Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mở đầu năm 2017 bằng cuộc sang chầu Bắc Triều của Tập Cận Bình để nhận chỉ thị mới.
Bốn ngày, 10 cuộc gặp với hầu hết quan chửc trong Ban Thường ủy, 15 văn bản ký kết, 1 Thông cáo chung. Đó là nội dung của các cuộc hội đàm Việt - Trung mở đầu năm 2017. Có gì đặc biệt hay mới mẻ trong cuộc hội đàm này?
Có thể nói ngay nó rất cũ. Vẫn nhắc đến "16 chữ vàng" và "4 Tốt". Tuy nhiên, cũng có vài điều mới, đáng chú ý. Phía Trung Quốc đề ra "tam đồng" - "đồng cảm, đồng thuận, đồng tâm" - để thắt chặt hơn tình nghĩa cộng sản anh em, vì họ lo sợ sự bất đồng, sự phân tâm vào lúc này. Có một từ mới nữa là "nhất quán", cả 2 bên đều dùng, với cái nghĩa là "một mực như trước, không thay đổi chút nào". Hai chữ này nói lên niềm lo âu, chủ sợ người ở bỏ chủ, người ở lo chủ trừng phạt, cả hai đều lo sự thay lòng đổi dạ khi tình hình thế giới và khu vực đang có thay đổi lớn.
Đâu là những nét mới nữa? Trước hết đây là các văn kiện gắn bó nhiều mặt nhất, sâu đậm nhất giữa 2 đảng, 2 nhà nước cộng sản từ trước đến nay. Các từ "chân thành, thẳng thắn" được nhắc đi nhắc lại nói lên sự lo ngại, nghi kỵ nhau, khi thế giới đang biến động.
Các văn kiện nêu lên việc giúp nhau đào tạo cán bộ cấp cao, cùng nhau nghiên cứu lý luận chính trị, hợp tác trong an ninh biên giới, an ninh quốc phòng, quan hệ ngoại giao, đầu tư phát triển công nghiệp, giao thông vận tải, khai khoáng, thương mại, ngân hàng tín dụng, xuất nhập khẩu và viện trợ, an toàn thực phẩm, truyền thông, truyền thanh truyền hình, xuất bản và du lịch...
Nét nổi bật của chuyến đi Trung Quốc của ông Trọng kỳ này là ông và Bộ Chính trị đã bỏ ngoài tai mọi ý kiến đóng góp, can ngăn của đông đảo nhân dân, của một bộ phận đông đảo đảng viên, trong đó có nhiều đảng viên cao cấp, từng là ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội, Bộ trưởng, hàng trăm Giáo sư Tiến sĩ, các nguyên cố vấn của thủ tướng và hàng ngàn công dân nam nữ đầy thiện chí trong hơn ba chục tổ chức dân sự và hàng trăm bloggers tự do.
Ý kiến chung của số công dân yêu nước, sáng suốt và dũng cảm này là: lúc này hơn lúc nào hết cần dựa trên tư duy độc lập và quyền tự quyết dân tộc, lãnh đạo đảng và Nhà nước phải công khai hóa nội dung cuộc mật đàm Thành Đô, dứt khoát từ bỏ sợi dây trói buộc "16 chữ vàng" và "4 Tốt" lừa mỵ, xem xét lại cụ thể các mối quan hệ, các dự án kinh tế, công nghiệp, xây dựng, buôn bán với Trung Quốc, lọai bỏ mọi ký kết bất bình đẳng, có thiệt hại lớn cho phía Việt Nam, xem xét số người Hoa trên đất Việt Nam, trả về những người không đủ giấy tờ hợp lệ.
Mong rằng Ban Tuyên huấn trung ương sẽ tiến hành một cuộc điều tra dư luận trung thực để xem nhân dân, trí thức, đảng viên cộng sản, đoàn viên cộng sản còn có bao nhiêu phần trăm còn tin ở chủ nghĩa Mác-Lênin, chủ nghĩa xã hội Mác-xít và chế độ độc đảng?
Tình hình nội bộ Trung Quốc hiện nay là khó khăn, nguy hiểm nhất - kinh tế mất đà, đồng nguyên mất giá, nợ nần chồng chất, dự trữ ngoại tệ vơi đi từng ngày; Đài Loan tỏ ra cứng cỏi tự tin; Hồng Kông ra mặt thách thức, tự coi mình tiến bộ, văn minh hơn lục địa.
Cả Ngoại trưởng mới Rex Tillerson lẫn Bộ trưởng Quốc phòng mới James Mattis của Hoa Kỳ dưới thời Donald Trump sắp tới đều xem Trung Quốc là đối tượng cần ngăn chặn, trừng phạt, cô lập, còn nghiêm khắc cảnh cáo Trung Cộng không được xây dựng thêm các đảo nhân tạo ở Biển Đông và không được quân sự hóa, thậm chí không được phép sử dụng các đảo này, theo như kết luận của Tòa án Quốc tế. Đây là một điểm nhắc nhở cho phe nhóm giáo điều cực đoan của ông Trọng hãy sáng suốt, kịp thời tách xa khỏi Bắc Kinh. Nếu chưa tách xa thì cũng phải buông lỏng ra từng bước, khi Trung Quốc đang trong tình trạng bị cô lập và đe dọa, không còn đáng sợ nữa. Thời cơ lớn để "thoát Trung" trong khi vẫn giữ quan hệ hòa bình hợp tác bình đẳng với Trung Quốc là lúc này. Hãy nêu cao tinh thần độc lập tự chủ, gắn bó với thời đại, tự tin ở nội lực dân tộc. Lúc này cũng là dịp tốt nhất để Đảng Cộng sản thực hiện đại đòan kết dân tộc.
Chuyến đi Bắc Kinh của ông Trọng rất tai hại vì nó trái lẽ phải, trái ý dân, phản dân tộc, đi ngược lại các bước đối ngoại thức thời, tiến bộ gần đây của Việt Nam gắn bó thêm với Liên Âu, Nhật Bản, Ấn Độ, Đài Loan, Indonesia và Malaysia...
Cho nên vào lúc lẽ ra phải buông lỏng mối quan hệ phụ thuộc với Trung Cộng để từng bước thắt chặt hơn mối quan hệ với các nước dân chủ quốc tế, thì ông Trọng và Bộ Chính trị lại lao sâu hơn vào cái cũi Thành Đô, đi ngược lại mong muốn của tuyệt đại đa số nhân dân Việt Nam cũng như của đông đảo bạn bè quốc tế.
Thật là đáng buồn cho những ngày Tết Đinh Dậu sắp đến cho nhân dân ta. Chuyến đi của ông Tổng Trọng như một bóng đen phủ kín bầu trời Việt Nam, dù cho đốt bao nhiêu pháo bông của không tỏa sáng nổi.
* Blog của nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
