Tòa bảo hiến Nam Triều Tiên hôm thứ Sáu 10/3 ra phán quyết chính thức phế truất Tổng thống Park Geun Hye. Quyền Tổng thống Hwang Kyo-ahn sẽ định ngày bầu cử tổng thống mới trong vòng 60 ngày.
Tòa bảo hiến Nam Triều Tiên biểu quyết nhất trí ủng hộ đề nghị luận tội Tổng thống Park Geun Hye.
Quyền Chánh thẩm Lee Jung-mi đọc phán quyết của Tòa bảo hiến tại Seoul hôm thứ Sáu:
"Với kết quả biểu quyết nhất trí của các thẩm phán, chúng tôi tuyên bố giữ quyết định luận tội. Tổng thống Park Geun Hye bị phế truất."
Chánh thẩm Lee Jung-mi nói “hành động vi phạm Hiến pháp và luật lệ của bà Park phản bội sự tin tưởng của công chúng.
Cáo buộc chính đối với bà Park là bà đã thông đồng với người bạn lâu năm Choi Soon-sil tống tiền các tập đoàn Hàn Quốc, buộc họ đóng góp 70 triệu đôla cho hai quỹ mờ ám để đổi lại những ưu đãi.
Cũng có những cáo buộc khác liên quan đến việc bà Park bị cho là không sát sao khi xử lý với thảm họa chìm phà Sewol trong đó có hơn 300 người thiệt mạng, và bà Choi đã sử dụng những mối quan hệ với tổng thống để đưa con gái vào học tại một trường đại học uy tín.
Bà Park luôn nhất mực phủ nhận các cáo buộc đó.
Tòa án cũng nói rõ rằng phán quyết của tòa tập trung xác định tính hợp pháp của việc Quốc hội phế truất tổng thống, chứ không phải để xác định có tội hay vô tội.
Quyền Tổng thống Hwang Kyo-ahn nói: “Chúng tôi phải bảo đảm ổn định và trật tự xã hội nhằm tránh gây thêm mâu thuẫn trong nước và giải quyết những lo ngại trong và ngoài nước bằng việc quản lý đất nước ổn định.”
Phản ứng của các thủ lãnh chính trị
Bà Park, 64 tuổi, trở thành tổng thống dân cử đương chức đầu tiên của Hàn Quốc bị phế truất. Tuy nhiên bà là tổng thống thứ hai của nước này trải qua tiến trình luận tội. Năm 2004, cựu Tổng thống Roh Moo-hyun bị Quốc hội ngưng chức nhưng hai tháng sau ông được tòa án phục chức.
Ông In myung-jin, quyền lãnh đạo Ðảng Tự do theo chủ trương bảo thủ của bà Park nói rằng đảng của ông tôn trọng “giá trị lớn lao của hiến pháp và dân chủ” và “tôn trọng phán quyết” của tòa án. Ông nói:
"Từ thời điểm này, Đảng Tự do Triều Tiên không còn là đảng cầm quyền nữa."
Ông Choo Mi-ae, thủ lãnh của Ðảng Dân chủ đối lập hoan nghênh phán quyết của tòa như là một chiến thắng lịch sử của sức mạnh dân chủ nhân dân, đánh bại một chính phủ vi phạm luật pháp và doanh nghiệp độc quyền.
Phản ứng của Mỹ
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Mark Toner ra một thông cáo rằng: “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Thủ tướng Hwang trong thời gian cầm quyền còn lại của ông trong tư cách là quyền tổng thống, và chúng tôi hy vọng về một quan hệ hữu ích tích cực với bất cứ lãnh đạo mới nào mà nhân dân Nam Triều Tiên sẽ bầu lên sắp tới.”
Ông Toner nhấn mạnh rằng quyết định luận tội tổng thống là “một vấn đề nội bộ của Nam Triều Tiên mà Hoa Kỳ không xen vào,” và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục là một “một nước bạn, một đối tác, một đồng minh kiên định” của Nam Triều Tiên.
Quân đội Nam Triều Tiên được đặt trong tình trạng cảnh giác cao sau phán quyết của tòa để đề phòng Bắc Triều Tiên có thể lợi dụng tình hình xáo trộn chính trị đang diễn ra tại Nam Hàn.
Bầu cử tổng thống mới
Theo Hiến pháp, Quyền Tổng thống kiêm Thủ tướng Hwang Kyo-ahn phải định ngày bầu cử tổng thống mới trong vòng 60 ngày.
Các thủ lãnh đối lập kêu gọi ngưng thực thi các chính sách của tổng thống bị luận tội cho đến khi có tổng thống mới.
Ðảng Dân chủ Triều Tiên cũng kêu gọi ngưng lại việc triển khai hệ thống phòng thủ phi đạn THAAD của Mỹ.
Nhiều thủ lãnh chính trị cấp tiến muốn đi theo hướng tiếp cận ít đối đầu hơn để giải quyết những căng thẳng với Bắc Hàn về chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Luận tội
Trong khi đương chức tổng thống, bà Park được miễn tố, nhưng sau khi bị phế truất, bà có thể bị truy tố hình sự. Hồi đầu tuần, một thẩm phán đặc trách được chỉ định để điều tra vụ bê bối bà Park bị cáo buộc đã sai phạm với nhiều tội danh, trong đó có tội thông đồng tham nhũng với tập đoàn Samsung.
Phó chủ tịch Samsung Lee Jae-yong và 9 giới chức lãnh đạo khác của tập đoàn này bị truy tố liên quan đến việc đóng góp hơn 37 triệu đôla cho hai quỹ của bà Choi để được chính phủ tiếp tay cho một vụ sáp nhập doanh nghiệp quan trọng. Nếu bị kết tội, ông Lee có thể lãnh án tù đến 20 năm.
Biểu tình
Hai người đã thiệt mạng trong các cuộc biểu tình với hàng ngàn người ủng hộ và chống đối bà Park tập trung bên ngoài tòa án. Hơn 21.000 cảnh sát được triển khai để ngăn bạo động giữa các nhóm biểu tình. Đường phố gần tòa án đã bị đóng lại.
Những người chống bà Park hoan nghênh phán quyết của tòa. Một cuộc thăm dò mới đây cho thấy 79% người dân Nam Triều Tiên nói họ ủng hộ quyết định luận tội bà Park.
