cách công bằng, công khai, vô tư như ở nhiều nước dân chủ văn minh.
Điện thoại đã phổ cập, điện thoại cầm tay không còn hiếm, máy tính điện tử cũng được dùng rộng rãi, nhân dân sẽ rất hoan nghênh khi cơ quan điều tra dư luận xã hội định kỳ công bố kết quả điều tra của mình về sự kiện này, nhân vật nọ, theo nhiều mẫu người, độ tuổi, nghề nghiệp, địa phương trong xã hội (như trong chừng 1.000 người). Đây sẽ là một công cụ có hiệu quả và đáng tin cậy để phản ánh lòng dân một cách trung thực.
Lúc ấy cái hiện tượng «đảng đi đường đảng, dân đường dân» sẽ rõ rệt, không ai còn có thể nhập nhằng «lòng đảng là ý dân» được nữa. Lúc ấy các đại biểu Quốc hội sẽ phải suy nghĩ mình đại biểu cho ai đây, cho đảng hay cho đa số nhân dân.
Sự chia tay này sẽ là tất yếu, vì khi Bộ Chính trị đã coi dân là thù để đàn áp, đa số đảng viên CS ở cơ sở sẽ ngả về phía nhân dân . Lúc này còn có đảng viên CS nào tin rằng 16 ủy viên Bộ Chính trị nắm trọn quyền lực hiện nay đang đặt quyền lợi của toàn dân lên trên hết. Vì sự thật đã rõ ràng là họ đang đặt quyền lợi riêng tư của phe nhóm lên trên hết.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Hà Nội long trọng tuyên bố Hiến pháp là đạo luật gốc của quốc gia, rằng ý chí của nhân dân có ý nghĩa quyết định, rằng sẽ lấy ý kiến của toàn dân và những ý kiến xác đáng của nhân dân sẽ được tiếp thu trong bản Hiến pháp mới, theo tinh thần lấy dân làm gốc.
Cho đến nay, ai cũng có thể thấy rõ là họ nói vậy nhưng không mảy may làm như họ nói. Việc lấy ý kiến của nhân dân chỉ là hình thức, có thể nói trắng ra là «vờ vịt». Trên thực tế, mọi sự đều phải theo ý kiến của Bộ Chính trị, không được trệch ra ngoài một ly. Các cuộc thảo luận ở Quốc hội chỉ là trò độc diễn nhạt nhẽo, những màn kịch vụng về, thách thức trí tuệ của mọi công dân đã trưỏng thành, am hiểu tình hình.
Đã có nhiều lập luận kỳ khôi. Có đại biểu muốn giữ nguyên tên nước là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (CHXHCNVN), biện luận rằng danh xưng như thế đã quá quen thuộc với nhân dân ta và nhân dân thế giới hơn 30 năm rồi, biết bao ký kết với quốc tế, với Liên Hiệp Quốc đã dùng danh xưng ấy rồi, nên không nên xáo trộn nữa. Hơn nữa đây là định hướng cho tương lai cả nước quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) với mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội tiến bộ, dân chủ bình đẳng, văn minh, không nên bỏ đi. Lại có đại biểu viện cớ là thay danh xưng của nước ta sẽ dẫn đến phải thay trong biết bao danh xưng khác, trên công văn, giấy tờ, bảng hiệu ở khắp mọi nơi, mọi cấp, mọi ngành, chi phí hành chính sẽ vô cùng tốn kém.
Toàn là những điều ngụy biện, không mảy may có giá trị, trước lập luận vững vàng rằng CNXH chưa ai hình dung nổi hình thù ra sao, bao giờ đạt đến, lại đã phá sản hoàn toàn trong các thể nghiệm ở hàng chục nước, bị coi là tội ác, không có một lý do gì để giữ lại.
Còn 2 cái cớ là «đã quen» và «tốn kém» rất dễ bị bẻ gẫy. Tại sao trước kia danh xưng VN Dân chủ Cộng hòa tồn tại hơn 35 năm, với nhiều hội nghị và ký kết với quốc tế, với Liên Hiệp Quốc, đã quen với Việt Nam và thế giới, khi cần vẫn phải thay bởi danh xưng CHXHCNVN vào năm 1980? Lúc ấy sao lại bỏ qua cái cớ «đã quen» và «tốn kém» để thay tên nước? Hóa ra họ muốn nói xuôi hay nói ngược đều được, rất tùy tiện.
Còn việc chi phí hành chính quá lớn, cần tiết kiệm, cũng là lý sự cùn. Chi phí hành chính cần thiết có thấm vào đâu so với lãng phí hàng ngàn tỷ đồng ở Dung Quất, hàng mấy chục ngàn tỷ cho Vinashin, với cái núi nợ của các tổng công ty quốc doanh lên đến mấy trăm nghìn tỷ đồng nữa, có đại biểu nào dám ngăn ngừa trước?
Cuộc thảo luận về sửa đổi Hiến pháp là sự kiện nổi bật về tình trạng «anh đi đường anh, tôi đường tôi». Nói rõ ra là « đảng đi đường đảng, dân đường dân». Dân muốn thay đổi vài điều cơ bản cần thiết rất hợp với thực tế, còn đảng muốn thay hàng trăm chỗ lặt vặt nhưng không đổi một điều nào có thể gọi là đổi.
Hiện nay các vấn đề cơ bản nhất đều đối lập triệt để như vậy.
Bộ Chính trị của đảng muốn duy trì tên nước là CHXHCNVN, muốn giữ tên đảng là đảng Cộng sản, mà không lý giải nổi thế nào là CNXH, thế nào là chủ nghĩa CS, bao giờ thì có CNXH và CNCS, trong khi đại bộ phận nhân dân, nông dân, lao động, trí thức, doanh nhân đều muốn từ bỏ những danh xưng cổ lỗ, giáo điều, ảo tưởng, không thực tế ấy.
Bộ Chính trị muốn duy trị bằng mọi giá nền độc quyền đảng trị thể hiện trong Điều 4, trong khi một tỷ lệ lớn nhân dân, trí thức, nông dân, lao động muốn bỏ, cho rằng niềm tin phải tự nó tồn tại và luôn biến đổi không thể áp đặt và bất biến. Dân nhìn rất rõ độc đảng là phản dân chủ, là nuôi dưỡng tệ chuyên quyền, quan liêu, tham nhũng, là phá hoại đất nước.
Để cố áp đặt bằng mọi giá, kể cả bằng cái giá trơ mặt trước sự lật tẩy thái độ giả dối, ăn gian của Bộ Chính trị do những công dân bình thường thực hiện, lãnh đạo đã tỏ rõ thêm thái độ khinh dân, xa dân, một mực đối lập với dân, trái ngược với phương châm họ vừa đưa ra ở Hội nghị Trung ương 7 vừa qua là «trọng dân, gần dân, hiểu dân và tin dân».
Việc gì mà Bộ Chính trị phải ra lệnh bắt khẩn cấp blogger Trương Duy Nhất, vội đóng blog Một góc nhìn khác của nhà báo này, khi ông Nhất vừa làm một cuộc thăm dò của riêng mình về mức độ tín nhiệm của một số uỷ viên Bộ Chính trị và các viên chức cao cấp nhất trong chính phủ và Quốc hội, ngay trước khi Quốc hội lấy (thăm dò) phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm 49 nhân vật.
Họ bị chạm nọc. Vì những con số họ đưa ra là đã có 26 triệu ý kiến góp ý vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp, rồi trên 70% ý kiến muốn giữ nguyên danh xưng của nước hiện nay…đều là ngụy tạo, bịa đặt, vô lý, dựng đứng tùy hứng, không có ai kiểm tra. Việc lấy phiếu tín nhiệm và bỏ phiếu tín nhiệm sắp diễn ra cũng sẽ là những trò hề được biết trước như thế.
Nhà báo Trương Duy Nhất bộc trực, ngay thẳng, tuy không thuộc tổ chức nào, đảng phái nào, đã thực hiện việc thăm dò dư luận của riêng mình, và đưa ra những tỷ lệ ngược với những con số do bộ máy đảng sắp đưa ra. Nhà báo này đã không chịu đi theo con đường của đảng, dứt khoát đi vào con đường ngay thật, phản ánh đúng sự thật của lòng dân.
Cũng chính vì những lý do tương tự mà Bộ Chính trị đã giải thể trên thực tế Viện điều tra dư luận xã hội được lập ra ngay sau khi Việt Nam hội nhập với thế giới. Lúc này là dịp tốt để các chiến sỹ dân chủ và các blog tự do lập ra một cơ quan điều tra dư luận xã hội một cách công bằng, công khai, vô tư như ở nhiều nước dân chủ văn minh.
Điện thoại đã phổ cập, điện thoại cầm tay không còn hiếm, máy tính điện tử cũng được dùng rộng rãi, nhân dân sẽ rất hoan nghênh khi cơ quan điều tra dư luận xã hội định kỳ công bố kết quả điều tra của mình về sự kiện này, nhân vật nọ, theo nhiều mẫu người, độ tuổi, nghề nghiệp, địa phương trong xã hội (như trong chừng 1.000 người). Đây sẽ là một công cụ có hiệu quả và đáng tin cậy để phản ánh lòng dân một cách trung thực.
Lúc ấy cái hiện tượng «đảng đi đường đảng, dân đường dân» sẽ rõ rệt, không ai còn có thể nhập nhằng «lòng đảng là ý dân» được nữa. Lúc ấy các đại biểu Quốc hội sẽ phải suy nghĩ mình đại biểu cho ai đây, cho đảng hay cho đa số nhân dân.
Sự chia tay này sẽ là tất yếu, vì khi Bộ Chính trị đã coi dân là thù để đàn áp, đa số đảng viên CS ở cơ sở sẽ ngả về phía nhân dân . Lúc này còn có đảng viên CS nào tin rằng 16 ủy viên Bộ Chính trị nắm trọn quyền lực hiện nay đang đặt quyền lợi của toàn dân lên trên hết. Vì sự thật đã rõ ràng là họ đang đặt quyền lợi riêng tư của phe nhóm lên trên hết.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
