Đặc sứ Mỹ: Miền Đông Ukraine sống dưới ‘nền cai trị khủng bố’

Một nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đặc trách châu Âu cho biết, người dân ở nhiều vùng rộng lớn thuộc miền đông Ukraine bị chiến tranh tàn phá và Crimea đang sống dưới "nền cai trị khủng bố" gây nên bởi dòng khí tài quân sự mới của Nga.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Victoria Nuland hôm thứ Ba phát biểu trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ rằng xe tăng, xe bọc thép và trọng pháo của Nga đã đổ qua biên giới trong những ngày gần đây.

"Nga và những con rối ly khai của họ đã khơi ra tình trạng bạo lực và cướp bóc không kể xiết," bà nói. "Đây là một cuộc xung đột do Điện Kremlin dựng lên và kiểm soát, được thổi bùng bằng xe tăng và vũ khí hạng nặng của Nga và được tài trợ từ tiền của người đóng thuế ở Nga."

Bà Nuland cũng nói với ủy ban rằng chính quyền Obama vẫn chưa quyết định có nên cung cấp vũ khí phòng vệ cho chính phủ Kiev hay không trong cuộc chiến với thành phần ly khai được Moscow hậu thuẫn gần biên giới Nga. Bà cho biết đang có những cuộc bàn luận về sự trợ giúp này trong khi các quan chức chính quyền theo dõi thỏa thuận ngừng bắn đạt được vào ngày 15 tháng

Trong một diễn biến có liên quan, đại sứ Đức ở Mỹ Peter Wittig hôm thứ Hai cho biết Tổng thống Barack Obama đã quyết định không cung cấp vũ khí sát thương cho Kiev vào thời điểm này, sau cuộc hội đàm gần đây với Thủ tướng Đức Angela Merkel.

Ông Wittig nói với hãng tin AP rằng bất kỳ động thái nào như vậy cần được cân nhắc thận trọng, vì khả năng cung cấp loại vũ khí đó cho Ukraine - một quốc gia không phải là thành viên NATO - có thể khiến Nga leo thang quân sự. "Phương Tây phải chuẩn bị đầy đủ để tiến vào logic quân sự đó về vấn đề miền đông Ukraine."

Những người chống đối sự trợ giúp này cũng lập luận rằng phương Tây có đổ bao nhiêu vũ khí vào Ukraine cũng không thể chặn đứng nỗ lực quân sự đầy quyết tâm của quân đội Nga. Các nhà phân tích nói quân đội Nga lớn hơn ít nhất bốn lần so với quân đội Ukraine, với số lượng xe tăng nhiều gấp hai và chiến đấu cơ nhiều gấp sáu.

Trong khi đó hôm thứ Hai, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko nói phiến quân đã rút một lượng "đáng kể" vũ khí hạng nặng khỏi tiền tuyến ở miền đông, theo quy định của thỏa thuận ngừng bắn được quốc tế điều giải. Ông cũng cho biết chính phủ của ông đã rút lại "phần lớn" vũ khí của mình.

Nhưng ông Poroshenko, trong phát biểu trên truyền hình, không nhắc tới việc Nga tăng cường khí tài quân sự như bà Nuland mô tả và được báo cáo riêng biệt trong những ngày gần đây bởi những quan sát viên châu Âu và các nhà phân tích phương Tây.