Trước khi bà Wenxia Man bị bắt vì tội làm môi giới bán thiết bị quân sự trị giá 50 triệu đôla cho chính phủ Trung Quốc, bà Man biết rõ những rủi ro của việc làm này.
Theo hồ sơ của tòa án liên bang, trong các cuộc đối thoại với một nhân viên mật vụ của chính phủ liên bang đóng vai bên bán, người phụ nữ ở California này thừa nhận bà biết việc buôn lậu 3 động cơ phản lực và một máy bay không người lái ra khỏi nước Mỹ là bất hợp pháp.
Giới hữu trách cho biết tuy vậy bà vẫn tiếp tục liên lạc với người giả làm bên bán, và một “gián điệp công nghệ” Trung Quốc tên Xinsheng Zhang, người làm gián điệp cho chính phủ Trung Quốc để nhập khẩu thiết bị và dữ liệu công nghệ.
Bà Man, 45 tuổi, còn dùng tên là Wency, có gia đình với hai đứa con nhỏ, làm phó chủ tịch một công ty phụ tùng công nghệ ở San Diego, bị tuyên án 50 tháng tù vì vai trò của bà trong âm mưu này. Một thẩm phán đã ra phán quyết tại tòa án bang Florida hồi tuần trước.
Bà Mam làm môi giới để được trả 1 triệu đôla huê hồng nếu thương vụ này trót lọt, nhưng các cuộc thương lượng kéo dài cả năm đã dừng lại vào năm 2013.
Theo lệnh cấm vận vũ khí của Mỹ đối với Trung Quốc có từ năm 1990, không một vật dụng quốc phòng nào được bán hay chuyển giao cho Trung Quốc nếu không được chính phủ cấp phép bằng văn bản. Còn trong vụ này, bà Man không đăng ký làm môi giới. Bà Man bị bắt vào tháng 9 năm 2015 và đã không nhận tội trước những cáo trạng âm mưu và xúc tiến xuất khẩu các vật dụng quốc phòng từ Mỹ và làm môi giới không có giấy phép để xuất khẩu các vật dụng quốc phòng. Bồi thẩm đoàn đã kết tội bà Man hồi tháng 6.
Bà Man sinh ra ở Trung Quốc và đã nhập quốc tịch Mỹ vào năm 2006.
Phụ tá chưởng lý Mỹ viết trong đề nghị tuyên án: “Khả năng gây nguy hại lớn không thể đoán được đối với sự an toàn của các phi công chiến đấu cơ, các quân nhân và an ninh quốc gia và đã có thể xảy ra nếu bị cáo thực hiện âm mưu thành công. Thật rõ ràng bà Man và ông Zhang tham gia những nỗ lực nhằm giúp cho Trung Quốc tăng cường khả năng và sức mạnh quân sự.”
Âm mưu này khởi sự ít nhất là vào tháng 3 năm 2011 và tiếp diễn cho đến tháng 6 năm 2013. Zhang và Man bày tỏ quan tâm đến các vật dụng quân sự và cuối cùng đã rơi vào trao đổi qua điện thoại và email với nhân viên mật vụ của Bộ Nội an, theo hồ sơ của tòa. Họ bàn thảo về các thiết bị nào được mua bán và bàn với người giả bên cấp hàng về sự cần thiết phải xuất hàng sang một nước thứ ba – có thể là Nam Triều Tiên hoặc Israel – để tránh bị phát hiện. Trong số các thiết bị đặt mua, có một máy bay không người lái loại MQ-9 Reaper/Predator B và ba loại động cơ phản lực trong chiến đấu cơ.
Bà Man nhiều lần nói với nhân viên mật vụ rằng chính phủ Trung Quốc là bên mua các thiết bị đó. Mục tiêu đứng sau vụ mua bán này là Trung Quốc sẽ tìm hiểu và khám phá các bí mật của máy bay không người lái và động cơ phản lực để họ tự chế tạo các thiết bị đó.
Nhưng trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại hôm Chủ nhật, luật sư Alexander Strassman của bà Man bảo vệ quan điểm rằng hành động của bà Man không lên cao đến mức như bị truy tố.
Thẩm phán ra lệnh cho bà Man chữa trị về tâm thần trong vào sau khi thụ án tù 4 năm 2 tháng.
Ông Zhang, được cho là không có mặt ở Mỹ, vẫn chưa bị bắt.
