Hai nghị sĩ quốc hội Mỹ hôm 16/3 đưa ra dự luật nhằm chế tài Trung Quốc về các hành động trên Biển Đông và biển Hoa Đông.
Dự luật do Thượng nghị sĩ Marco Rubio của đảng Cộng hòa và Ben Cardin của đảng Dân chủ đề xuất, sẽ trừng phạt các cá nhân và thực thể Trung Quốc tham gia các hoạt động bất hợp pháp của Bắc Kinh trên 2 vùng biển này.
Trong thông cáo báo chí ra ngày 15/3, ông Rubio, thành viên cao cấp của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Tiểu ban Đông Á-Thái Bình Dương của Thượng viện nói: “Hành động bất hợp pháp của Trung Quốc trên biển Đông đe dọa an ninh và thương mại khu vực. Những vụ vi phạm trắng trợn các tiêu chuẩn quốc tế đang diễn ra và không thể được bỏ qua, và các biện pháp trừng phạt được ghi trong luật này là một cảnh báo đối với Bắc Kinh rằng Hoa Kỳ thật sự nghiêm túc và có ý định buộc những người vi phạm phải chịu trách nhiệm về hành động của mình."
Thượng nghị sĩ Cardin, thành viên của Ủy ban Đối ngoại thượng viện, nói trong thông cáo báo chí do Văn phòng của thượng nghị sỹ Rubio đưa ra: “Trong những năm gần đây, chúng ta đã thấy một Trung Quốc ngày càng gây hấn hơn trên biển, trấn áp và đe dọa các nước láng giềng ở cả Biển Hoa Đông lẫn Biển Đông, đồng thời sử dụng mối đe dọa về sức mạnh quân sự để giải quyết các vụ tranh chấp lãnh thổ và khu vực, Trung Quốc còn thực hiện chiến dịch rầm rộ xây đảo và quân sự hóa các đảo này, đe dọa sự ổn định trong khu vực.”
Thượng nghị sĩ Cardin đại diện bang Maryland kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ “phải minh bạch về các lợi ích quốc gia lâu dài của chúng ta trong các hoạt động tự do thương mại, tự do hàng hải và giải quyết hòa bình những vụ tranh chấp qua ngã ngoại giao, phù hợp với luật pháp quốc tế. Làm như thế nào để bảo vệ các lợi ích quốc gia và lợi ích của các đồng minh và đối tác của chúng ta hầu duy trì một nền trật tự dựa trên luật pháp cho khu vực Châu Á Thái Bình Dương.”
Ông Cardin nói thêm rằng luật này cung cấp những công cụ và sự lựa chọn mới cho các chính sách của Mỹ trong khu vực và ông lấy làm “vui mừng được cùng Thượng nghị sĩ Rubio tham gia vào nỗ lực này."
Reuters hôm 16/3 tường thuật rằng Trung Quốc đã bắt đầu xây dựng các công trình mới trong Biển Đông, dựa trên những hình ảnh vệ tinh mới. Đây là một dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang tiếp tục củng cố khả năng quân sự trên tuyến hàng hải thương mại vô cùng quan trọng này.
Đạo luật trừng phạt Biển Đông và Biển Hoa Đông của Hoa Kỳ, nếu được thông qua sẽ:
• Buộc Tổng thống áp đặt các biện pháp trừng phạt và cấm nhập cảnh đối với các cá nhân và thực thể Trung Quốc tham gia các dự án xây dựng và phát triển trên các vùng biển liên hệ, cũng như những người đe doạ đến hòa bình, an ninh hoặc sự ổn định trên Biển Đông (SCS) hoặc Biển Hoa Đông (ECS);
• Áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các tổ chức tài chính nước ngoài cố ý tiến hành hoặc tạo điều kiện cho một giao dịch tài chính lớn cho các cá nhân và tổ chức bị xử phạt, trong trường hợp Trung Quốc thực hiện một số hành động nhất định trên Biển Đông và Biển Hoa Đông, kể cả tuyên bố một khu nhận dạng phòng không hoặc tăng cường hoạt động trên bãi cạn Scarborough;
• Lập hồ sơ về các cá nhân và tổ chức tham gia các hoạt động đáng bị trừng phạt, kể cả nhân viên làm việc cho một số công ty Trung Quốc;
• Cấm xuất bản các tài liệu mô tả Biển Đông hoặc Biển Hoa Đông như là một phần thuộc Trung Quốc, các dự án đầu tư vào Biển Đông hay Biển Hoa Đông, hay công nhận việc sáp nhập Biển Đông hoặc Biển Hoa Đông;
• Hạn chế viện trợ nước ngoài cho các nước công nhận chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông hoặc Biển Hoa Đông.
Thượng nghị sĩ Rubio, hiện là chủ tịch Ủy ban Hành pháp Quốc hội về vấn đề Trung Quốc (CECC), đã đưa ra một phiên bản của dự luật này vào tháng 12 vừa qua.
