Bà Cấn Thị Thêu, một nhà đấu tranh về đất đai, đã bị một tòa án ở Hà Nội kết án 20 tháng tù hôm 20/9.
Con trai bà Thêu, anh Trịnh Bá Phương, cho VOA biết tòa án của quận Đống Đa đã kết án bà về tội “gây rối trật tự công cộng”.
Phiên tòa đã diễn ra sau khi nhà chức trách bắt giữ bà Thêu cách đây hơn 3 tháng khi bà cùng nhiều người khác đến các cơ quan công quyền đòi hỏi quyền lợi về đất đai một cách ôn hòa. Có nhiều người và hình ảnh chứng minh điều này.
Anh Trịnh Bá Phương đã phản ứng về bản án:
“Gia đình tôi phản đối bản án bất công này. Tòa án của quận Đống Đa kết án mẹ tôi dù chỉ một ngày cũng là oan sai, nhưng họ đã quy mức án rất nặng nề là 20 tháng tù giam. Trước phiên tòa tôi cũng có nhận định tôi cũng không bất ngờ nhiều vì bản chất của chế độ cộng sản Việt Nam hiện nay là họ lấy bạo lực và nhà tù để trấn áp người dân, để cai trị người dân”.
Bà Cấn Thị Thêu và nhiều người dân ở Dương Nội, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội cách đây 2 năm đã đấu tranh, phản đối việc nhà chức trách thu hồi đất của dân để giao cho một doanh nghiệp tư nhân để kinh doanh bất động sản. Họ cho rằng qui trình thu hồi đất không đúng pháp luật, điều này sau đó đã được Thanh tra Chính phủ xác nhận.
Vì hoạt động đấu tranh của mình, bà Thêu và chồng đã bị bắt một lần vào cuối tháng 4/2014 và phải nhận án tù 15 tháng. Họ mới mãn án vào cuối tháng 7 năm ngoái.
Cho rằng việc bắt giữ và xét xử lần này là vô lý, bất công, gia đình bà và khoảng 100 người dân đã đến tòa án để biểu tình, đòi nhà chức trách xét xử công khai.
Tuy nhiên, anh Phương cho hay đoàn người đã bị công an chặn lại, sau đó nhiều người đã bị bắt về một đồn công an. Anh cho biết các nhân viên công an, an ninh đã đối xử thô bạo với người biểu tình. Anh cho biết thêm rằng tại đồn số 6 Quang Trung, gia đình anh đã bị dọa giết.
Anh nói:
“Khi vào trong đồn công an, họ lại tiếp tục thể hiện bản chất của chế độ công an trị. Họ đã đe dọa giết cả gia đình nhà tôi. Chính tai tôi nghe rằng họ đã nói rằng là chỉ một phút có thể cho đi đời luôn. Họ đe dọa giết cả nhà, ám sát cả gia đình. Trong đồn công an họ thể hiện rất là côn đồ”.
Tại phiên tòa, bào chữa cho bà Thêu là các luật sư Võ An Đôn, Nguyễn Khả Thành, Lê Văn Luân và Hà Huy Sơn. Họ lâu nay vẫn thường bào chữa cho những người đấu tranh, các nhà hoạt động và những người yếu thế.
Trước phiên tòa, luật sư Đôn bày tỏ trên trang Facebook cá nhân là ông sẽ bào chữa cho bà Thêu “theo hướng vô tội” vì bà là “người phụ nữ đấu tranh vì quyền lợi của những người nông dân bị mất đất” và bà “không có bất kỳ hành vi gây rối nào”.
Nhưng thực tế là bà vẫn bị nhận án tù. Con trai bà, anh Phương, đánh giá cao nỗ lực của các luật sư song anh nói bản án dành cho mẹ anh là bản án do nhà chức trách định sẵn, thường gọi là “án bỏ túi” vì vậy các luật sư khó có thể xoay chuyển. Anh nói:
“Cả bốn luật sư rất nỗ lực bào chữa cho mẹ tôi theo hướng vô tội. Tuy nhiên cả bốn luật sư cũng đã không mang lại tự do cho mẹ tôi. Nguyên nhân, tính chất ở sâu bên trong là do cái án này là cái án bỏ túi. Phía nhà cầm quyền đã bất chấp dư luận, cũng như bất chấp các tiếng nói của luật sư, sự phản biện của luật sư, bất chấp sự lên tiếng của các tổ chức nhân quyền quốc tế”.
Về bản án mới tuyên đối với bà Thêu, nhà hoạt động vì dân chủ Hoàng Dũng ở thành phố Hồ Chí Minh viết trên Facebook cá nhân rằng chính quyền Việt Nam thời gian gần đây chỉ kết án những nhà hoạt động hoặc những người đấu tranh với thời gian tù giam từ 2 đến 5 năm để tránh “sự lên án mạnh mẽ của các quốc gia văn minh” cũng như “sự kiên trì lên tiếng đòi trả tự do của cộng đồng đấu tranh trong nước”. Anh Dũng cho rằng chiến thuật mới của chính quyền có mục đích “vừa đủ để cách ly [những nhà hoạt động, những người đấu tranh] khỏi xã hội một thời gian, vừa đủ để phong trào đòi trả tự do không lớn mạnh, vừa đủ để quốc tế không cảm thấy quá ngột ngạt”.
Anh Trịnh Bá Phương cho VOA biết tới đây gia đình và những người ủng hộ bà Thêu sẽ tiếp tục biểu tình, đấu tranh ôn hòa, và vận động tiếng nói của các đại sứ quán nước ngoài ở Hà Nội như Anh, Úc, Thụy Sĩ, Mỹ, cũng như của các tổ chức nhân quyền quốc tế để đòi trả tự do cho mẹ anh và những người đấu tranh khác.
Bên cạnh đó, anh Phương cho biết sẽ có một cuộc đấu tranh pháp lý để kiện “những người cướp đất” và “chính phủ Việt Nam” ra Tòa án Hình sự Quốc tế ICC về những bất công trong chính sách đất đai và các hành vi vi phạm nhân quyền.
